Hà Nội đẹp chính vì những ngôi
làng ở trong nó và bao quanh nó. Nhưng giờ đây, nhiều ngôi làng truyền
thống xưa ở Hà Nội, nay cũng chỉ còn tên thôi.
Làng Láng làm gì còn đất trồng rau thơm Láng, làng Vòng làm gì còn ruộng
để cấy lúa làm cốm, làng đào Nhật Tân thì bị lấy đất làm khu đô thị,
làng Bưởi chả còn ai làm giấy, làng hoa Ngọc Hà không còn vườn hoa, làng
Đại Yên không ai trồng cây thuốc nam nữa, Vạn Phúc thành chợ bán lụa
của các nơi rồi.
Mất những ngôi làng gắn liền với những nghề
truyền thống đó, Hà Nội không chỉ mất đẹp, mà chính là mất văn hoá, mất
văn hoá Hà Nội.
![Vẫn biết không có văn hóa, không có truyền thống thì vẫn sống được, thế nào mà chả sống được nhưng đó có phải là sống không? Vẫn biết không có văn hóa, không có truyền thống thì vẫn sống được, thế nào mà chả sống được nhưng đó có phải là sống không?](http://Images.danviet.vn/Images/Uploaded/Share/2014/04/30/ANH15.jpg)
Vẫn biết không có văn hóa, không có truyền thống thì vẫn sống được, thế nào mà chả sống được nhưng đó có phải là sống không?
Hoặc
những ngôi làng ở ngoài Hà Nội như Mông Phụ, Cự Đà, làng Cựu, Bát Tràng
đều đã bị phá hoại ít nhiều, chính người làng phá những ngôi nhà của
mình, phá làng của mình, phá những ngôi nhà của ông cha để lại, họ phá
đi truyền thống, phá đi ký ức, phá đi lịch sử, phá đi văn hoá. Cũng
không hẳn đúng như vậy. Họ phá là buộc phải phá chứ không hề muốn.
Giằng xé, đau đớn! Đặt mình vào tâm trạng của những người dân ở các làng
cổ thì sẽ thấy. Cái chốt của chuyện này nằm ngay trong đời sống, đó là
mâu thuẫn của cặp giá trị tinh thần và vật chất, bảo tồn và phát triển.
Mà giải quyết mâu thuẫn này thì người dân không làm được một mình. Phần
quyết định nằm ở Nhà nước. Vẫn biết không có văn hoá, không có
truyền thống thì vẫn sống được, thế nào mà chả sống được nhưng đó có
phải là sống không? Những chuyện ăn, chuyện mặc, chuyện ở, tức là nhu
cầu vật chất tối thiểu hàng ngày thì lại chả mấy liên quan đến những giá
trị tinh thần kia cả. Chả nhẽ trong một ngôi nhà cổ ba gian, mấy thế hệ
cứ cùng chung sống mãi như thế? Ấy là chưa kể một gia đình có mấy người
con, đều đã lấy vợ lấy chồng sinh con đẻ cái. Diện tích thì giữ nguyên,
người nhiều hơn, nhu cầu mỗi ngày nhiều hơn.Thế là đành phá nhà
cũ xây nhà mới. Mà phá đi là mất vĩnh viễn. Xây nhà mới, nhà cao cửa
rộng là cái được trước mắt, thấy ngay. Cái bị phá (những ngôi nhà cổ) là
truyền thống, di sản là cái sự mất không thấy ngay, không có tác hại
ngay. Nông thôn, làng xã, nơi sinh ra và lưu giữ bảo tồn những
giá trị căn cốt của tinh thần Việt, văn hoá truyền thống Việt. Luỹ tre
làng – cái luỹ tre bảo vệ văn hoá làng – tưởng như không bao giờ bị vỡ
vì đã được thử thách qua bao thăng trầm của lịch sử nay đã đổ vỡ. Tất cả
những vô đạo, nhếch nhác trong đời sống hôm nay từ trên xuống dưới, từ
thành thị đến nông thôn, từ miền xuôi đến miền ngược, từ những người tu
hành đến dân thường đều có chung một nguyên nhân là do mất văn hoá.Vẻ
đẹp của người Việt, nước Việt, làng Việt tồn tại được bao đời mà nay
rạn nứt hết cả. Tiếc! Đình làng, chùa làng, tín ngưỡng và tôn giáo, thần
và Phật vừa là cội rễ tinh thần vừa là vỏ bọc để bảo vệ làng. Có ai
sống mà lại không cần đến đức tin? Cho nên đình chùa mất thì làng mất. Gần
đây tôi có dịp đi thăm lại nhiều ngôi làng cổ ở các tỉnh miền Bắc,
không nhận ra nữa. Họ đã phá sạch, đường làng bị ximăng, bêtông hoá toàn
bộ. Đình chùa thì quét vôi lòe loẹt, tượng cổ sơn lại bằng màu công
nghiệp xanh đỏ, đèn đóm nhấp nháy.Đau ở chỗ, khi nghèo thì giữ
được, lúc có tiền thì lại phá. Mà đáng nhẽ ra phải ngược lại mới đúng.
Ấy là chưa kể, đâu chỉ là phá cái nhà, cái đình, con đường làng, cổng
làng, giếng làng mà là phá di sản của chính cha ông họ đã xây dựng, đã
giữ bao đời cho họ.Lỗi này là do cái sự giàu không đi cùng với
văn hoá, có tiền mà không có văn hoá mới vậy, giàu xổi mới vậy.Không chỉ
là chuyện của một làng, với một đất nước cũng vậy, phải phát triển song
song cả kinh tế và văn hoá, văn hoá mới là động lực, là nền tảng để
phát triển kinh tế bền vững. Đồng tiền chỉ là phương tiện để đạt
đến một đời sống văn hoá cao hơn. Đình làng, chùa làng, cổng làng,
người làng, việc làng. Làng là nước, nước là làng, nước Việt chính là
làng, là nước – làng. Người ta hay nói làng nước là vậy. Còn giữ được
làng, giữ được nếp làng thì còn nước, còn nếp nước.
Theo: Thế giới tiếp thị