Rượu “độc” tăng cường sinh
lực đến đâu chưa thấy, nhưng hàng loạt các vụ cấp cứu trong thời gian
gần đây, thậm chí có cả tử vong đã là lời cảnh báo: “Coi chừng uống rượu
bổ bị… bổ ngửa”.
Ở Việt Nam, việc có một
bình rượu thuốc ở nhà đã trở thành quen thuộc và thậm chí còn là trào
lưu. Từ rắn, bìm bịp, tắc kè, ong, bò cạp… đến các loại lá rễ cây, củ
quả, thang thuốc Minh Mạng, Tần Thuỷ Hoàng, vua săn voi… được đồn đại
thành hàng “độc”. Nhưng...
Rắn ráo, rắn nước, rắn… nhựa cũng thành hổ mang
Lương y Nguyễn Văn Nghĩa sống tại TPHCM. Ông là học trò của GSTS Đỗ Tất
Lợi - một nhà nghiên cứu dược học nổi tiếng của VN, trong một lần phỏng
vấn đã thốt lên: “Chưa có dân nước nào như dân mình, con gì, cây gì cũng
ngâm rượu làm thuốc tăng cường sinh lực, tráng dương, bổ thận.
Rượu thuốc có hai thành phần: Rượu và thuốc, thế nhưng chẳng ai quan tâm
đến phần thuốc như con dao hai lưỡi mà cứ vô tư xài xả láng phần rượu”.
Đáng lẽ ngâm rượu thuốc phải hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ tư vấn thì lại
toàn hỏi những người không biết gì về dược lý, thậm chí làm theo lời
truyền miệng.
Ngặt nỗi, tại nước ta, rượu thì quản lý chặt, nhưng rượu thuốc lại có vẻ
xuề xoà và ít bị soi chất lượng. Nhiều cán bộ quản lý thị trường thừa
nhận, kiểm tra rượu thì dễ nhưng kiểm tra cái gì ngâm ở “trỏng” mới lao
khổ trần ai. Một con rắn, tay gấu, khỉ, chim quý đưa vào nhà hàng nếu bị
phát hiện kiểm lâm sẽ phạt… gắt gao.
Thế nhưng, những thứ đó nếu được ngâm trong rượu thì lại “đá” qua cho
quản lý thị trường chỉ để kiểm tra… nguồn gốc rượu! Rắn hổ mang chúa,
gấu… đã được liệt vào sách quý và cần bảo vệ nghiêm ngặt cả hàng chục
năm nay, tuy nhiên, mỗi khi vào nhà hàng lớn nhỏ ở TPHCM, lúc nào cũng
thấy hàng chục bình rượu chứa đủ thứ động vật quý trưng bày ở vị trí bắt
mắt khách.
Chẳng biết thực hư về độ tin cậy của các loại rượu thuốc hay những loại
động, thực vật dùng để ngâm có đảm bảo được 100% là thật hay không, tuy
nhiên, nhiều chuyện cười ra nước mắt đã xảy ra cho những tín đồ ham mê
dược tửu vì những cú lừa không giống ai. Một luật sư thuộc Đoàn luật sư
TPHCM, kể lại chuyện mình là nạn nhân vừa xảy ra mới đây. Sau khi tiếp
nhận một vụ án dân sự ở Bình Phước và cãi thắng kiện, trước Tết Nguyên
đán vừa rồi, vị thân chủ đã đến tận nhà tặng món quà quý. Đó là bình
rượu ngâm rắn hổ chúa rất lớn, màu rượu nâu ngà đục, có mùi thơm và rắn
vẫn còn tươi roi rói, mang phùng đều, gân nổi rõ. Mười người khách đến
nhà chơi thì cả mười đều khen rắn đẹp hiếm gặp!
Theo lời thân chủ, bình rượu này được mua ở trong rẫy, nơi có nhiều
người dân tộc sinh sống với giá rất mắc. Rượu được nấu tại chỗ nên đảm
bảo không có cồn công nghiệp. Lâu nay, chỉ thấy rắn hổ mang trên phim
ảnh và báo chí mà chưa được mục sở thị “dung nhan” thực tế nên vị luật
sư này cứ yên chí cho là hàng “độc”.
