Hương
xạ Cao Thôn từ lâu đã trở thành tên gọi quen thuộc đối với người tiêu
dùng bởi mùi thơm đặc trưng như: thơm dịu nhẹ, phảng phất rất lâu.
Nguyên liệu làm hương từ các cây thảo mộc như hồi, quê, trầm, tùng bạch
chỉ, đinh hương, trắc bách diệp...
Một
trong những nguyên liệu thảo mộc không thể thiếu của hương xạ là tùng
bạch chỉ. Chúng được chẻ nhỏ trước khi được đưa vào nghiền thành bột.
Tùy từng cách pha chế thảo mộc của người thợ, mỗi gia đình có loại hương
mùi thơm đặc trưng.
Hiện
nay, phần lớn các hộ gia đình làm hương ở Cao Thôn đã sử dụng máy móc
vào một số công đoạn làm hương. Trong đó, các máy nghiền thảo mộc làm
"thịt hương".
“Chính
vì chú trọng nguyên liệu bằng thảo mộc, không độc hại cho người dùng và
người sản xuất bởi vậy hương Cao Thôn đã được xuất khẩu ra các nước
như: Nhật Bản, Malaysia, Đức và nhiều nhất là Ấn Độ.” Ông Nguyễn Như
Khang phó chủ tịch Hiệp hội Làng nghề hương xạ Cao Thôn chia sẻ.
Hiện
nay, Cao Thôn có khoảng 100 hộ dân làm hương truyền thống. Vào tháng 11
và 12 Âm lịch là thời điểm cả làng nhộn nhịp làm hương chuẩn bị Tết
Nguyên Đán. Ngoài các loại hương phổ biến, dịp này còn sản xuất các loại
hương đặc biệt như hương vòng cỡ lớn, hương trầm cao cấp...
Sau khi được phơi 2 nắng, tăm hương có thể đưa vào để sản xuất.
Hiện
nay, những hộ gia đình làm hương xe tay chỉ đếm trên đầu ngón tay. Phần
lớn người dân trong làng đều chuyển sang sử dụng máy móc để làm hương.
Hương xạ xe bằng tay có thịt xương lớn hơn làm bằng máy, nhưng mất nhiều
sức lao động và hay bị hỏng.
Nếu
như xe tay một ngày một công nhân sản xuất được 7-8 nghìn cây hương thì
nhờ có máy móc, có thể sản xuất lên tới 3 vạn cây hương.
Hương được phơi trên phên tre, để khô tự nhiên.
Phơi
hương gặp trời nắng sẽ cho hương thơm lâu, có màu đẹp mắt. Việc phơi
hương này cần chú trọng đến thời tiết không toàn bộ số hương đó không sử
dụng được.
Hương được đóng gói theo bó. Mỗi bó khoảng 30 đến 50 que hương.
Đóng gói hương
Sau
khi hương được phơi qua nhiều nắng, người dân phải thử hương bằng cách:
đốt mười que hương mà cháy đều, cho mùi thơm 8 que là hương đã khô và
đạt chất lượng.
Theo laodong.com.vn