Làng chài mùa... hiếm cá
Làng chài Thụy An vào một ngày cuối tháng 5, trời như đổ lửa. Gần trưa,
các thuyền chài rủ nhau tấp vào bờ nghỉ tránh nắng nóng. Buộc dây thuyền
vào chiếc cọc ven sông, bà Phan Thị Tài (65 tuổi), người thôn Thụy An
cho biết, nếu trước đây, từ tháng 2 - 6, tôm cá theo dòng nước từ thượng
nguồn đổ về rất nhiều thì nay ngày càng ít, ngay cả vào mùa mưa. Nguyên
nhân là do ngày càng có nhiều công trình thủy điện, thủy lợi được xây
dựng mới chặn ở phía thượng nguồn. Dòng chảy bị chặn tại nhiều điểm,
khiến lưu lượng nước đổ về hạ nguồn giảm mạnh. Lượng tôm, cá cũng thế mà
khan hiếm dần. "Nếu như cách đây chừng 10 năm, mỗi ngày, một hộ có thể
đánh bắt cho thu nhập cả triệu đồng, thì nay có rong ruổi cả ngày vất vả
cũng chỉ được 150.000 - 300.000 đồng" - bà Tài nói.
Bà Phan Thị Tài chuẩn bị lưới cho chuyến đánh bắt tiếp theo. Ảnh: Lâm Nguyễn
|
Ông
Nguyễn Văn Tâm, người đã có hơn 50 năm làm nghề chài lưới cho biết
thêm, bên cạnh việc nước sông ngày càng cạn thì do phía thượng nguồn
hoặc ở lưu vực khác, chủ yếu là khu vực làng Chèm (quận Bắc Từ Liêm),
Liên Trung (huyện Đan Phượng) hay Vân Hà (huyện Phúc Thọ), người dân sử
dụng xung điện để đánh bắt cũng khiến sản lượng cá, tôm tại lưu vực sông
Hồng đoạn chảy qua xã Tráng Việt bị suy giảm. Tình trạng này đã được
các cơ quan chức năng xử lý nghiêm, nhưng theo lời của nhiều dân chài
Thụy An, việc "đánh bắt trộm" vẫn thường xuyên diễn ra.
Cũng bởi việc đánh bắt gần bờ ngày một khó hơn nên trong một vài năm trở
lại đây, một số hộ chài lưới ở Thụy An đã mạnh dạn vay vốn, đầu tư mua
thuyền máy để có thể đánh bắt thủy sản ở các lưu vực xa hơn. Tuy nhiên,
do điều kiện kinh tế có hạn nên hiện nay, số hộ có thể bỏ ra cả trăm
triệu đồng để sắm thuyền máy cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Nỗi lo đời sống bấp bênh
Phần lớn thủy sản sau khi đánh bắt được người dân Thụy An chở thuyền
sang bán ở bờ hữu sông Hồng, chủ yếu là cho tiểu thương các xã thuộc
huyện Đan Phượng để tránh mất công vận chuyển xa. Nhờ thu nhập từ đánh
bắt cá, tôm, đời sống của một bộ phận người dân thôn Thụy An vẫn được
đảm bảo, tuy nhiên, nỗi lo mất nghề và tương lai bấp bênh thì luôn đau
đáu trong suy nghĩ của những dân chài nơi đây. Ông Nguyễn Văn Vượng -
Trưởng thôn Thụy An cho biết, so với 3 thôn khác trong xã Tráng Việt là
Đông Cao, Tráng Việt và Đẹp Thôn, thì Thụy An khó khăn hơn cả. Toàn thôn
hiện có 117 hộ nhưng do không có đất canh tác nông nghiệp nên cuộc sống
đều trông cả vào thu nhập từ nghề chài lưới. Dù hầu hết các hộ đã được
"cắm" đất định cư nhưng vẫn còn không ít gia đình chưa có điều kiện xây
nhà, phải sống tạm bợ trong những căn nhà cấp 4 hoặc trôi nổi trên
thuyền. "Để cải thiện thu nhập cho người dân, cách đây khoảng 5 năm, xã
đã hỗ trợ một số hộ phát triển mô hình nuôi cá lồng. Tuy nhiên, những
năm gần đây, nước sông Hồng cạn kiệt, mực nước tại một số lưu vực giảm
sâu, việc nuôi trồng thủy sản liên tục rơi vào cảnh thất thu khiến người
dân lần lượt phải bỏ nghề" - ông Vượng bộc bạch.
Trong khó khăn chung, người làm nghề chài lưới trong thôn đã chủ động
chuyển đổi sang làm các nghề khác như buôn bán nhỏ lẻ, kinh doanh dịch
vụ hàng quán, đi làm công tại các khu công nghiệp lân cận... Số người
theo nghề chài lưới ở Thụy An bởi vậy cũng ngày một giảm dần. Chủ tịch
UBND xã Tráng Việt Nguyễn Văn Khơ cho biết thêm, so với các thôn khác,
Thụy An khá thiệt thòi vì không có đất sản xuất nông nghiệp, cũng không
thể mãi trông chờ vào con cá, con tôm nhất là khi nguồn lợi này ngày một
ít dần. Cũng bởi vậy, cách tốt nhất để cải thiện cuộc sống của người
dân nơi đây là việc thanh niên nam nữ trong thôn được khuyến khích, tạo
điều kiện học hành "đến nơi đến chốn" để có thể tiếp cận với những cơ
hội việc làm tốt hơn trong tương lai.
| Theo
thống kê năm 2014, thu nhập bình quân đầu người của thôn Thụy An chỉ
khoảng 20 triệu đồng/người/năm, thấp hơn khá nhiều so với trung bình
chung toàn xã Tráng Việt (xấp xỉ 30 triệu đồng/người/năm). |
Theo: kinh tế đô thị