Làng nghề Sơn Đồng (xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức) nổi
tiếng hàng trăm năm nay với nghề điêu khắc đồ thờ, tượng Phật... Không
chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước, đồ gỗ Sơn Đồng còn vươn ra thị
trường thế giới.
Sầm uất và sung túc
Mới chỉ đặt chân đến đầu làng Sơn Đồng đã nghe lách cách tiếng đục đẽo
trên gỗ và thấy những đoàn xe nhộn nhịp vào ra. Những âm thanh đó như sự
riêng có của một làng nghề sầm uất với cuộc sống sung túc của người dân
nơi đây. Gia đình anh Nguyễn Văn Phú có truyền thống làm nghề lâu đời
nhất nhì làng Sơn Đồng, đang tất bật chuẩn bị hàng giao cho khách. Anh
Phú chia sẻ, gia đình anh mưu sinh bằng nghề điêu khắc gỗ đã nhiều đời.
Khi còn nhỏ, mới chỉ biết cầm dùi, cầm đục, anh đã thích nhìn ngắm những
đồ gỗ được chạm khắc công phu. Cứ thế, nghề điêu khắc gỗ "ngấm" vào anh
từ lúc nào không hay. Gia đình anh có được cơ ngơi khang trang như ngày
nay cũng là nhờ làm nghề này.
Một xưởng sản xuất đồ gỗ ở Sơn Đồng.
|
Sản
phẩm của làng nghề Sơn Đồng rất đa dạng, từ tượng Phật, tượng Đức
Thánh, các linh vật đến hoành phi, câu đối, cuốn thư, án gian, ban
thờ... Để chế tác ra một sản phẩm mỹ nghệ bằng gỗ không hề đơn giản,
nhất là trong chế tác đồ thờ và tượng Phật lại càng đòi hỏi yêu cầu khắt
khe về kỹ thuật hơn làm đồ mộc thông thường. Người làm nghề phải am
hiểu và tuân thủ theo các niêm luật của tín ngưỡng tôn giáo, để bức
tượng trở nên sống động, có hồn và thể hiện được sắc thái riêng của từng
tầng bậc. "Chỉ những người có tay nghề vững, có phẩm hạnh tốt, tâm luôn
hướng tới cái thiện mới tạo được những bức tượng Phật có hồn, thỏa được
tâm nguyện của khách hàng" – anh Phú cho biết.
Gia đình ông Nguyễn Viết Sự cũng đã từng nhiều năm làm nghề chạm khắc
gỗ, hiện chuyển sang bán các sản phẩm của làng. Theo ông Sự, sản phẩm
bán chạy nhất ở cửa hàng nhà ông là những pho tượng Phật để các thiện
nam, tín nữ cung thỉnh tại các đình, đền, chùa. Giá của sản phẩm có
nhiều loại, tùy theo kích cỡ, hoa văn. Có sản phẩm trị giá đến hàng chục
triệu đồng, nhưng cũng có sản phẩm chỉ khoảng 4 - 5 triệu đồng. Lượng
khách đến tham quan và mua sản phẩm của làng nghề Sơn Đồng hàng ngày
tương đối đông. Họ là khách thập phương từ trong Nam ngoài Bắc và có cả
khách du lịch nước ngoài. "Nhiều chủ cửa hàng ở đây ký hợp đồng làm đồ
thờ và tạc tượng Phật lên đến hàng tỷ đồng, nên ở làng nghề Sơn Đồng
hiện không hiếm người đã trở thành tỷ phú" – ông Sự nói.
Mong quy hoạch phát triển bền vững
Phó Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Sơn Đồng Nguyễn Danh Sơn cho biết, thôn
Sơn Đồng hiện có 400 hộ dân, 50% trong số này chuyên làm nghề điêu khắc
gỗ với gần 300 xưởng sản xuất. Cả làng có trên 4.000 thợ lành nghề và
không ít nghệ nhân tài hoa. Năm 2014, doanh thu của làng nghề đạt 41 tỷ
đồng. Không chỉ đóng góp quan trọng vào sự tăng trưởng kinh tế của xã,
làng nghề Sơn Đồng còn là nơi tạo công ăn việc làm cho hàng ngàn lao
động ở nhiều địa phương khác quanh vùng với thu nhập trung bình từ 3 – 5
triệu đồng/người/tháng. Cũng như nhiều làng nghề truyền thống khác,
hiện nay, Sơn Đồng đang phải đối diện với nhiều thách thức về môi
trường, mặt bằng sản xuất, thị trường... Trong đó, đầu ra cho sản phẩm
làng nghề đang gặp không ít trở ngại. Tuy nhiên, những hộ có sản phẩm
đảm bảo chất lượng và làm theo đơn hàng vẫn có đầu ra ổn định. Một bộ
phận nhỏ những hộ làm hàng “chợ” thì đầu ra giảm khoảng 20%. Chính vì
vậy, Hiệp hội làng nghề Sơn Đồng đã tuyên truyền, vận động tất cả các
hội viên đoàn kết, sản xuất đảm bảo chất lượng, tránh cạnh tranh không
lành mạnh, làm mất thương hiệu làng nghề. Dẫu phải đối diện với muôn vàn
khó khăn, có giai đoạn tưởng như làng nghề không thể trụ lại được,
nhưng người làng Sơn Đồng dù ở thời điểm nào cũng luôn quyết tâm giữ
nghề, tìm hướng để mở mang, phát triển.
Liên quan tới vấn đề môi trường làng nghề, ông Sơn thẳng thắn cho rằng,
không thể phủ nhận nghề chế tác đồ mỹ nghệ gây ít nhiều tình trạng ô
nhiễm về tiếng ồn và bụi. Để giải quyết vấn đề này, huyện Hoài Đức đã
xây dựng quy hoạch riêng cho làng nghề Sơn Đồng. Tuy nhiên, quy hoạch
vẫn chưa được triển khai do nhiều nguyên nhân. Vì vậy, người dân rất
mong các cấp chính quyền sớm phê duyệt, triển khai quy hoạch để tổ chức
lại làng nghề Sơn Đồng sản xuất theo hướng phát triển bền vững.
Theo : ktdt.vn