Nét mặt hân hoan vì tậu được chiếc ly bạch ngọc với giá tiền hơn 300
triệu đồng, ông Lê Kiều, đại gia ngành gỗ ở quận Phú Nhuận, TP HCM,
khẳng định rằng đây là chén ngọc có một không hai trên thế gian.
"Từ
một khối ngọc, nó được các nghệ nhân đẽo tạc, mài giũa nên hình hài
tinh xảo. Điểm đặc biệt của chén bạch ngọc này ở chỗ nó từng là vật dùng
của bà Thừa Thiên Cao Hoàng hậu, vợ Vua Gia Long, người sáng lập triều
Nguyễn", ông Kiều tin tưởng nói.
Không như dân
chơi cổ vật bình thường, ông Hảo, 56 tuổi, chuyên sưu tầm cổ vật liên
quan đến các triều vua Nguyễn tâm sự, ngoài sự quý giá về chất liệu, đồ
ngự dụng còn quý ở giá trị lịch sử. Cứ nghĩ cảm giác mình được dùng cái
chén, cái ly, cái tô… mà ngày trước vua, mẹ vua, vợ vua dùng thì thấy
sung sướng.
Tuy nhiên, dân săn đồ ngự dụng bên
cạnh niềm đam mê phải có lắm tiền. Bởi mỗi món đồ mà vua chúa sử dụng
đều là ngọc ngà quý hiếm nên rất đắt.
|
Một số đồ ngự dụng tại bảo tàng cung đình Huế. Ảnh: An ninh thế giới. |
Biệt
thự của ông Hảo nằm ở khu dân cư Nam Long (quận 9, TP HCM). Trong căn
phòng sang trọng rộng hơn 100 m2, giữa rừng cổ vật nào là sắc phong, bảo
kiếm, ấn triện, tô sành chén sứ…, ông Hảo thổ lộ, ông tâm đắc nhất là
chiếc lược làm từ sừng tê giác tinh xảo với hoa văn chạm khắc hình con
chim phượng đài các.
Dân sưu tầm đồ ngự dụng như
ông Kiều, ông Hảo có chung tâm tình rằng cổ vật của các vương triều trôi
dạt, lưu lạc trong dân gian không quá hiếm, ai cũng có thể tung tiền để
chọn một hay nhiều món đồ mà mình thích. Nhưng với những món đồ ngự
dụng, tay chơi phải có duyên.
Ông Trần Sính, chủ
một cửa hiệu đồ cổ ở phố Lê Công Kiều (quận 1) giãi bày: "Vua chỉ có
một, hoàng hậu và hoàng thái hậu cũng chỉ có một nên đồ ngự dụng chỉ là
con số nhỏ giọt. Rồi khi vua, hoàng hậu, thái hậu qua đời, những đồ này
thường được chôn cùng chủ nhân của nó nên càng thêm hiếm. Qua những cuộc
binh biến càng khiến đồ ngự dụng là báu vật hiếm có".
Cũng
theo ông Sính, cổ vật hoàng cung còn lưu lạc hiện nay phần lớn là đồ
sành sứ phục vụ ẩm thực của các vua triều Nguyễn, triều đại cuối cùng
của chế độ phong kiến Việt Nam. "Đồ ngự dụng liên quan đến vua và hoàng
hậu mà tôi từng thấy tận mắt đa phần là đồ phục vụ cho việc ăn trầu, hút
thuốc, uống rượu và ăn cơm. Những món đồ này hầu hết là đồ sứ ký kiểu,
nghĩa là triều đình vẽ kiểu rồi đặt hàng từ các xưởng sản xuất gốm sứ
nổi tiếng ở Trung Quốc, Pháp sản xuất", ông Sính cho biết.
Biệt
danh "vua ngự dụng", ông Linh, ở phường Đa Kao (quận 1), khoe đang lưu
giữ 20 món đồ của các vua triều Nguyễn mà món nào cũng độc, lạ, quý. Đó
là chiếc ấm trà thời Vua Thành Thái. Nó có quai rồng, vòi phượng và quan
trọng trên hết là trong men chế tác ấm, trước khi nung lửa, nghệ nhân
có trộn bột vàng ròng nên khi để trong đêm, nó hắt lên ánh vàng huyền
bí. Hay đôi đũa ngọc chạm rồng làm từ ngọc lam, khảm ngà. Khi ngự thiện,
Vua Gia Long dùng đũa này với chén bạch ngọc. Bộ chén đũa như thế có
tác dụng hóa giải độc.
Ông Linh bật mí, riêng đôi
đũa ngọc lam khảm ngà mà ông mua cách đây 2 năm có giá hơn 15 cây vàng,
tính theo thời giá thị trường hiện nay là 600 triệu đồng.
|
Những cổ vật trôi nổi trên thị trường không rõ nguồn gốc. Ảnh: An ninh thế giới. |
Tuy
nhiên, không ai dám chắc những món đồ ngự dụng mà các tay chơi kể trên
đang sở hữu có phải thực sự là đồ hoàng cung hay chỉ là giả cổ. Không
như các tay chơi đều đoán chắc bảo vật hiếm có của mình là đồ vua dùng,
ông Trần Sính khẳng định, "trên 99% là đồ giả cổ". Theo ông Sính, chuyện
lọc lừa trong giới cổ vật, đặc biệt là trong lĩnh vực đồ ngự dụng nói
riêng rất "khủng khiếp".
Để người mua tin mấy món
đồ giả cổ là đồ ngự dụng, bọn gian thường dựng những kịch bản lừa siêu
hạng, như giữa lúc "con mồi" xem món đồ thì xuất hiện vị khách sang
trọng cũng đến xem. Sau một hồi trò chuyện, ông khách vờ tiếc rẻ vì
không đủ tiền mua món đồ quý và bật mí cho "con mồi" vài địa chỉ của
chuyên gia chuyên thẩm định cổ vật. Mấy tay "chuyên gia" sau khi săm soi
đã khẳng định đó là "đồ thật" và ngỏ ý với ông khách nọ nếu không mua
thì để lại cho mình bởi khó mà gặp cơ may trong đời. Nếu "con mồi" nhẹ
dạ thì sẽ tin thật và "dính bẫy".
Ông Nguyễn, ngụ
quận Gò Vấp chia sẻ, hiện có rất nhiều diễn đàn của dân sưu tập cổ vật,
song có nhiều kẻ có mưu đồ xấu gia nhập, thi thoảng tung lên món đồ nào
đó bảo là "đồ ngự dụng" rồi ngỏ lời nhờ mọi người thẩm định. Sau đó,
chính kẻ tung món đồ này hoặc đồng bọn sẽ vào vai khách ghé thăm rồi tạo
những phản hồi đại ý: "đúng là vật quý", "đích thị đồ ngự dụng rồi"… Từ
những thông tin ảo, người bán sẽ đánh tiếng cần bán món hàng xưa nay
hiếm. Trước cơn cuồng vọng sở hữu đồ độc, những tay chơi kém hiểu biết
sẽ "hung hăng" lao vào mua.
Theo An ninh Thế giới