Về Phú Túc sắm quà Tết làm từ... cỏ
Những
năm gần đây, thị trường quà tặng đồ thủ công mỹ nghệ làm từ cỏ được
nhiều người quan tâm vào mỗi dịp Tết đến, Xuân về. Vậy quà tặng làm từ
cỏ tế có gì đặc biệt trong dịp Tết Ất Mùi này, giá cả ra sao? Chúng tôi
đã về thôn Phú Túc, xã Lưu Thượng, huyện Phú Xuyên, TP Hà Nội để tìm
hiểu mặt hàng này.
Thôn Phú
Túc có truyền thống làm đồ thủ công từ cỏ tế hàng trăm năm nay. Cỏ tế
thường mọc hoang ở khu vực miền núi, lấn át, phá hoại những cây trồng
khác. Song nó là loại cây mang lại giá trị kinh tế cho người dân Lưu
Thượng. Tương truyền, làng Lưu Thượng có lịch sử hơn 400 năm, ban đầu cỏ
tế do một người phụ nữ họ Nguyễn phát hiện ra. Bà nhận thấy loại cỏ này
có thể dùng để đan thành các sản phẩm đánh bắt cua, cá và đã dạy lại
cho người dân địa phương. Về sau, từ cỏ tế, người ta còn làm ra các sản
phẩm đa dạng về kiểu dáng và kích cỡ như tráp, giỏ đựng hoa quả, hộp
đựng son phấn, quần áo… Bước vào thời kì hội nhập kinh tế, đặc biệt từ
đầu những năm 90 của thế kỷ trước đến nay, các sản phẩm từ cỏ tế không
chỉ phục vụ mục đích sinh hoạt cá nhân mà còn được người dân xuất khẩu
sang các thị trường như: Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc… Nhờ vậy mà đời
sống người dân địa phương không ngừng được cải thiện và nâng cao.
 |
|
Nghệ nhân Nguyễn Văn Mùa với bộ sản phẩm chủ đề con dê nhân dịp Tết Ất Mùi.
|
Bước
tới đầu làng, tứ phía ở đây đều toàn cỏ tế. Lại gần cổng làng, cảnh xe
cộ tấp nập chở những món hàng mỹ nghệ, cảnh bà con í ới gọi nhau đi nhập
hàng. Ấn tượng để lại trong lòng du khách không chỉ là đôi bàn tay đan
lát khéo léo, chuyên nghiệp, tỉ mỉ tới từng chi tiết của người già đến
trẻ nhỏ, mà còn là tinh thần hiếu khách. Chính vì thế có hàng trăm tua
du lịch được tổ chức đến xã Lưu Thượng. Cô Nguyễn Thị Khơi, người có
thâm niên hơn 20 năm làm nghề cỏ tế ở xóm 6 tâm sự: “Gần Tết, làng có
tới hàng trăm mẫu sản phẩm, khách đến đặt và lấy hàng tận nơi nên hàng
ra đến đâu là hết đến đó. Chúng tôi vẫn mong muốn có thể phát triển được
mô hình tua du lịch làng nghề để khách thập phương biết đến ngày một
nhiều hơn”.
Để sản
phẩm tới được tay khách hàng, theo anh Hoàng Văn Long, một nghệ nhân
giỏi, phải trải qua rất nhiều công đoạn: Cỏ nguyên liệu sau khi thu mua
về sẽ được ngâm, chọn lựa kỹ, lọc lấy những sợi dẻo, dai, có màu sắc đẹp
để bóc và phải phơi ít nhất là ba nắng to liên tiếp. Cỏ tế kỵ nhất là
gặp mưa vì cỏ sẽ xỉn màu. Sau khi hoàn thiện, sản phẩm được hun sấy, làm
trắng bằng diêm sinh, rồi nhúng qua chất keo để tăng độ bền. Cuối cùng,
sản phẩm được phơi khô hoặc sấy rồi nhúng qua hai hoặc ba lần dầu đợi
tới khi khô kiệt mới đóng kiện và xuất khẩu. Tuy nhiên, sản phẩm có đẹp
và đa dạng hay không còn phụ thuộc vào những bản mẫu trên giấy và triển
khai thành khuôn mẫu.
Hiện nay,
trong làng Lưu Thượng có tới 400 hộ gia đình làm nghề cỏ tế với đa dạng
mẫu mã. Nhưng có duy nhất nghệ nhân Nguyễn Văn Mùa làm được sản phẩm
với hình dạng của 12 con giáp. Anh Mùa bắt đầu đan cỏ tế từ năm 14 tuổi
và tới nay đã tạo ra nhiều sản phẩm mới. Anh là một trong những nghệ
nhân của TP Hà Nội từng đoạt được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi
thiết kế sản phẩm thủ công mỹ nghệ, lễ hội vinh danh làng nghề cỏ tế
truyền thống… “Năm nay là năm Ất Mùi nên dịp này, các sản phẩm mà gia
đình tôi tập trung sản xuất đều hướng về chủ đề con dê theo thị hiếu của
khách hàng”-anh Mùa cho biết.
Vào dịp
cuối năm hay lễ hội, gia đình anh bán ra hàng nghìn con vật từ cỏ tế.
Tùy theo tâm lý mỗi người có thể sở hữu đồ vật theo tuổi của mình, theo
các năm khác nhau. Kích cỡ và độ khó của mỗi sản phẩm sẽ có mức giá khác
nhau, trung bình giá mỗi con vật khoảng 25.000 đồng trở lên. Mặt hàng
này khá phù hợp với nhu cầu cũng như túi tiền của khách hàng. Chắc chắn
ai đến Phú Túc cũng sẽ tìm được những món quà độc đáo để làm quà trong
những ngày xuân đầy ý nghĩa.
Theo : qdnd.vn