Làng Canh Hoạch nằm ở phố Vác, xã Dân Hòa, huyện Thanh Oai, cách trung
tâm Hà Nội chừng 30km. Có thể đi đến làng qua quốc lộ 21B đến ngã tư Vác
là thấy ngay biển báo làng nghề. Mới đến cổng làng, chúng tôi đã phải
dừng xe nhường đường các đoàn xe ra vào tấp nập. Những đoàn xe nối đuôi
nhau chở hàng tre, trúc từ những vùng Tây Bắc đổ về, từ trong làng, cánh
xe ôm, ba gác cũng tất tả chở hàng chục lồng chim thành phẩm ra ngoài
để giao cho các mối hàng. Không khí sản xuất nhộn nhịp khắp làng trên,
xóm dưới.
Canh Hoạch là vùng quê của những nghề truyền thống, làm quạt, khuôn
nón, lồng chim. Theo thời gian, nghề làm quạt giấy không còn hưng thịnh,
đến nay 95% gia đình ở làng Vác đã chuyển sang làm lồng chim, một số ít
làm quạt, làm lồng đèn. Nghề làm lồng chim làng Vác có tiếng từ trước
năm 1945, nhưng chỉ thực sự phát triển khi thú chơi chim cảnh lên “như
diều gặp gió”.
Theo anh Phan Hiệp Hòa (Thanh Xuân, Hà Nội) thì: “Hiện nay chơi chim
không chỉ để ở nhà mà còn mang đi thi đấu, giao lưu vì thế một chiếc
lồng đẹp, chất lượng rất quan trọng”. Không ưng ý những chiếc lồng bán
trên chợ, anh Hòa đã lặn lội xuống tận gia đình cụ Lộc, nghệ nhân làng
Vác để đặt 1 chiếc lồng có giá 10 triệu đồng.
Lồng chim có 2 loại chính là hàng chợ và hàng kỹ. Hàng chợ là những
loại lồng chim được người thợ Canh Hoạch sản xuất đại trà, kỹ thuật và
chất lượng ở mức trung bình, giá buôn từ 100 - 300 ngàn đồng. Còn hàng
kỹ là hàng được đặt, kỹ thuật sản xuất đòi hỏi ở mức cao không phải ai
cũng làm được và nguyên liệu làm lồng phải là tre, trúc già có tuổi từ
4-5 năm.
Theo nghệ nhân Nguyễn Văn Đồng, người có thâm niên hơn 30 năm làm
nghề thì thợ làm lồng cao cấp phải có tay nghề cao, chạm trổ thuần thục
các họa tiết hoa lá, long, ly, quy, phụng phù hợp với gánh chim của
lồng, những sản phẩm kỳ công như vậy người thợ sẽ phải bỏ ra 2, 3 ngày
để làm, giá lồng chim loại này từ 3 triệu đến 20 triệu đồng. Nhưng dù là
sản phẩm gì thì cung không kịp cầu, người làng không phải lo về đầu ra
cho sản phẩm.
Thị trường chủ yếu của lồng chim Canh Hoạch là Hà Nội, thành phố Hồ
Chí Minh và cả thị trường châu Âu, Nhật, Mỹ... Anh Nguyễn Văn Nghệ,
truyền nhân của nghệ nhân Ba Mi cho biết: “Giờ máy móc cũng đỡ việc chân
tay nhiều nhưng mùa cao điểm nhà tôi phải sử dụng tới 20 lao động,
lương 5 - 6 triệu/người/tháng. Người dân có thu nhập tốt từ nghề của
làng”.
Không chỉ thức thời trong sản xuất, kinh doanh, làng nghề còn thu hút
được khách du lịch nước ngoài tới tham quan và thực nghiệm, đa phần đều
để lại những phản hồi tích cực.
Theo : tienphong.vn