Mỗi khi có khách tới chơi, quý lắm thì chủ nhà rót một ly mời và kể lể
về xuất xứ. Đến khi bình rượu vơi đi, nhưng chú rắn vẫn nghển cổ, đầu
vươn cao thẳng đứng như thách thức với thời gian, thấy lạ, vị luật sư
lấy kẹp gắp rắn ra khỏi bình thì hỡi ôi, đích thị… 100% bằng nhựa dẻo.
Sau tết một tháng, ông gặp lại thân chủ của mình và kể chuyện bình rượu
rắn rởm. Vị thân chủ vừa ngượng vừa tiếc vì bị lừa với bình rượu rắn hổ
chúa nhựa giá gần chục triệu đồng.
Theo nhiều cán bộ của Chi cục Thú y TPHCM, tất cả các loại rắn ráo, rắn
nước, hổ đất, bông súng, học trò… hiện nay đều được “hô biến” thành
những loại rất kêu như: Hổ chúa, hổ mang, mai gầm… với công nghệ làm
phình mang, căng chỉ, tút màu. Chính ông Nguyễn Đình Cương - Chi cục
trưởng Chi cục Kiểm lâm TPHCM - trong một lần kiểm tra tại một điểm làm
rượu rắn “dỏm” ở phường Trung Mỹ Tây, quận 12 (TPHCM) đã chứng kiến cảnh
toàn bộ rắn nước, rắn ráo được dùng chỉ căng cho mang phình ra, trông
giống hệt rắn hổ mang. Bên cạnh số lượng lớn bình rượu rắn “dỏm” đã
thành phẩm, còn có hàng ngàn con rắn chết (chủ yếu là rắn nước, rắn bông
súng) chuẩn bị được “giải phẫu thẩm mỹ” thành rắn hổ mang ngâm rượu bán
ra thị trường.
Càng nhiều loại bổ… càng bổ nhiều(!?)
Không chỉ người ngoại đạo mù tịt với công dụng, cách dùng rượu thuốc, mà
ngay cả nhiều người làm trong lĩnh vực y khoa cũng lờ mờ về sản phẩm
này. Một người quen của tôi là trưởng khoa của một bệnh viện có tiếng
tại TPHCM, sau tết muốn gặp mặt anh em đã nhắn tin: “Anh vừa ngâm được
một bình rượu bìm bịp, tắc kè loại xịn, mấy anh em đến nhà anh lai rai
mừng ngày thầy thuốc”. Y hẹn, mấy anh em tụ hội, trong đó có những người
đang công tác tại một số bệnh viện lớn trong thành phố. Bên cạnh chai
rượu ngoại là một bình rượu thuốc được chủ nhà mang ra giới thiệu đã
chuyển màu nâu đục nhưng vẫn có thể thấy được con bìm bịp lớn cộng thêm 2
chú tắc kè ngâm trong đó.
Trong thời gian chờ mồi, đề tài rượu “cường dương, bổ thận” được đưa ra
bàn tán một cách sôi nổi. Ai cũng khoe ở nhà có bình rượu ngâm toàn hàng
“độc” như: Dâm dương hoắc, nhân sâm Hàn Quốc, sâm K5, ba kích, ngũ gia
bì, đỗ trọng, phá cổ chỉ, sâm dây, câu kỷ… cho đến các loại trăn, rắn hổ
mang chúa, sừng tê, nhung hươu, hải mã, tắc kè, bìm bịp… Thậm chí,
nhiều người còn hồn nhiên khoe đang ngâm tả pí lù thập cẩm các loại động
vật quý vào chung một bình với lý thuyết: “Càng nhiều loại bổ thì chắc
chắn tác dụng càng lớn”. Chẳng biết có dùng thử hay chưa nhưng người có
bình rượu ngâm thập cẩm nói chắc như đinh đóng cột: “Ai mà uống một ly
loại này vào sẽ như… võ sĩ giác đấu khi lên giường!”.
