Đã hơn 5 năm nay, hàng trăm hộ dân xã Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu (Nghệ An) phải
sống chung với ô nhiễm do hệ thống xử lý nước thải của làng nghề chế biến hải
sản không đạt chuẩn.
Mặc
dù chính quyền từ xã đến huyện đều biết tình trạng ô nhiễm của cảng cá song
chưa có giải pháp xử lý triệt để, gây bức xúc cho người dân.
Sống chung với ô nhiễm
Xã
Diễn Ngọc, huyện Diễn Châu là xã vùng biển với nhiều tiềm năng đánh bắt, chế
biến thủy, hải sản lớn. Nơi đây có Cảng cá Lạch Vạn - cảng là nơi lên bến của
hơn 75% sản lượng khai thác hải sản của huyện Diễn Châu. Số tàu thuyền thường
xuyên ra vào bến với gần 500 chiếc, mỗi ngày có khoảng 200 tấn cá vào cảng. Qua
tìm hiểu, hầu hết các cơ sở sản xuất và chế biến thủy, hải sản đều phát triển
theo hướng làng nghề tự phát, manh mún, không có quy hoạch, sản xuất kinh doanh
theo hộ gia đình là chính. Các hộ kinh doanh chỉ chú trọng lợi nhuận, không quan
tâm đến khâu xử lý nước thải, bảo vệ môi trường.
Khu xử lý
nước thải sơ sài, bốc mùi hôi thối
Đi
vào các cơ sở sản xuất và chế biến thủy, hải sản, hai bên đường phủ kín xác
thủy sản sau khi phân hủy. Mùi tanh nồng tới mức đeo tới hai chiếc khẩu trang
vẫn thấy khó chịu. Xóm Đồng Lộc, xã Diễn Ngọc có 382 hộ với hơn 1.900 nhân khẩu
đang là nơi trực tiếp chịu ảnh hưởng do thứ mùi đặc trưng này. Khi biết có PV
về tìm hiểu, nhiều người đã tìm đến để trình bày bức xúc của mình.
Người
dân ở đây cho biết, trẻ em trong làng thường xuyên bị viêm phổi, đau ốm, nhập
viện thường xuyên và ảnh hưởng học tập. Nhiều hộ gia đình phải chọn biện pháp
bất khả kháng là đưa trẻ con đi gửi ở chỗ khác để… lánh nạn ô nhiễm. Ông Nguyễn
Đức Đồng, xóm Đồng Lộc, xã Diễn Ngọc bức xúc nói: “Người ta xây bể lọc không có
đáy lót bên dưới mà chỉ có đất không. Khi mưa xuống, nước ngấm ảnh hưởng đến
khu vực giếng của chúng tôi, làm cho chúng tôi không có nước sinh hoạt”.
Người dân
bức xúc trước cảng cá gây ô nhiễm nghiêm trọng
Còn
gia đình anh Lê Văn Trung, xóm Đồng Lộc, xã Diễn Ngọc cách khu vực cảng cá 500m
nhưng hằng ngày gia đình anh đều phải đóng cửa kín mít vì mùi khó chịu nồng nặc
từ cảng cá bay tới. Anh Trung cho biết: “Người ta sản xuất rồi tập trung nước
thải xả xuông sông không qua xử lý. Ngày nắng cũng như mưa mùi hôi thối, khó
bụi bốc lên nồng nặc. Chúng tôi ở đây không thể chịu được, ai đi qua khu vực
này cũng phải nhắm mắt và bịt khẩu trang”.
Ông
Nguyễn Trung Thành - xóm trưởng xóm Đông Lộc - cho biết: Nguyên nhân ô nhiễm
môi trường tại Cảng cá Lạch Vạn là xuất phát từ quá trình chế biến hải sản của
cả doanh nghiệp và người dân tại xóm Đông Lộc. Mỗi khi có gió nồm (gió biển)
thổi lên thì mùi hôi thối lan tỏa rất nhiều trong không khí.
Chưa có giải pháp triệt để?
Người
dân ở khu vực cảng cá cho biết, trong các cuộc tiếp xúc với ĐBQH, đại biểu HĐND
các cấp, cử tri cũng đã có ý kiến song vẫn chưa thấy có biện pháp khắc phục.
