Ngoài các cơ sở sửa chữa ô tô, xe máy, với đặc thù một thành
phố cảng, Hải Phòng còn hội tụ hàng loạt cơ sở sửa chữa tầu thủy, các xưởng cơ
khí…, mỗi ngày thải ra một lượng cực lớn dầu nhớt phế thải và tất cả số này đều
được "đầu nậu" “hợp đồng” bao tiêu toàn bộ, còn họ mua về làm gì thì không
ai biết.
Hải Phòng hình thành cả những phố thu mua dầu thải.
Tập nập “chợ” dầu thải
Anh
Đỗ Văn Hùng, chủ cơ sở rửa xe, thay dầu máy trên đường Tôn Đức Thắng (huyện An
Dương – Hải Phòng) cho biết, dầu thải từ xe máy, ô tô được thu gom đổ vào thùng
phuy, mỗi khi gom được khoảng trăm đến hai trăm lít, lại có người cho xe ô tô
đến chở đến các cơ sở thu mua lớn, cơ sở tái chế. Anh Hùng chia sẻ, “không biết
họ thu mua làm gì, dẫu sao việc thu gom như thế cũng góp phần bảo vệ môi trường
đấy chứ”.
Không
chỉ anh Hùng, hầu hết các cơ sở sửa chữa ô tô, xe máy, tầu thủy… trên địa bàn
đều được các chủ cơ sở thu mua dầu nhớt “hợp đồng” bao tiêu toàn bộ dầu, nhớt
phế thải. Ngoài ra, các chủ cơ sở thu mua dầu nhớt phế thải còn “tung” một bộ
phận “cửu vạn” đi thu mua dầu phế thải tại một số sản xuất cơ khí trên địa bàn.
Anh
Nguyễn Quốc Đạt, chủ cơ sở thu mua dầu nhớt thải trên địa bàn phường Hùng
Vương, quận Hồng Bàng thủng thẳng phán: “Dầu nhớt thải loại gì cũng mua, giá 3
triệu đồng/phuy 200 lít. Nếu ít thì người bán tự chở đến, nhiều anh sẽ hỗ trợ công
vận chuyển". Tuy nhiên, khi được gạn hỏi dầu nhớt được thu mua để làm gì
thì anh Đạt không “bật mí”.
Anh
Nguyễn Văn Trg (tức Trg “dầu”), một “trùm” tái chế dầu thải trên địa bàn Hải
Phòng những năm trước cho biết: dầu, nhớt thải sau khi làm sạch các tạp chất sẽ
trở thành dầu đốt công nghiệp, đem bán cho các lò đốt rác, lò đốt gạch, nhà máy
kính …. để làm phụ gia, gia nhiệt cho các lò đốt. Tuy nhiên, những năm gần đây,
các lò đốt này cũng hoạt động cầm chừng, nhiều cơ sở tái chế thu mua về nhưng
chưa bán đi được nên mặt hàng này cũng giảm giá.
Theo
anh Trg, áp dụng các quy định bảo vệ môi trường trong việc xử lý dầu nhớt phế
thải đối với các cơ sở tái chế là quá xa xỉ bởi lời lãi trong việc xử lý chất
thải này không được đáng là bao.
Ẩn họa khôn lường
Sau
một thời gian lăn lộn với những phuy dầu phế thải, Trg “dầu” lấn sân sang lĩnh
vực kinh doanh xăng, dầu, trở thành "đại gia", trong tay có bạc tỷ,
mới đây "đại gia" này còn góp vốn để trở thành một cổ đông lớn của
một khách sạn bốn sao trên địa bàn Hải Phòng.
Nhớ
lại thời gian khốn khó, Trg “dầu” kể, thuê được mặt bằng ngoài bãi sông trên
địa bàn phường Máy Chai, quận Ngô Quyền, mỗi khi cơ sở “nổi lửa”, nấu dầu phế
thải, mùi dầu khét, khói đen bốc lên từng cuộn, “ném” vào nhà dân gây cảm giác
ngột ngạt, khó thở. Không ít lần người dân kéo đến đòi “làm gỏi” cơ sở tái chế.
Năm
2011, cơ sở tái chế dầu phế thải của ông Nguyễn Văn Sinh (SN 1972) tại xã Tam
Hưng, huyện Thủy Nguyên phát hỏa. Vụ cháy thiêu rụi toàn bộ “dây chuyền” nấu
dầu phế thải trị giá hơn 1 tỷ đồng. Đám cháy được khống chế kịp thời trước khi lan
sang Nhà máy nhiệt điện Hải Phòng.
Thời
gian gần đây, Cty TNHH Thương mại và kỹ thuật ACC - địa chỉ tại quận Cầu Giấy, TP
Hà Nội liên tục quảng bá phương pháp “lọc và khử mùi dầu nhớt thải bằng hóa
chất” với lời quảng cáo vô cùng hấp dẫn: “sau khi xử lý, dầu nhớt có màu sắc,
mùi vị giống như các loại dầu nhớt nguyên chất ban đầu, đảm bảo sẽ không ai
phát hiện ra đây là dầu tái chế”...
Anh
Trg “dầu” nghi ngại, nếu quả thật như tiếp thị của Cty ACC, rất có thể một
lượng không nhỏ dầu phế thải sẽ được một số cơ sở tái chế thiếu lương tâm đem
bán cho người tiêu dùng.
Mới
đây, Đoàn kiểm tra liên ngành của UBND quận Hồng Bàng kiểm tra, phát hiện cơ sở
tái chế dầu phế thải của ông Vũ Anh Dương (HKTT tại phường Thượng Lý), trên địa
bàn tổ dân phố An Trì I, phường Hùng Vương (cùng quận Hồng Bàng) đang trữ tới
20 phuy loại 200 lít và 4 téc có thể tích 15m3 dầu phế thải. Ông Dương không
xuất trình được giấy phép kinh doanh loại mặt hàng này, không có cam kết bảo vệ
môi trường, không có báo cáo tác động môi trường…..
Trong
năm 2012, PC 49 CA TP Hải Phòng tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật bảo
vệ môi trường tại Trung tâm cứu hộ và sửa chữa ô tô Pjico, Cty TNHH ô tô Huy
Hoàng (trên địa bàn quận Hồng Bàng), cả hai cơ sở này đều không có đánh giá tác
động môi trường, không có cam kết bảo vệ môi trường. Đại diện của hai DN hồn nhiên
cho biết, chất thải chính của DN là dầu thải đã có người thu gom nên không cần
phải có hệ thống xử lý chất thải.
Theo
lãnh đạo Chi cục Bảo vệ môi trường TP Hải Phòng, do có quá nhiều nguồn phát thải
chất thải dầu nhớt trên địa bàn, nên cơ quan chức năng quản lý không xuể. Lãnh
đạo Chi cục cũng thừa nhận, không thể “lượng” hóa nguồn chất thải này trên địa
bàn.
Việc
thu gom, xử lý tái chế đối với nguồn phát thải này từ trước đến nay vẫn bỏ ngỏ.
Lãnh đạo PC 49 CA TP Hải Phòng cũng cho biết, dù đã có nhiều biện pháp tuyên truyền,
phổ biến pháp luật, nhưng mới chỉ có số ít cơ sở phát sinh nguồn dầu nhớt phế
thải trên địa bàn có phương án, kế hoạch thu gom xử lý nguồn chất thải này.
Theo Văn Thương
Pháp luật Việt Nam