Bình rượu “quý” được chủ nhà mở ra và mỗi người chỉ được uống một chung
nhỏ. Chẳng biết ngon và khoẻ đến đâu, tuy nhiên, ai uống vào cũng phải
nhăn mặt vì mùi tanh nhờn nhợn của vật ngâm bốc lên, mặc dù chủ nhà cho
biết đã ngâm bằng rượu ngoại đắt tiền, cộng thêm thang thuốc mua ở chợ
dược liệu quận 5. Nhiều người khen rượu ngon nhưng khi chủ nhà hỏi uống
thêm hay không thì ai cũng lắc đầu. Một vị khách công tác tại Bệnh viện Y
học cổ truyền chợt hỏi: “Bình này ngâm lâu chưa?”. Chủ nhà trả lời:
“Ngâm được 20 ngày rồi, đây là nước cốt đầu”. Đến lúc này thì vị bác sĩ
đông y chỉ biết buông một câu đùa hàm ý cảnh báo: “Coi chừng chưa bổ đã…
bị độc vì mùi đấy”.
Tử vong… vì “dược tửu”
Thói quen sử dụng rượu thuốc với các loại dược liệu “đụng gì ngâm nấy”
đã khiến nhiều người bị ngộ độc và tử vong. Mới đây, Bệnh viện Đa khoa
Kiên Giang đã tiếp nhận 2 trường hợp bị ngộ độc rượu nguy kịch trong
tình trạng nôn ra máu. Qua điều tra bệnh sử, trước đó, P.T.C.T (trú tại
Hòn Đất), P.V.Đ (Giồng Riềng) đã nhậu rượu thuốc với một người tên H (ở
Châu Thành). Hai tiếng sau khi nhậu, gia đình phát hiện H bất tỉnh và 2
người bạn nhậu có biểu hiện nôn ói nên đã đưa đi cấp cứu tại bệnh viện
địa phương. Do bị ngộ độc quá nặng, H bị tử vong và hai người còn lại
may mắn được cứu sống sau khi chuyển lên tuyến trên là Bệnh viện Đa khoa
Kiên Giang. BS Dương Thị Chúc Linh, khoa Hồi sức chống độc – Bệnh viện
Đa khoa Kiên Giang khẳng định: “Hai bệnh nhân này đã bị ngộ độc do uống
rượu thuốc”.
Nghiêm trọng nhất là vụ ngộ độc rượu thuốc “cường dương” tại huyện Hoài
Ân (Bình Định) khiến 21 người gục ngay trên bàn tiệc. Vụ việc xảy ra khi
gia đình ông Huỳnh Giống ở thôn Văn An (xã Ân Tín) có đám giỗ và đãi
khách món “dược tửu” tự ngâm từ cây ba kích, với lời chú thích là giúp
cường dương bổ thận. Chủ nhà đã mua loại cây mọc trên núi được cho là
kích ăn, kích ngủ, kích cường dương. Tuy nhiên, nhiều khách tham dự chỉ
uống nửa ly đã có cảm giác sau gáy giật liên tục, mắt mờ, mi sụp xuống.
Một số khách khác uống đến ly thứ 3 đã gục xuống bàn. Hậu quả sau khi sử
dụng rượu “độc” là 20 người đã phải đi cấp cứu, một người thiệt mạng.
Người ngâm rượu thuốc cứ xài hoài điệp khúc một cách rập khuôn: “Cứ ngâm
dược liệu vào rượu thì bỗng dưng trở thành thuốc”. DS Lê Kim Phụng -
khoa Y học cổ truyền - Đại học Y dược TPHCM - giải thích: “Rượu thuốc
nghĩa là thuốc để chữa bệnh ở dạng rượu, không phải để uống chơi cho vui
nên cần phải uống đúng liều lượng”. Và chúng tôi xin mượn lời của BS
Lương Lễ Hoàng (Trung tâm Oxy cao áp TPHCM) một cây viết tư vấn nổi
tiếng trên các báo để gửi đến những người thích món rượu thuốc: “Thuốc
nào cũng thế, muốn đừng thành thuốc độc một cách oan uổng phải được dùng
đúng chỉ định. Đừng nghĩ rượu thuốc không bổ chiều dọc cũng bổ chiều
ngang, có khi chưa bổ đã bị bổ... ngửa!”.
Theo: Lao Động