Nước thải từ
các cơ sở sản xuất, chế biến hải sản trong cảng cá chưa qua xử lý được xả thẳng
ra môi trường
Được
biết, năm 2008, UBND huyện Diễn Châu đã phê duyệt, thành lập làng nghề chế biến
hải sản tại đây với quy mô 2,16ha.Cùng với việc thành lập khu chế biến hải sản,
UBND xã Diễn Ngọc còn được Nhà nước hỗ trợ hơn 1,8 tỷ đồng xây dựng hệ thống xử
lý nước thải. Theo đề án xây dựng, công trình này thực chất là hệ thống chứa nước
thải đã qua xử lý của các cơ sở chế biến hải sản với diện tích hơn 400m2, không
nắp đậy, đáy bể không được phủ bê tông.
Nhưng
thực tế những năm gần đây hệ thống này không hề có tác dụng, nước thải ngấm
xuống đáy bể vào lòng đất gây ô nhiễm cho nguồn nước sinh hoạt của người dân.
Còn bể chứa thì trở thành ao tù nước đọng sủi bọt, nổi bong bóng bốc mùi hôi
thối. Ngoài mùi hôi thối bay xa cả hàng km và chất thải tuôn xuống lạch thì
hàng trăm hộ dân còn phải sống chung với bụi, khói ô nhiễm mỗi khi nhà máy hoạt
động.
Nước thải
qua cống xả thải chưa xử lý đen ngòm, bốc mùi hôi thối khó chịu
Trước
những bức xúc của người dân, một hệ thống ống dẫn nước thải chui đã được xây
dựng thông qua cống ngầm, chôn sâu dưới đất, dẫn nước thải ra cửa sông Lạch
Vạn, Diễn Ngọc. Tuy nhiên, khi chúng tôi đứng từ trên nhìn xuống, nơi miệng
cống xả thải vẫn cuộn lên vùng nước đen ngòm, bốc mùi hôi thối rất khó chịu.
Trao
đổi với PV, ông Ngô Đình Tiu, Phó trưởng phòng TN&MT huyện Diễn Châu, thừa
nhận, xí nghiệp chế biến bột cá đã làm ảnh hưởng đến môi trường của xã Diễn
Ngọc và các vùng xung quanh. “Vấn đề ô nhiễm môi trường đã có từ lâu, nhưng từ
năm 2010 lại đây thì huyện đã có những biện pháp quyết liệt và làm việc với các
ban ngành liên quan để có những giải pháp giải quyết như: xử lý rác thải tập trung,
giao cho cảng cá kiểm tra lại việc cho các doanh nghiệp thuê đất trong quy
hoạch cảng. Còn ô nhiễm về mùi từ các xí nghiệp thì vừa qua chúng tôi cũng đã
đề nghị Sở KH&MT ra kiểm tra để chuyển địa điểm hoặc làm lại quy trình từ
đầu”, ông Tiu nói. Cũng theo ông Tiu thì cũng chỉ mức hạn chế ô nhiễm môi
trường chứ “không ô nhiễm là không thể vì liên quan đến cảng cá sản xuất 200
tấn/ngày”.
Theo
báo cáo “Đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường tại Cảng cá Lạch Vạn, Lạch Quèn
và đề xuất các giải pháp xử lý” do Ban Quản lý Dự án FSPS II Nghệ An (Chương
trình Hỗ trợ ngành Thuỷ sản) thực hiện vào tháng 12/2011 thì các nguyên nhân
chính gây nên tình trạng ô nhiễm tại Cảng cá Lạch Vạn là do hiện trạng cơ sở hạ
tầng cảng cá chưa hoàn thiện, đồng bộ, chưa đạt các tiêu chí đề ra trong QCVN
02-12:2009/BNNPTNT - Cảng cá - Điều kiện đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Trước
những vấn đề ô nhiễm từ cảng cá Lạch Vạn hàng trăm hộ dân ở xã Diễn Ngọc, đề
nghị tỉnh UBND tỉnh Nghệ An và UBND huyện Diễn Châu sớm vào cuộc và có
giải pháp triệt để để người dân không phải chịu đựng thêm sự ô nhiễm nguồn nước
và không khí nặng nề như hiện nay.
Theo dân trí