Trong số 9,869 triệu lao động có chứng chỉ, bằng cấp (chiếm 18,38%)
cũng chỉ có 4,985 nghìn người có trình độ cao đẳng/đại học trở lên,
2,851 triệu người đã qua đào tạo nghề chính quy, 2,033 triệu người tốt
nghiệp trung học.
Tuy nhiên, chất lượng lao nữ vẫn
thấp hơn nhiều so với lao động nam, tỷ lệ lực lượng lao động nam có
chứng chỉ/bằng cấp đạt 20,86% (ở nữ, tỷ lệ này là 15,75%). Bên cạnh đó,
vẫn còn sự chênh lệch lớn về chất lượng lao động giữa nông thôn và thành
thị. Lao động có chứng chỉ/bằng cấp ở thành thị chiếm 33,71% tổng lực
lượng lao động thành thị, con số này ở nông thôn chỉ có 11,71%.
Trong
số các ngành, thì ngành nông – lâm – thủy sản là ngành có số lượng lao
động sụt giảm nhiều nhất, tỷ lệ lao động tiền lương thấp nhất. Tỷ lệ này
có xu hướng tăng cao trong quý IV/2013 với 56,4% lao động có tiền lương
thấp (dưới 3.187 triệu đồng/tháng), cao hơn nhiều so với năm 2012
(37,9%).
Một điều đáng buồn đối với thị trường lao
động hiện nay là, tỷ lệ lao động có trình độ chuyên môn, tay nghề kỹ
thuật lại đang thất nghiệp cao và có dấu hiệu gia tăng. Thanh niên (15 –
24 tuổi) là lứa tuổi có tỷ lệ thất nghiệp tăng cao ở mức 5,95% trong
quý IV/2013. Cùng đó, thất nghiệp dài hạn (trên 12 tháng) chiếm tỷ lệ
rất cao (44,2%), tăng 2,4 lần so với cùng kỳ. Tỷ lệ này ở nhóm có trình
độ chuyên môn kỹ thuật cao hơn nhiều so với không có chuyên môn kỹ
thuật: 54,4% so với 39,6%.
Đáng báo động nhất là
thanh niên từ 20 – 24 tuổi, tốt nghiệp cao đẳng và đại học trở lên có tỷ
lệ thất nghiệp rất cao (20,75%). Cụ thể, nhóm có trình độ cao đẳng nghề
là 7,68% (tăng 1,3 lần, tương đương 8,3 nghìn người), trình độ cao đẳng
là 6,74% (tăng 1,3 lần, tương đương 19,2 nghìn người) và ở trình độ đại
học trở lên là 4,25% (tăng 1,7 lần, tương đương 72 nghìn người) so với
năm 2012.
Quý IV/2013, cả nước có 900.000 người thất
nghiệp, chiếm 1,9% lực lượng lao động trong độ tuổi, tăng 48.000 người
so với năm 2012. Trong khi tỷ lệ thất nghiệp của lao động nữ giảm thì tỷ
lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị lại tăng lên 3,19%.
Lao
động thiếu việc làm tập trung chủ yếu ở khu vực nông thôn (chiếm tới
85% tổng số người thiếu việc làm) và trong ngành nông nghiệp (chiếm 68%
tổng số). Theo vị thế việc làm, nhóm tự làm và lao động gia đình không
hưởng lương chiếm gần 70% tổng số thiếu việc làm.