Theo
kết quả sơ kết đánh giá 2 năm (2011 - 2012) Chương trình mục tiêu quốc
gia xây dựng nông thôn mới của Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông
thôn, Chương trình đã đạt được những thành tựu quan trọng bước đầu từ
công tác quy hoạch, công tác xây dựng đề án, hình thành bộ máy chỉ đạo
điều hành và cơ chế chính sách, cũng như một số kết quả nổi bật về xây
dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất… Ngoài nguồn vốn ban đầu do
Trung ương hỗ trợ, các địa phương còn lồng ghép, huy động các nguồn lực
khác đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như chương trình giảm nghèo, nước
sạch, hỗ trợ đất lúa… làm thay đổi rõ nét diện mạo nông thôn, tác động
trực tiếp đến phát triển kinh tế, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc
sống người dân, tuy kết quả đạt được ở mỗi xã khác nhau, nhưng sản xuất ở
các xã đều phát triển; thu nhập, đời sống vật chất và tinh thần của cư
dân nông thôn được nâng cao; hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước được
hoàn thiện; môi trường, cảnh quan nông thôn có bước tiến bộ; bản sắc văn
hóa được giữ gìn; trình độ dân trí và chất lượng hệ thống chính trị cơ
sở được nâng lên. Mục tiêu năm 2013 là tiếp tục bổ sung, hoàn thiện các
cơ chế, chính sách để tạo sự chuyển biến rõ rệt; phấn đấu đến hết năm
2013 sẽ có khoảng 200 xã đạt đủ 19 tiêu chí và 2.000 xã được chính thức
công nhận xã chuẩn nông thôn mới vào năm 2015. Đồng thời, tăng thu nhập
của dân cư nông thôn lên gấp 1,5 lần so với hiện nay, giảm tỷ lệ hộ
nghèo dưới 8%. Tuy nhiên, quá trình xây dựng nông thôn mới vẫn còn vấp
phải những khó khăn, nổi lên là vấn đề nguồn lực cho xây dựng nông thôn
mới.
Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Cao Đức
Phát cho biết, xây dựng nông thôn mới là một cuộc cách mạng. Nhưng thực
tế xây dựng nông thôn mới của Việt Nam hiện vẫn ở giai đoạn “vừa làm
vừa rút kinh nghiệm”. Vì vậy rất cần tới sự hỗ trợ từ việc điều phối các
nhà tài trợ. Tuy nhiên, hiện nay cơ chế lồng ghép các nguồn lực còn
chưa rõ ràng, vẫn còn xu hướng phân cấp, phân đoạn, ngành nào biết
chương trình và triển khai theo định hướng với chủ đầu tư của ngành đó.
Trong khi, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dưng nông thôn mới được
triển khai trên tất cả các khía cạnh đời sống văn hóa, kinh tế, xã hội,
Phó cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn Nguyễn Minh
Tiến nhận định.
Tuy đóng vai trò quan
trọng nhưng do Chương trình nông thôn mới vẫn chưa tạo được sức thu hút
đối với doanh nghiệp, quá trình triển khai còn gặp nhiều lúng túng do
chưa có cơ chế chính sách chưa rõ ràng, nên để thu hút doanh nghiệp đầu
tư vào xây dựng nông thôn mới phải gắn kết với quá trình sản xuất, chế
biến, nâng cao thu nhập cho những sản phẩm mà chính nông dân làm ra. Do
vậy, làm sao để tạo được môi trường đầu tư thuận lợi, thông thoáng, biến
nông thôn thành địa bàn thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước
vào đầu tư đang là vấn đề mà cơ quan quản lý nhà nước cũng như các nhà
tài trợ quan tâm hiện nay. Viện trưởng Viện Chính sách và Phát triển
Nông nghiệp Đặng Kim Sơn cho rằng, nguồn lực vững bền nhất, ổn định nhất
là nguồn lực từ thị trường. Đó là từ nguồn tín dụng của các định chế
tài chính, của các ngân hàng thương mại và các cơ quan phát triển quốc
tế. Đồng thời, cũng là nguồn lực của các doanh nghiệp đầu tư về nông dân
và cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ nông thôn, lẫn các doanh nghiệp lớn,
xuyên quốc gia. Vì vậy, thời gian tới cần điều chỉnh các chính sách, quy
chế, tạo cơ chế thu hút doanh nghiệp cụ thể vào từng nội dung trọng tâm
của từng địa phương; đưa ra các giải pháp đồng bộ và quyết liệt hơn,
tạo cơ chế, môi trường để doanh nghiệp thực sự đầu tư gắn với nông dân
trong sản xuất, chế biến. Mặt khác, cần có nhiều hơn những cuộc đối
thoại trực tiếp với doanh nghiệp, để qua đó cùng xây dựng các mô hình
cải thiện sinh kế cho người dân, để tất cả đều cụ thể, tránh việc chung
chung, không rõ ràng như hiện nay.
Là
chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai lần đầu tiên trên diện
rộng ở tất cả các mảng đời sống xã hội, với kỳ vọng mang lại sức sống
mới và biến đổi mạnh mẽ đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, do
vậy, để Chương trình tiếp tục được triển khai trong điều kiện ngân sách
nhà nước hạn hẹp và nông dân đang phải vượt qua những khó khăn của quá
trình suy giảm kinh tế, thì việc xây dựng các chính sách cụ thể nhằm thu
hút các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, tăng nguồn lực
cho nông thôn mới được xem là giải pháp khả quan hiện nay.
Theo: Đại Biểu Nhân Dân