Các phát hiện di tích sơ kỳ đá cũ ở An Khê (Gia Lai) là bằng chứng khẳng
định, thượng lưu sông Ba, vùng An Khê là địa bàn sinh sống của cộng đồng
cư dân cổ cách đây trên 80 vạn năm. Tính đến thời điểm hiện tại, đây là
mốc mở đầu cổ nhất về sự xuất hiện của con người và di tồn văn hóa của
họ trên lãnh thổ Việt Nam.
Đó là kết quả sơ bộ nghiên
cứu khảo cổ học tại thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai năm 2016 được Viện Khảo
cổ thông báo ngày 11/4 tại trụ sở Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam.
Cơ sở để biên soạn lịch sử
Cuối
năm 2015 Viện Khảo cổ học phối hợp với các nhà khảo cổ Nga khai quật
lần thứ nhất di tích Gò Đá, khai quật mở rộng và khai quật mới di tích
Rộc Tưng (thuộc thị trấn An Khê, Gia Lai).
Kết
quả tại di tích Gò Đá, đoàn khai quật đã tìm thấy 58 hiện vật đá gồm: 9
công cụ mũi nhọn, 5 công cụ chặt kiểu chopper, 2 nạo, 2 hòn ghè, 6 công
cụ mảnh tước, 3 công cụ hạch không định hình, 12 mảnh tước và 12 hạch
đá. Đặc biệt, trong các hố khai quật, các nhà khảo cổ học còn tìm thấy
21 mảnh tectit (thiên thạch ngoài vũ trụ) phân bố trong lớp văn hóa chứa
công cụ đá. Đoàn khảo cổ kết luận “có nghĩa là, tectit rơi từ vũ trụ
xuống đây khi tầng văn hóa đã và đang hình thành”.
Còn
tại hố khai quật Rộc Tưng 1 và Rộc Tưng 4, đoàn khai quật tìm thấy 123
hiện vật đá. Đặc biệt, trong hai hố khai quật này, đoàn khai quật đã tìm
được tổng cộng 127 mảnh thiên thạch. Các mảnh thiên thạch này đều nằm
trong lớp chứa công cụ đá.
Hiện vật rìu tay được phát hiện tại An Khê
Theo
chia sẻ của các chuyên gia, hiện tại, chúng ta phải đợi kết quả phân
tích bằng phương pháp quang học để có niên đại tuyệt đối các hiện vật
tại đây. Song, dựa vào các cơ sở hiện có, các nhà khoa học đi đến dự
đoán tương đối chắc chắn rằng các di tích khảo cổ ở An Khê đều nằm trên
thềm cổ nhất của sông Ba có tuổi sơ kỳ Cánh Tân, cách ngày nay trên dưới
1 triệu năm. Niên đại rơi vào trái đất của các thiên thạch chính là
tuổi của các di tích. Tuổi các chế phẩm bằng đá do con người ở An Khê
làm ra ít nhất phải bằng hoặc lớn hơn 77 vạn năm.
Từ
những kết quả ban đầu trên, các nhà khoa học đưa ra khuyến nghị: Công
cuộc khai quật nghiên cứu còn đang tiến hành nhưng những tư liệu thu
được bước đầu có giá trị quan trọng cho việc biên soạn lịch sử quốc gia.
Đồng thời, những phát hiện khảo cố hướng tới xây dựng vùng An Khê thành
trung tâm nghiên cứu lịch sử văn hóa nhân loại ở tầm quốc gia và quốc
tế.
Phá tan định kiến về văn minh phương Đông!
Ngoài
những hiện vật trên, đợt khảo sát đã phát hiện 2 dìu tay ở di tích Rộc
Giáo và Rộc Lớn. Cùng với 2 rìu tay đã phát hiện ở Rộc Tưng và Gò Đá,
đến nay đã có 4 rìu tay tiêu biểu cho sơ kỳ đá cũ thế giới. Những phát
hiện này mang tính bước ngoặt cho việc soi tỏ căn tính tộc người của các
nền văn minh nhân loại.
TS
Nguyễn Gia Đối, Phó viện trưởng Viện Khảo cổ chia sẻ: Phát hiện này đã
phá tan định kiến của các nhà khoa học phương Tây về những khác biệt
trong văn minh phương Đông- phương Tây trong buổi bình minh của lịch sử
loài người. Họ đã cho rằng, ở phương Tây sớm xuất hiện rìu tay, thể hiện
sự tiến bộ, năng động của con người. Còn phương Đông bảo lưu lâu dài
công cụ ghè đẽo thô sơ dạng chopper. Điều này thể hiện khu vực bảo thủ,
trì trệ, lạc hậu và hầu như không có đóng góp gì cho nhân loại.
“Nhưng,
những phát hiện công cụ ghè hai mặt và rìu tay ở An Khê đã bác bỏ nhận
định này. Đồng thời, những hiện vật còn bổ sung tư liệu mới vào bản đồ
phần bố sự xuất hiện và tiến hóa của loài người trên thế giới” - Ông Đối
khẳng định.
Bên cạnh
đó, các nhà khoa học tham gia khai quật nhận định: Qua phân tích so sánh
về mặt hình thái và kỹ thuật sưu tập công cụ đá ở An Khê với một số di
tích sơ kỳ khác ở Hàn Quốc, Ấn Độ và Trung Quốc, những người tham gia
khai quật nghiên cứu cho rằng, các chế phẩm tìm thấy ở An Khê còn có một
số nét cổ xưa hơn. Tổ hợp công cụ và niên đại của di tích An Khê là
tương đương với giai đoạn người vượn đứng thẳng và là một trong những tổ
tiên trực tiếp của người hiện đại trên thế giới.
Việc
hiện vật có từ thời sơ kỳ thời đại đá cũ nhận được sự nhất quán cao của
các chuyên gia. “Dù kết luận cuối cùng có sớm một chút so với tính toán
thì giá trị đột phá của những phát hiện này là không thể tranh cãi!” -
nguyên cục trưởng Cục di sản Nguyễn Thế Hùng chia sẻ.
Theo baohatinh.vn