Mặc
dù còn khoảng hơn một tháng nữa mới đến dịp lễ Noel, nhưng ngay từ bây
giờ rất nhiều hộ dân làm nghề đan tuần lộc ở Bình Mỹ (Củ Chi, TP. HCM)
đã hối hả làm việc bởi có rất nhiều đơn đặt hàng từ khắp nơi gửi về, đặc
biệt là hàng đi xuất khẩu. Thật thú vị khi đến thăm làng nghề độc đáo
này.
Những thợ đan lặng lẽ với công việc của mình
Nét đẹp từ sự giản đơn
Với nhiều người, tuần lộc là một loài
vật xa lạ với người dân Việt Nam. Tuy nhiên, trong khi nền kinh tế và
văn hóa có sự giao thoa, hòa trộn mạnh mẽ như hiện nay, loài vật thường
chỉ sinh sống ở xứ lạnh tận Bắc Mỹ xa xôi này cũng đã dần trở nên thân
thuộc, đặc biệt là dịp lễ mừng Chúa giáng sinh hàng năm. Theo bà Lanh
(60 tuổi) - một thợ đan tuần lộc thì hầu hết những mặt hàng mà gia đình
bà nhận làm có nguyên liệu được lấy từ những công ty trong vùng cung
cấp. Cụ thể, sau khi gia công sợi ni-lông và những khung hình bằng thép
uốn dạng thô của tuần lộc có kích thước nhất định, những công ty này sẽ
đặt hàng nông dân trong vùng đan thủ công. Có thể nói, dù đã phát triển
rất nhiều loại máy móc hiện đại nhưng ở công đoạn cuối cùng cho ra đời
những chú tuần lộc xinh đẹp thì lại là công việc hoàn toàn phụ thuộc vào
bàn tay con người. Và đó cũng chính là lý do nghề đan tuần lộc bắt đầu
hình thành và phát triển khá rộng rãi ở Bình Mỹ trong khoảng gần chục
năm trở lại đây.
Vừa thoăn thoắt đôi bàn tay vắt những
đường đan quấn vào thanh thép mỏng mảnh, tạo thành hình thù của phần
thân chú tuần lộc, bà Lanh vừa giải thích: Mặc dù chưa biết hình thù con
tuần lộc ngoài đời nó ra làm sao nhưng ngày nào gia đình bà cũng đan cả
chục con. Theo đó, hầu hết mẫu hàng đều có định ước bằng khung thép
sẵn. Thường là 2 kích thước được công ty gia công trước và những người
thợ chỉ việc đan theo mà thôi. Tuy nhiên, công việc không vì thế mà đơn
giản bởi nghề đan này khá công phu. Vì dây thép mỏng lại trơn nếu quấn
không chặt sẽ rất dễ bị xổ ra, làm hư hỏng sản phẩm khi vận chuyển.
Ngoài ra, khi đan tuần lộc được chia làm 2 phần là thân và đầu. Thân hầu
như chỉ đan thô, quấn quanh là xong còn phần đầu dù ít nguyên liệu
nhưng lại cần sự tỉ mỉ và kỳ công hơn, đặc biệt là bộ râu dài và những
chiếc sừng của tuần lộc. Có thể nói, chính vẻ đẹp của phần đầu sẽ quyết
định lên phần hồn của loài vật này khi hình thành.
Theo chia sẻ của bà Lanh, mỗi con tuần
lộc loại nhỏ, thân dài 0,8 đến 1m có giá bán là 220.000 đồng. Những con
loại lớn hơn, từ 1,6 đến 2m có giá bán là 320.000 đồng. Riêng những con
tuần lộc dùng để xuất khẩu, giá bán có thể còn cao hơn, tùy theo từng
thị trường. Có thể nói, đây là mức giá khá cao với những đồ vật đan thủ
công nhưng nguyên liệu để làm tuần lộc lại là khung thép và dây ni-lông
tổng hợp có độ bền rất cao, chứ không như những nguyên liệu thủ công mây
tre nứa khác. Tất nhiên, đó là giá bán, còn tiền công của những người
đan tuần lộc thuê thì rất khiêm tốn.
Một sản phẩm đã hoàn thành
Tất bật tháng cuối năm
Theo tìm hiểu, nghề đan tuần lộc ở đây
thường bắt đầu nhộn nhịp từ khoảng tháng 9 cho tới tận cuối tháng 12,
khi mà những con vật nhỏ bé này trở thành trung tâm trong những lễ hội
được trang hoàng lộng lẫy để đón Giáng sinh, cùng với nhiều mong ước về
hạnh phúc của con người.
Theo một người thợ đan, mặc dù nhìn
những sản phẩm này khá đơn giản nhưng khi được trang trí thêm những bóng
đèn điện, thêm những gói quà, ông già Noel hay những cây thông lộng lẫy
khác, những chú tuần lộc sẽ trở thành vô cùng sống động và bắt mắt. Có
thể nói, ở hầu hết những nơi người ta trang hoàng khung cảnh đón Noel,
hình ảnh con tuần lộc là không thể thiếu.
Đi qua Bình Mỹ những ngày này, dọc
theo những tuyến đường nhựa quanh co trong xã là hình ảnh hàng trăm chú
tuần lộc nằm xếp hàng ngay ngắn đợi đến tay người tiêu dùng.
Theo : daidoanket.vn