Lễ hội Đền Đông Cuông

Đậm nét văn hóa dân gian

Đền Đông Cuông được tôn tạo lại từ thời tiền Lê, thờ Mẫu đệ nhị thượng ngàn, một bà Mẫu gắn liền với thời kỳ người Việt còn sinh sống ở rừng núi, khi xuống  đồng bằng, hình thành hệ thống tứ pháp (tứ phủ). Ngoài đền Mẫu thượng ngàn, đền Đông Cuông còn thờ thần vệ quốc, các vị thần là người bản địa có công trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông, bảo vệ bờ cõi nơi biên thùy Tổ quốc.Theo tục lệ từ ngàn xưa, cứ vào ngày Mão đầu tiên tháng giêng của năm sẽ diễn ra lễ tế trâu trắng. Nhưng năm nay, do ngày Mão đầu tiên trùng ngày mùng 2 tết, ban tổ chức lễ hội đã rời lịch vào ngày Mão thứ 2 của tháng để tiện cho du khách thập phương lễ bái. Trâu dùng để tế lễ phải là trâu trắng, được tuyển chọn kỹ từ vài tháng trước đó. Lễ tế bắt đầu lúc 0h, Trâu mổ ra lấy 9 chén tiết, sau đó  thui bằng lá cọ. Chủ tế dâng lễ vật vào đền cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tơi, muôn dân khỏe mạnh.

Sau lễ cúng tiến, thịt trâu được chế biến thành các món ăn mời du khách thưởng thức vào buổi sáng trước lễ rước Mẫu qua sông. Tượng Mẫu được rước sang miếu Ghềnh Ngai thăm Đức Ông bằng chiếc bè lớn, sau đó được rước về lúc 10 giờ. Đây cũng là lúc hằng ngàn người dân dâng hương tế Mẫu.

Những nét mới của lễ hội

Theo ghi nhận của phóng viên, mùa lễ hội năm nay không còn hiện tượng chèo kéo, chặt chém khách du lịch như mọi năm. Không còn hình ảnh người ăn xin ngồi trước cổng đền. Nạn trộm cắp, cò đổi tiền lẻ, đánh bạc trá hình không diễn ra trong suốt thời gian lễ hội. Có được sự thành công kể trên phải kể đến sự vào cuộc tích cực, chỉ đạo sâu sát của Ủy ban nhân dân huyện Văn Yên đặc biệt là Ban quản lý di tích đền Đông Cuông. Đồng chí Nguyễn Văn Tiến, Trưởng phòng văn hóa huyện Văn Yên cho biết,  được sự chỉ đạo sâu sát từ ban thường vụ huyện ủy, công tác chuẩn bị, kiểm tra và giám sát mùa lễ hội năm nay được đặc biệt chú trọng, những vướng mắc của khách thập phương sẽ được phản ánh kịp thời tới lãnh đạo huyện, từ đó có những biện pháp cụ thể để mùa lễ hội năm nay để lại ấn tượng đẹp trong mắt du khách.

Một nét mới trong lễ hội năm nay là chợ quê ẩm thực và làng văn hóa du lịch cộng đồng giới thiệu những đặc sản trong vùng cùng nông sản của các bà con dân tộc, được bày bán trong các gian hàng, không chỉ phục vụ du khách thập phương mà còn quảng bá nét đẹp trong văn hóa người Tày. Các gian hàng được sắp xếp một cách khoa học, từng sản phẩm được niêm yết giá cụ thể. Kinh tế khó khăn, nhu cầu người dân mua sắm giảm, khách đến đa phần chỉ vì tò mò, hỏi tường tận để biết rõ chất lượng, nhưng lúc nào nụ cười cũng thường trực trên khuôn mặt các cô gái Tày – điều mà ta hiếm gặp lắm khi ở dưới miền xuôi.

Tục thờ Mẫu là một tín ngưỡng dân gian, chạy dài xuyên suốt theo lịch sử của dân tộc, biến chuyển thích ứng với sự thay đổi của xã hội qua các thời kỳ. Tín ngưỡng thờ Mẫu hướng đến cuộc sống thực tại của con người với ước vọng sức khỏe và tài lộc, là chỗ dựa tâm linh nơi ta gửi gắm niềm tin, hy vọng và động lực để sẵn sàng đương đầu những thách thức ở phía trước. Đầu xuân hành hương về “miền đất Thánh”, chúng ta như tìm lại chính bản ngã của mình, lòng thanh tịnh và ước mong một năm mới nhiều thành công mới.

                                                                                              Theo: tamnhin