Từng
có trên 60 làng nghề với 20 loại hình nghề khác nhau, trải qua biết bao
thăng trầm của lịch sử, đến nay Hải Phòng còn hơn 30 làng nghề, trong
đó có 12 làng được UBND thành phố cấp bằng công nhận đạt tiêu chuẩn làng
nghề của Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn. Không ít những làng
nghề tưởng chừng mai một nhưng nay đang hồi sinh, góp phần không nhỏ vào
sự phát triển kinh tế xã hội cũng như gìn giữ các giá trị văn hoá
truyền thống.
Đã từ lâu, làng
tạc tượng Bảo Hà (xã Đồng Minh, huyện Vĩnh Bảo) nổi tiếng với nghề
điêu khắc gỗ mang đậm dấu ấn bản sắc dân tộc. Là một làng
nghề hơn 700 năm tuổi, Bảo Hà vừa lưu giữ được những giá trị
truyền thống vừa mang trong mình dáng dấp của một làng quê đang
đổi mới từng ngày.
Các vị cao
niên trong làng kể lại, nghề điêu khắc gỗ và sơn mài ở Bảo Hà có từ lâu
đời và được coi là cái nôi của nghề tạc tượng cả nước. Khoảng thế kỷ XV,
cụ Nguyễn Công Huệ đã khai sinh ra nghề tạc tượng nơi đây và tên tuổi
của cụ cũng gắn liền với lịch sử phát triển của nghề. Hiện nay, tại miếu
Cả ở làng Bảo Hà vẫn lưu giữ tượng chân dung cụ Nguyễn Công Huệ mà
tương truyền là do chính tay cụ tạc.
Hiện
Bảo Hà có 973 hộ thì có tới gần 500 hộ làm các ngành nghề phi nông
nghiệp. Trong đó, chủ yếu là chuyên nghề điêu khắc gỗ, với khoảng 20
cơ sở sản xuất tập trung. Cuộc sống của người dân làng nghề đang từng
ngày “thay da đổi thịt”.
Bảo Hà không
chỉ nổi tiếng với nghề tạc tượng, độc đáo với nghề làm nhạc cụ dân gian
mà còn được biết đến với nghề dệt chiếu có từ lâu đời. Tuy nhiên, cái
hay của nghề làm chiếu ở Bảo Hà là đã tập trung được các hộ sản xuất nhỏ
lẻ vào hợp tác xã. Sau khi HTX ra đời đã thu hút được sự tham gia của
hàng chục hộ làm chiếu trên địa bàn xã. Không chỉ giúp giữ nghề truyền
thống, HTX còn góp phần giải quyết việc làm cho lao động nông nhàn tại
địa phương. Người thợ làm chiếu bây giờ không còn phải lo tìm đầu ra cho
sản phẩm mà chỉ tập trung làm nghề, dồn tâm huyết dệt nên những sản
phẩm chất lượng cao. Ở Bảo Hà, nghề làm chiếu bận rộn quanh năm, đến
tháng Chạp thì không khí sản xuất càng nhộn nhịp, khẩn trương. Người thợ
như chạy đua với thời gian để đảm bảo đúng hẹn giao hàng cho khách.
Công việc ngày cuối năm dù có bận rộn hơn nhưng ai nấy cũng đều phấn
khởi vì có thêm phần thu nhập để sắm tết.
Bằng
sự tài hoa và tâm huyết với nghề, những lớp thợ tạc tượng, làm chiếu
của làng Bảo Hà đã từng ngày khôi phục nghề truyền thống của quê hương.
Việc UBND thành phố công nhận Bảo Hà là làng nghề truyền thống đạt tiêu
chuẩn của Bộ NN&PTNT đã khẳng định những nỗ lực và đóng góp không
mệt mỏi của lớp lớp những người thợ tài hoa xưa và nay. Bên cạnh những
làng nghề quy mô xã, trên địa bàn thành phố còn có hàng chục làng nghề ở
quy mô thôn. Có thể nói, dù còn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập, song
các làng nghề này đã góp phần giải quyết việc làm, nâng cao đời sống
người dân, thúc đẩy tiến trình xây dựng nông thôn mới.
Đến
với làng hoa ở các xã Đặng Cương, Đồng Thái, Lê Lợi của huyện An Dương
mới thấy thiên nhiên đã rất ưu đãi cho mảnh đất và con người nơi đây.
Với sự chịu thương, chịu khó, sự khéo léo, sáng tạo, người nông dân nơi
đây đã biến những cánh đồng trồng lúa thu nhập thấp sang trồng đào và
nhiều loài hoa có giá trị kinh tế cao. Bên cạnh những cây trồng truyền
thống, những loài hoa cho giá trị kinh tế cao đã được người dân đưa vào
trồng đại trà như hoa ly, hoa layơn Pháp, hoa loa kèn trái vụ Đan Mạch.
Làng
nghề Lật Dương, xã Quang Phục, huyện Tiên Lãng có từ thế kỷ XVII với
sản phẩm chiếu cói được trong và ngoài thành phố biết đến. Doanh thu
hàng năm của làng nghề có thời đạt từ 10 - 12 tỷ đồng/ năm. Trước thử
thách nghiệt ngã của cơ chế thị trường, không biết bao nhiêu người ở bao
nhiêu nơi đã bỏ nghề dệt chiếu, thì người Lật Dương chẳng những giữ
được nghề, mà còn đưa nó thành thương hiệu "Chiếu cói Lật Dương" nổi
tiếng khắp vùng Hải Phòng, Hải Dương, ra tới Quảng Ninh, lên tận Bắc
Ninh, Bắc Giang. Sau một thời gian dài mai một, giờ đây làng nghề dệt
chiếu cói Lật Dương xã Quang Phục (huyện Tiên Lãng) đã trở lại không khí
nhộn nhịp, tạo sắc thái mới cho một làng nghề dệt chiếu truyền thống.
Làng
nghề Bảo Hà, chiếu cói Lật Dương cùng nhiều làng nghề khác được UBND
thành phố cấp bằng công nhận đạt tiêu chuẩn làng nghề của Bộ Nông nghiệp
và Phát triển nông thôn mới đã chứng tỏ sức sống mãnh liệt của các làng
nghề truyền thống tại Hải Phòng. Vẫn biết phía trước còn nhiều khó
khăn, song với sự nỗ lực của những nghệ nhân, những con người tâm huyết
với nghề; cùng sự trợ giúp của các ngành chức năng, các làng nghề của
Hải Phòng sẽ đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển kinh tế, xã hội và mãi
là nơi bảo tồn, lưu giữ những giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc.
Theo dulich