Thưởng thức ẩm thực đất An Giang, không chỉ có bún cá Châu Đốc, bún cá Long Xuyên, lẩu mắm,... mà nơi đây còn nức tiếng gần xa với món bánh ngọt dịu nhẹ - bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô, món ăn truyền thống của người dân tộc Chăm ở ngôi làng Châu Phong, thuộc thị xã Tân Châu, An Giang.
Ngay khi đặt chân đến ngôi làng nhỏ này, du khách sẽ thật phấn khích và tò mò bởi mùi hương thơm dịu nhẹ, ngọt ngào vấn vương của bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô khiến ai cũng chỉ muốn được thử ngay một chiếc bánh nóng hổi.
Bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô
Trong đời sống của đồng bào người dân tộc Chăm tại An Giang, các loại bánh có một vị trí rất quan trọng. Chúng là những thứ không thể thiếu trong các buổi lễ hội và cưới hỏi. Bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô cũng vậy. Đây là một loại bánh truyền thống và rất nổi tiếng của người Chăm sinh sống tại làng Châu Phong này.
Cứ về đến làng Châu Phong, hỏi người làm bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô thì không ai là không biết đến cô Rofiah, một nghệ nhân làm bánh bò thốt nốt nướng có thâm niên tới 20 năm tại ngôi làng này.
Cô Rofiah vui vẻ cho biết: “Bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô là một trong những món bánh phổ biến nhất của người Chăm của chúng tôi, nên đa phần phụ nữ ở đây đều được chỉ dạy làm món này từ khi còn nhỏ”.
Một ngày của cô Rofiah bắt đầu từ tờ mờ sáng, luôn tay đổ bánh, nướng bánh. Sạp bánh nhỏ bên vệ đường lúc nào cũng thơm mùi bánh nướng hấp dẫn.
Ngoài bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô, cô Rofiah còn bán cả bánh Ha Nàm Căn và bánh trứng.
Cô Rofiah được nhận xét là người vừa nướng bánh ngon và vừa thân thiện, nhiệt tình. Bất cứ ai ghé qua sạp bánh này cũng đều thấy cô tươi cười, vui vẻ. Chắc có lẽ vì thế nên dù chỉ bán bánh trong vài tiếng buổi sáng nhưng sạp bánh của cô lúc nào cũng tấp nập người đến mua. Cao điểm, có ngày cô bán được đến 80 cái bánh.
Ngoài bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô, cô Rofiah còn bán cả bánh Ha Nàm Căn và bánh trứng. Đây cũng đều là những món bánh truyền thống của dân tộc Chăm.
Anh Ngọc Anh, du khách đến từ Thái Bình hào hứng chia sẻ: “Tôi đã xem nhiều video về du lịch và văn hóa của người Chăm ở An Giang, được biết sạp bánh của cô Rofiah qua một kênh youtube, thấy bánh của cô rất hấp dẫn và cô bán hàng cũng thân thiện nên khi có dịp du lịch qua đây thì tôi đã tranh thủ ghé lại xem và mua bánh của cô. Đúng là tai nghe không bằng mắt thấy, bánh bò thốt nốt rất thơm ngon, có hương vị đặc trưng và cô bán hàng thì miễn chê. Bạn còn có thể tự nướng bánh dưới sự hướng dẫn nhiệt tình của cô ấy”.
Cô Rofiah được nhận xét là người vừa nướng bánh ngon và vừa thân thiện, nhiệt tình.
Bánh bò thốt nốt của người Chăm khác với của người Khmer hay người Kinh từ nguyên liệu, nêm nếm gia vị cho đến cách chế biến. Bột gạo của bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô được lấy từ lúa trồng ở chân núi Sóc Sơn. Sau khi làm thành bột gạo lại được ủ trong đường thốt nốt để cho ra hương ngọt bùi của món bánh đặc sản này.
Những dụng cụ để làm nên món bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô không hề cầu kì hay phức tạp. Như sạp bánh của cô Rofiah, chỉ có bếp củi, chảo nướng và những chiếc nắp đất nung be bé xinh xinh.
Cách nướng bánh cũng không khó. Sau khi làm nóng chảo, chỉ cần cho bột bánh ủ đường thốt nốt đã pha vào. Sau khi tráng đều bột lên mặt chảo, nhanh tay đậy nắp lại và nướng tới khi bánh chín. Những chiếc nắp được hơ nóng trên bếp củi sẵn để khi nướng thì bánh sẽ được nóng cả mặt dưới lẫn mặt trên.
Ngoài ra, làm như thế thì khi nướng, bánh sẽ phồng lên đẹp mắt hơn. Bánh sẽ không cần phải lật mà cứ để nướng trên bếp củi như thế cho đến khi vàng hai mặt.
Đối với những người dân địa phương nói chung và làng người Chăm Châu Phong nói riêng, bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô là thức ăn vặt đáp ứng đầy đủ các tiêu chí ngon, bổ, rẻ.
Điểm đặc biệt khó của việc làm loại bánh này đó chính là quá trình nướng, phải canh lửa và lượng bột sao cho bánh chín đều mà không bị khét hay chín ngoài sống trong.
“Khách hàng ai muốn ăn như thế nào thì chỉ cần nói ra yêu cầu, tôi sẽ tự căn chỉnh và nướng bánh theo như vậy. Bạn muốn ăn rìa bánh giòn thì tôi sẽ trải bột bánh lên mặt chảo to hơn và nhiều hơn, để khi chín, bánh sẽ có một lớp rìa giòn tan, màu vàng đẹp mắt”, cô Rofiah vui vẻ cho biết thêm.
Với kỹ thuật điêu luyện, bánh bò thốt nốt nướng (Ha Cô) và bánh Namparang của nghệ nhân Rofiah đã đoạt Huy chương vàng tại Lễ hội bánh dân gian Nam Bộ năm 2022 tại Thành phố Cần Thơ.
Đối với những người dân địa phương nói chung và làng người Chăm Châu Phong nói riêng, bánh bò thốt nốt nướng Ha Cô là thức ăn vặt đáp ứng đầy đủ các tiêu chí ngon, bổ, rẻ. Còn với những tín đồ ẩm thực lần đầu đến với vùng đất Bảy Núi thì đây là món đặc sản hàng đầu mà ai cũng nên mua về làm quà tặng. Những cái bánh bò thốt nốt nho nhỏ, mềm thơm và béo ngậy, sẽ làm cho bất cứ ai khi ăn cũng phải nhớ mãi không quên.