Tốt nhất là bảo tồn nguyên trạng
Cách đây 3 năm, một hội thảo lớn với
nội dung đề xuất xây dựng cầu Long Biên trở thành bảo tàng sống đã được
tổ chức tại Hà Nội. Ý tưởng này do bà Nguyễn Nga - KTS qui hoạch đô thị
Paris, người từng hai lần tổ chức Festival cầu Long Biên đề xuất. Nhưng
khi đó, với khoản kinh phí gần 5.000 tỉ đồng được đưa ra, hội thảo đã
nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều. Có người cho rằng ý tưởng ấy qủa
là táo bạo, nhưng khó khả thi. Và không phải ai cũng tán đồng. KTS Ngô
Doãn Đức, Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, cầu Long
Biên, bản thân nó đã là hiện vật gắn với lịch sử thăng trầm của Thủ đô
Hà Nội, vì thế đừng tìm cách "bảo tàng hóa” cây cầu. Do chưa nhận được
sự đồng thuận, nên đề xuất biến cầu Long Biên thành bảo tàng cũng tạm
dừng ở đó.
Hôm nay, khi được hỏi về việc Bộ GTVT
vừa đề xuất 3 phương án xây mới và bảo tồn cầu Long Biên, với kinh phí
ước tính hơn 9.000 tỉ đồng, KTS Nguyễn Việt Châu – Hội KTS Việt Nam cho
hay, ông vẫn chưa nghe gì về những phương án ấy, kể từ sau khi có hội
thảo đề xuất biến cầu Long Biên thành bảo tàng.
Trước đó, khi nhận định về việc xây
quá nhiều cầu vượt ở Thủ đô, ông cũng khẳng định, lâu nay những nhà qui
hoạch thiết kế dường như quên mất "bàn tay” của những kiến trúc sư để họ
được góp tiếng nói và góp phần tạo nên vẻ đẹp của đô thị. "Tôi cho rằng
những đề xuất cho cầu Long Biên được đưa ra chắc cũng phải có những lý
do và dựa trên những căn cứ khả thi. Chỉ có điều bảo tồn theo hướng nào
cũng nhất quyết phải giữ cho được tính nguyên bản của di sản- biểu tượng
vốn được coi là một phần hồn cốt của Thủ đô Hà Nội”- KTS Nguyễn Việt
Châu nói.
Về những phương án xây mới cầu Long
Biên, KTS Hoàng Thúc Hào cũng khẳng định rằng, ông không thiên về phương
án nào trong 3 phương án Bộ GTVT đã đưa ra, cả 3 phương án đều xây mới
tại vị trí tim cầu là không thuyết phục. Phân tích của KTS Hoàng Thúc
Hào cho thấy, chiểu theo Luật Di sản, việc bảo tồn phải đảm bảo nguyên
vẹn giá trị gốc của di sản. Với cầu Long Biên mọi giải pháp bảo tồn phải
tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc này. Cả 3 phương án mà Bộ GTVT đưa ra
đều có thể vi phạm Luật Di sản. Cầu Long Biên không chỉ là cây cầu duy
nhất của Việt Nam, nó còn là cây cầu độc đáo hiếm hoi trên thế giới. Tại
sao chúng ta đã có cầu Chương Dương, cầu Thăng Long, Nhật Tân, Vĩnh
Tuy, Thanh Trì…có rất nhiều cây cầu khác để giảm tải giao thông cho Thủ
đô, nhưng sao chúng ta lại vội vàng ứng xử như thế với cầu Long Biên?
Đừng nhắc hai chữ "xây mới”
Nhà báo Tân Linh, người từng có nhiều
bài viết phân tích về chủ trương bảo tồn cây cầu Long Biên thì thốt lên
rằng: Trời ơi! Người Hà Nội sẽ ra sao nếu một sớm mai thức dậy bỗng
không thấy cầu Long Biên nữa? Chỉ có thể đứng trên cầu Long Biên mới có
cái tâm thế để ngắm nhìn Hà Nội với một vẻ đẹp vương vấn như một nỗi
hoài niệm. Bây giờ khi Hà Nội đã nguy nga, không gian cũ gần như biến
mất thì muốn ngắm thành phố vẫn phải từ cầu Long Biên. Đó là góc nhìn lý
tưởng nhất. Nhiều khách phương xa tới Hà Nội, khi đi trên cầu này đã ví
như thể đang cưỡi trên thân Rồng bay qua sông Cái.
Chia sẻ với đồng nghiệp về 3 phương án
bảo tồn và làm mới cây cầu vừa được đề xuất bởi Bộ GTVT, nhà báo Tân
Linh băn khoăn lắm, anh bảo: Tôi thực sự dị ứng với hai từ "xây mới” cầu
Long Biên. Rằng số phận cây cầu có tuổi thọ hơn 100 năm hôm nay chưa
biết rồi sẽ ra sao. Người Pháp đang quan tâm đến số phận cây cầu và
nhiều lần đến thị sát cũng như bỏ tiền lập dự án tôn tạo. Đáng tiếc là
di tích lịch sử cầu Long Biên đến nay vẫn chưa được xếp hạng bảo vệ. Vì
thế, không chỉ riêng anh mà nhiều nhà nghiên cứu văn hóa- lịch sử cũng
kịch liệt phản đối việc phá cây cầu này hoặc khai thác nó thêm. Hãy giữ
nguyên bản như cây cầu đang vốn có. Bởi "Ký ức cầu Long Biên là một phần
ký ức hào hùng của Hà Nội. Xóa đi cây cầu lịch sử là xóa luôn cái phần
ký ức bi tráng của đất Thăng Long thế kỷ XX….”
3 phương án cho cầu Long Biên
Phương án 1: Xây
dựng cầu mới tại vị trí tim cầu Long Biên hiện tại, di dời 9 nhịp cầu
cũ về phía thượng lưu để bảo tồn. Theo Bộ GTVT, với phương án 1, cầu
Long Biên hiện nay sẽ được bảo tồn dạng bảo tàng bằng cách gia cố, sửa
chữa (nguyên bản) để khai thác đường bộ hai bên cầu phục vụ du lịch bãi
giữa sông Hồng, đường sắt ở giữa sẽ đặt đầu máy để làm bảo tàng lưu giữ
nét cổ kính xưa của cầu Long Biên - Hà Nội.
Phương án 2: Xây
dựng cầu mới tại vị trí tim cầu hiện tại có kết cấu nhịp giàn thép
tương tự của cầu Long Biên hiện nay như thiết kế ban đầu năm 1902. Cầu
mới được dùng cho cả đường sắt, đường bộ (đường sắt đôi chạy ở giữa,
ôtô, xe máy, xe thô sơ đi hai bên cánh gà). Theo phương án này, việc bảo
tồn cầu cũ là bảo tồn sống theo quan điểm bảo tồn và phát triển.
Phương án 3:
Xây dựng cầu mới có một phần vị trí tại tim cầu hiện tại, giữ nguyên
các nhịp cầu cũ để bảo tồn. Thực hiện phương án này sẽ giữ lại 9 nhịp
cầu còn nguyên bản phía Hà Nội để bảo tồn mang tính nguyên bản, nghĩa là
giữ nguyên cầu cũ, không thay đổi vị trí và kết cấu. |
Theo: daidoanket |