TS Cung Khắc Lược cho chữ trên vỉa hè Văn Miếu
1.
Sau 3 tuần hoạt động, cho tới thời điểm này, chính du khách cũng dễ
nhận ra nơi nào phù hợp với việc cho chữ. Bởi lẽ, hình ảnh ông đồ trong
thơ văn, những thước phim tư liệu xưa hay trên một bức ảnh, bức tranh
cổ…đã trở thành một hình ảnh quen thuộc khi việc cho chữ thường gắn với
vỉa hè, nơi người qua lại đông đúc, tạo nét văn hóa truyền thống trong
ngày Tết không dễ mờ phai. Chính vì lẽ đó, sự thay đổi quy hoạch "Phố
ông đồ” thành khu riêng, rời xa vỉa hè là việc chẳng mấy dễ dàng. Minh
chứng cụ thể là có tới một nửa số ông đồ bỏ ra vỉa hè ngồi cho chữ.
Trong đó, có Tiến sĩ Cung Khắc Lược, một trong những người đầu tiên khởi
xướng việc cho chữ ở Văn Miếu. Ông phản đối gay gắt việc quy hoạch "Phố
ông đồ” tại khu Hồ Văn - Quốc Tử Giám. TS Lược lý giải, gần 800 năm
trước, khi Quốc Tử Giám được đổi thành Quốc Học Viện bởi vua Trần Thái
Tông, vỉa hè ông đang ngồi được gọi là Tả Thanh Môn, là nơi mà các sĩ tử
khắp mọi miền đất nước đổ về chờ giờ thi đến. Tả Thanh Môn cũng là con
đường dẫn đến Cửa Nam để đánh chuông kêu oan, hay thông báo những việc
trọng đại. Do vậy, đây chính là đất thiêng, nơi đắc đạo để cho chữ, xin
chữ.
Cùng với họa sĩ Nguyễn Trần Thái, nhà
thư pháp Lê Xuân Hòa, tiến sĩ Cung Khắc Lược… đã khôi phục lại nét đẹp
văn hoá cho chữ tại vỉa hè Văn Miếu và biến nơi đây trở thành một địa
điểm để mọi người biết và yêu thư pháp tụ họp, đồng thời gìn giữ văn hóa
cho và xin chữ tưởng rằng đã mai một từ bao đời nay.
2. Dạo
quanh khu Văn Miếu - Quốc Tử Giám năm nay, "Phố ông đồ” được chia thành
2 nơi, một ở khu Hồ Văn với những dãy kiốt phân lô chật chội, thưa vắng
khách. Một vẫn ở vỉa hè Văn Miếu với khách vòng trong vòng ngoài đứng
những nét rồng bay phượng múa của các ông đồ. Xem ra, nhiều ông đồ bỏ ra
vỉa hè không phải vì tiền, mà chính là cho thỏa cái thú "múa chữ” chốn
đông người. Ông đồ Nguyễn Đăng Lai cho biết, một nửa số ông đồ khu phố
do Sở VHTT & DL Hà Nội quy hoạch đã rời khung sắt về lại phố cũ vỉa
hè. Ông Lai cũng không ngại chia sẻ rằng, đã bỏ ra một số tiền phí để
dựng kiốt làm chỗ ngồi nhưng mâu thuẫn ở chỗ thực tế phố quy hoạch lại
rơi vào cảnh ế ẩm. Đây là nét văn hóa đẹp của người Việt Nam, mà không
có ai đoái hoài tới thì xem ra việc tổ chức "Phố ông đồ” năm nay là thất
bại.
Bất chấp quy định, nhiều ông đồ đã trở
lại vỉa hè Văn Miếu hoạt động. Tất nhiên, các ông đồ ở vỉa hè đắt khách
hơn hẳn những ông đồ trong phố do thành phố quy hoạch. So với "Phố ông
đồ”, lượng người đổ về khu vực vỉa hè Văn Miếu - Quốc Tử Giám để xin chữ
chen chúc đứng chờ tới lượt. Những ngày đầu năm mới, cả tuyến đường Văn
Miếu lúc nào cũng nhộn nhịp người tới xin chữ, nghe bình chữ rồi vẽ
chân dung, xem nặn tò he, ngồi thưởng trà cùng các ông đồ khi nghỉ tay…
3. Anh
Trần Văn Nghĩa - quận Cầu Giấy (Hà Nội) cho rằng, xưa kia, con phố Văn
Miếu là nơi mà những ông đồ phơi mực tàu giấy đỏ, mỗi khi Tết đến Xuân
về. Thời gian, hình ảnh này như in đậm vào người qua lại trên con phố,
nó tạo cảm giác háo hức và rộn ràng khi xuân mới đang về. Năm nay, hình
ảnh đó đã mất dần theo quy định của thành phố Hà Nội là đưa "Phố ông đồ”
vào khu vực Hồ Văn để hoạt động. Và điều đó khiến không ít ông đồ cảm
thấy buồn lòng bởi lẽ nét văn hóa này không phải là sự lấn chiếm vỉa hè,
lòng đường như người ta lầm tưởng. Mà mực tàu, giấy đỏ chỉ làm cho
không khí mùa xuân ấm áp hơn mà thôi.
Theo TS Cung Khắc Lược, chữ Nôm phải
được viết bằng một nét trong phong thái tự do, thoải mái. Việc cho chữ
cũng cần có không gian thích hợp. Vì vậy, khu "Phố ông đồ” mới với các
gian chật chội, những kiốt khung sắt, mái che không phù hợp với việc
sáng tạo thư pháp. Hơn nữa, đây là một nhà hoạt động văn hóa, việc cho
chữ trên vỉa hè của ông không phải để mua bán mà muốn nhiều thế hệ của
Việt Nam ngày nay được nhìn, biết và hiểu về thư pháp của dân tộc. Theo: daidoanket
|