Trong
các món bánh của người Tày, Nùng ở Thái Nguyên, bánh cooc mò là món ăn bình dị
nhưng quyến rũ lạ lùng bởi mùi vị rất đặc trưng riêng biệt.
Tiếng Tày coóc mò có nghĩa là sừng bò (coóc: sừng,
mò: bò). Gọi thế vì bánh có hình chóp nhọn, trông giống sừng bò. Bánh làm bằng
gạo nếp, gói bằng lá chuối hoặc lá dong, không nhân. Bánh cooc mò được làm từ
loại nếp ngon nhất mà bà con vùng núi cao trồng trên nương nên hương vị của
bánh rất ngon, thơm, vị ngọt, dẻo, có thể ăn no mà không thấy ngán.
Muốn làm được những chiếc bánh xinh xắn, thơm ngon cũng đòi hỏi sự khéo léo, tỉ
mỉ nơi người làm bánh. Gạo nếp phải được vo với nước lã nhiều lần cho đến khi
nước vo gạo trong suốt. Tiếp tục ngâm nếp vài giờ cho nếp mềm. Lá chuối xé miếng
vuông, cuộn lại thành hình chiếc phễu rồi đổ nếp vào bên trong, vỗ nhẹ bên
ngoài cho nếp chặt lại, gấp mép lá và dùng lạt mềm buộc bánh.
Công đoạn buộc lạt thoạt nhìn tuy đơn giản nhưng lại là khâu quan trọng nhất,
quyết định chất lượng của chiếc bánh. Nếu buộc lạt lỏng quá thì khi nấu bánh sẽ
bị vào nước, nhão, không ngon. Nếu buộc lạt chặt quá, hạt nếp sẽ không nở, bánh
bị sần, không dẻo và không thơm.
Dưới những đôi tay thoăn thoắt của các chị các mẹ, chẳng mấy chốc đã gói đầy rổ
bánh. Bánh cooc mò được xâu thành từng cặp hoặc từng chùm nhỏ, cho vào nồi luộc
khoảng hai giờ là bánh chín. Bánh cooc mò có màu xanh nhạt của lá chuối, vị dẻo,
thơm thanh khiết hương thơm của ruộng đồng vùng núi cao. Tuy bánh không có nhân
nhưng càng nhai càng cảm nhận được vị thơm, béo, dẻo ẩn chứa trong từng hạt nếp.
Người ưa ngọt có thể ăn bánh cooc mò kèm mật ong hay đường kính.
Người Tày, Nùng làm bánh cooc mò quanh năm và bánh được bày bán tại các chợ
phiên. Trong những dịp đặc biệt như mừng đầy tháng, thôi nôi thì mọi gia đình đều
làm bánh cooc mò. Muốn thưởng thức món bánh này du khách cũng có thể đến Trung
tâm thương mại Đồng Quang hoặc chợ Thái, với 20 nghìn đồng du khách đã có trên
tay chùm bánh cooc mò thơm nồng, quyến rũ.
Theo: baothainguyen