Đã có thời gian, làng nghề dệt Duy Trinh (huyện Duy Xuyên)
đứng trước nguy cơ bị thất truyền bởi sản xuất không hiệu quả. Bằng nỗ
lực của Ban quản trị Hợp tác xã Dệt may Duy Trinh (HTX Duy Trinh), trải
qua nhiều khó khăn thách thức, đến nay làng nghề dệt có tuổi đời hơn 300
năm này đã được vực dậy.
|
Nhờ chính sách hỗ trợ của HTX Duy Trinh, nhiều nông dân đã cải thiện được kinh tế gia đình từ nghề dệt. Ảnh: N.D |
Hỗ trợ vốn, lo đầu ra
Thời gian này, về làng dệt Duy Trinh đâu
đâu cũng nghe tiếng máy dệt vang lên. Đã có nhiều hộ vượt qua khó khăn
để vươn lên làm giàu bằng chính nghề truyền thống của mình. “Đã có lúc
tưởng chừng như phải bỏ nghề dệt bởi không tìm được đầu ra cho sản phẩm,
mua nguyên liệu thì đắt mà bán sản phẩm thì giá lại thấp. Nay có sự hỗ
trợ từ phía HTX Duy Trinh trong việc tìm kiếm thị trường tiêu thụ cho
sản phẩm, hỗ trợ người dân trong công việc nên đời sống của bà con cũng
đỡ hẳn” - ông Hồ Viết Hải (thôn Phú Bông, xã Duy Trinh) cho biết.
Theo bà Nguyễn Thị Thoại, Chủ nhiệm HTX
Duy Trinh, toàn xã có 70 hộ dân tham gia sản xuất dệt lụa cho HTX Duy
Trinh. Người dân chỉ lo dệt vải, còn việc tìm đầu ra cho sản phẩm thì đã
có HTX lo. Đối với những hộ dân không có vốn để đầu tư, chuyển đổi từ
máy dệt vải bằng gỗ sang dệt bằng máy thì HTX hỗ trợ nguồn vốn. Tùy theo
hoàn cảnh của từng hộ, HTX sẽ có mức hỗ trợ từ 30 - 70% nguồn vốn để
mua sắm máy móc. Số tiền này sẽ được trừ dần khi họ dệt thành phẩm và
bán cho HTX. Có những hộ không có tiền, HTX sẵn sàng hỗ trợ 100% vốn vay
để người dân duy trì năng suất sản xuất. Nhờ chính sách này, HTX Duy
Trinh đã vực dậy được cả làng truyền thống có nguy cơ bị mai một. “Trước
đây, không thể bám trụ với nghề vì sản phẩm bán ra thấp, lại không có
thị trường tiêu thụ thường xuyên nên rất bấp bênh. Chúng tôi đã có lúc
bỏ xứ vào Nam để mưu sinh. Nay có sự hỗ trợ từ HTX, kinh tế gia đình đã
khá hơn” - chị Hồ Thị Nhị (thôn Phú Bông) nói. Gia đình chị Nhị có 4 máy
dệt, bình quân mỗi tháng dệt được 4.000m vải, sau khi trừ chi phí thu
nhập hơn 7 triệu đồng. Chị cho biết thêm: “Giờ dệt bằng máy nên khỏe
lắm, chỉ phải đi đi lại lại xem đừng để bị lỗi là được. Ngoài thời gian
dệt, nông dân còn tranh thủ thời gian rảnh để làm những việc khác, phụ
giúp kinh tế cho gia đình, chứ như trước đây thì chỉ biết cắm cúi với
mấy sào ruộng nhưng thu nhập lại không được bao nhiêu…”.
Giữ chân người sản xuất
Theo bà Nguyễn Thị Thoại, để có được
những thành quả như ngày hôm nay Ban quản trị HTX đã phải nỗ lực hết sức
để có thể đứng vững và ngày càng phát triển, mang lại lợi ích thiết
thực cho xã viên. Trong giai đoạn hiện nay, ngành dệt đang gặp phải
những trở ngại đáng kể. Đầu ra của sản phẩm khó, giá thành không được
cao nhưng lại đòi hỏi chất lượng phải tốt. Trong khi đó, nguồn vốn của
HTX lại rất hạn chế, không đủ để nâng cấp, mở rộng quy mô máy móc, công
nghệ. Đó là một rào cản cực kỳ lớn đối với ngành dệt. HTX đang phải chịu
sự cạnh tranh khốc liệt từ những cơ sở dệt tư nhân. HTX phải nộp thuế
đầy đủ, hàng phải đảm bảo chất lượng. Nhưng với tư nhân thì ít làm nghĩa
vụ thuế nên có thể đưa ra giá sản phẩm thấp.
Trước đây, HTX Duy Trinh có 214 hộ ngoài
xã viên tham gia dệt vải cho HTX nhưng nay chỉ còn 70 hộ bám trụ. Thực
trạng này đang là một bài toán mà cả Ban quản trị HTX Duy Trinh cũng như
Liên minh HTX tỉnh rất quan tâm. Bởi, để duy trì được một làng nghề
truyền thống, cần phải giữ chân được những người tham gia vào HTX, tạo
nên sức mạnh tập thể để phát triển. “Cũng không thể trách người dân, xã
viên được bởi sự chênh lệch lợi nhuận buộc họ phải có sự lựa chọn. Tuy
nhiên, họ quên mất một điều rằng, cái lợi đó chỉ là trước mắt. Với doanh
nghiệp tư nhân có thể giá bán cạnh tranh hơn nhưng đó chỉ là khi thị
trường cần nguồn vải, còn khi thị trường “đứng” thì họ dễ rơi vào tình
trạng không có việc để làm. Còn HTX luôn tạo mọi điều kiện để người dân,
xã viên có việc để làm, dù ít dù nhiều họ cũng không thiếu nguồn thu
nhập. Ngay cả khi xã viên không có vốn để mua nguyên liệu, chúng tôi sẵn
sàng bán nợ, sau khi dệt thành phẩm mới trừ tiền hàng vào đó…” - bà
Thoại phân tích.
Theo ông Nguyễn Thanh Tài, Chủ tịch Liên
minh HTX tỉnh, để giữ chân xã viên, đòi hỏi người sản xuất phải có niềm
tin hơn vào HTX. Cần xây dựng được một thị trường tiềm năng lớn, đủ sức
thu hút người lao động tham gia. Bên cạnh đó, phải biết liên kết với
các loại hình kinh tế khác để tìm đường phát triển chứ nếu chỉ đơn
phương một mình HTX đương đầu với những thách thức hiện nay thì rất khó
có thể đảm bảo. Ông Tài nói: “Trước mắt, HTX đã được Quỹ hỗ trợ phát
triển HTX cho vay 1 tỷ đồng để nâng cấp, sữa chữa máy móc phục vụ sản
xuất. Việc tiếp theo là phải củng cố bộ máy, nâng cao năng lực quản trị,
xây dựng chiến lược kinh doanh, đảm bảo được quyền lợi cho xã viên và
người lao động. Khi đó mới có thể thu hút người dân tham gia vào phong
trào HTX”.
Theo: Báo Quảng Nam