Cách trung tâm Hà Nội 6km, làng Vòng (phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội) nổi tiếng với nghề làm cốm hàng trăm năm. Người xưa có câu: “Cốm Vòng, gạo tám Mễ Trì – Tương bần, húng Láng còn gì vui hơn”. Ngày nay, làng nghề vẫn tồn tại và phát triển song song với nhịp sống đô thị náo nhiệt. Làng cốm Vòng là một trong số ít làng nghề truyền thống tại Hà Nôi vẫn bám nghề và giữ nghề.

Do quy hoạch mở rộng Thủ đô, ngày nay làng Vòng đã trở thành phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy. Tuy vậy, cái tên làng Vòng vẫn không hề mất đi trong tâm trí của mỗi người, từng một lần thưởng thức thứ đặc sản nổi tiếng “cốm Vòng” nức tiếng.

Đô thị hoá diễn ra nhanh chóng, tuy thế thương hiệu cốm Vòng vẫn còn đó, nhưng người theo nghề làm cốm thưa dần. Nếu như trước kia 600 hộ dân là 600 lò cốm thì nay cả làng chỉ còn 6 đến 7 hộ giữ nghề. Những va đập của cuộc sống hiện đại đã lan tới mọi ngõ ngách của làng Vòng, nghề làm cốm đang dần dần mai một.

Cách đây hơn 20 năm trở về trước, làng Vòng cấy lúa bạt ngàn đến tận Đại lộ Thăng Long, thế nhưng công cuộc đô thi hóa đã biến 80 ha đất canh tác làng Vòng dành cho đất xây dựng khu đô thị mới.

Bà Khá (người làng Vòng, quận Cầu Giấy) bán cốm tại cổng làng Vòng mấy chục năm, gia đình bà có nghề cốm gia truyền và bà cũng là nhân chúng chứng kiến sự thay đổi của làng nghề từ xưa đến nay.

Cô Minh nhà có gia truyền ba đời làm cốm chia sẻ, gói cốm bằng một lớp báo bên ngoài vừa tiện dụng vừa đảm bảo cốm không mất hương vị.

Mỗi ngày bán được từ 5 đến 10 cân cốm, chủ yếu cho khách thập phương mua làm quà đa số khách hàng mua để mang đi nước ngoài.

Lá ráy, là nguyên liệu để gói lần trong cùng của cốm, vì hết mùa sen nên lá cây ráy được thay thế.

Cứ 4 đến 5 kg lúa nếp cái hoa vàng mới được 1 kg cốm, mỗi lạng cốm bán với giá từ 20 đến 25 nghìn. Lúa nếp được người làng mua tích trữ tận Đông Anh, Sóc Sơn, có khi phải đặt mua ở Bắc Ninh hay Bắc Giang.

Hạt cốm không xanh mướt mà hơi xanh vàng, vì đó là cốm nguyên chất không có phẩm màu hay thuốc tạo màu. Hạt cốm dẹt, mềm, dẻo nhưng tơi và không bết dính.

Trải qua hàng trăm năm gắn bó với nghề, người dân trong làng vẫn đang ra sức bảo tồn và phát triển làng nghề cốm Vòng. Tuy nhiên, cốm làng Vòng đang đứng trước thách thức xóa sổ trong tương lại bởi tốc độ đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng. Vì vậy song song với việc bảo tồn và phát triển làng nghề theo hương đô thị hóa, công nghiệp hóa cần có những chính sách thiết thực để những đặc sản của Hà Nội không phải đối mặt với nguy cơ “xóa sổ” trong nay mai.

                                                                                                          Theo:  Nguyễn Quỳnh - Báo ảnh K33 / baoxaydung.com.vn