Ở Hà Nội có nhiều làng nghề,
nhưng độc đáo nhất có lẽ là làng Lệ Mật (quận Long Biên) với nghề nuôi
rắn và các sản phẩm từ rắn.
Phát triển từ thế kỷ XI, nghề nuôi rắn
của làng Lệ Mật ra đời với câu chuyện lịch sử từ Thời nhà Lý. Đó là câu
chuyện về chàng trai họ Hoàng sống ở làng Trù Mật (tên cũ của làng Lệ
Mật), với võ nghệ cao cường, có tài bơi lội đã cứu công chúa – con vua
Lý Nhân Tông thoát khỏi sự bắt giữ của thủy quái hình rắn trên sông
Thiên Đức.
Sau chiến công, bỏ qua vinh hoa, vàng
bạc được nhà vua ban tặng, chàng trai họ Hoàng trở về quê hương Trù Mật,
lập ấp, xây làng, biến nơi hoang vu thành 13 làng trại trù phú. Sau
này, người dân làng Lệ Mật coi chàng như Thành hoàng, lập đình thờ và
theo gương người xưa, người dân trong làng phát triển nghề bắt rắn, nuôi
rắn.
|
Mô hình nuôi rắn phổ biến tại làng Lệ Mật (Việt Hưng, Long Biên). Ảnh: Hồng Hải
|
Ông Nguyễn Văn Hà (người dân làng Lệ
Mật, Việt Hưng) – từng có thâm niên giữ “lửa” làng hơn chục năm qua chia
sẻ: “Đây là nghề độc đáo mà ít nơi có được, quá nửa số dân Lệ Mật sống
nhờ con rắn. So với ngày xưa, ngoài chế biến thịt rắn, làm thuốc chữa
bệnh thì người dân đã bắt đầu chế biến rắn làm đồ mỹ nghệ, dùng da rắn
là thắt lưng, ví da… mang đi tiêu thụ trong nước và xuất khẩu”.
Với hơn 100 hộ dân chăn nuôi cùng với
gần 400 nhà hàng với các món ăn chuyên rắn, thịt rắn trở thành đặc sản,
danh tiếng đồn xa gọi du khách về thưởng thức. Ban đầu chỉ có vài món
rất đơn giản như rắn ướp muối tiêu nướng, rắn xào hành tỏi, rắn băm nhỏ
xào giòn… ngày nay, các nhà hàng đã phục vụ nhiều món ăn mới hơn, thỏa
mãn khẩu vị của thực khách. Theo thời gian phát triển, hòa nhập cùng
thời đại, ngoài nuôi rắn, làng Lệ Mật bắt đầu làm du lịch sinh thái kết
hợp ẩm thực, vừa tạo việc làm cho lao động địa phương, vừa để danh tiếng
làng vươn xa trong lòng du khách trong, ngoài nước. Từ đó, mỗi ngày
làng tiếp đón trên 500 lượt khách trong và ngoài nước.
Nói về nghề nuôi rắn của Lệ Mật, làng
còn có cả hội làng kéo dài trong 3 ngày từ ngày 20 -24 tháng 3 âm Lịch.
Đến ngày này, con cháu trong làng cũng như những người dân xa quê hội
tụ, gặp gỡ nhau để tâm sự và tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, những người
khai hoang, lập địa. Vào ngày hội chính, đại diện con cháu của 13 trại
phía Tây Thành Thăng Long xưa đội 13 mâm lễ vật mang từ kinh đô về đình
làng dự hội. Trong ngày hội làng có tiết mục múa rắn độc đáo, con rắn
được làm bằng nan tre lợp vải tượng trưng cho loài thủy quái năm xưa.
Cùng với đó là hội thi rắn to rắn khỏe, rắn đẹp.
Tuy vậy, làng nghề nuôi rắn Lệ Mật đang
gặp khó khăn về cơ sở vật chất, phát triển du lịch do trang trại nuôi
rắn chưa được quy hoạch tập trung, chưa có khu trưng bày sản phẩm làng
nghề, chưa có trụ sở thông tin du lịch làng nghề. Mặt khác, người dân
làng nghề đang thiếu vốn, chưa tìm được đầu ra cho sản phẩm cũng là trở
ngại để phát triển làng nghề xứng với tiềm năng.
Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, giờ
đây, với công sức gìn giữ của người dân Làng Lệ Mật, làng đã được UBND
TP Hà Nội công nhận là “làng nghề truyền thống nuôi rắn”.
Theo: laodongthudo.vn