Bảo Yên là vùng đất giàu bản sắc văn hóa dân tộc và là nơi lưu giữ nhiều giá trị lịch sử truyền thống. Với 13 dân tộc anh em cùng chung sống, những năm gần đây, các dân tộc ở Bảo Yên có sự kết tinh và du nhập nhiều loại văn hóa của nếp sống hiện đại nhưng không vì thế mà làm mai một nét bản sắc riêng của địa phương. Cùng với quá trình phát triển kinh tế, cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc Bảo Yên đang bảo tồn và giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc góp phần xây dựng nông thôn mới.

Sau 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, huyện Bảo Yên đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", tạo được sự chuyển biến mạnh trong đời sống xã hội. Nhiều phong trào văn hóa nổi bật ở địa phương được hình thành, thu hút đông đảo quần chúng tham gia, góp phần vào việc giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển. Phát huy truyền thống đoàn kết dân tộc, các phong trào thi đua giúp nhau phát triển kinh tế gia đình, đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh, môi trường cảnh quan sạch, đẹp, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc được nhân dân các dân tộc trong huyện tích cực tham gia.

Nếp nhà sàn truyền thống của người Tày, xã Việt Tiến (Bảo Yên).      Ảnh: Phạm Sơn

Hiện nay, phần lớn các thôn, bản đã có quy ước, hương ước được Ủy ban nhân dân huyện phê duyệt. Việc hiếu, hỷ được nhân dân trong huyện tổ chức theo nếp sống văn hóa mới, đơn giản, tiết kiệm; tình trạng ăn uống linh đình kéo dài ngày giảm, các cặp vợ chồng đều được đăng ký kết hôn đúng quy định của pháp luật; đám tang ở vùng các dân tộc từng bước được đơn giản hóa, bà con không để người chết trong nhà quá 48 tiếng, kèn, trống không quá 23 giờ. Huyện Bảo Yên đã khảo sát, thống kê các nghi lễ, lễ hội có giá trị văn hóa đặc sắc của các địa phương trong huyện. Trong đó, nhiều địa phương, nhiều dân tộc vẫn còn giữ những nhạc cụ, những bài hát truyền thống như: Khèn của dân tộc Mông, hát then của dân tộc Tày (Nghĩa Đô, Vĩnh Yên), lễ Cấp sắc của dân tộc Dao (Xuân Hòa, Long Phúc), du lịch tâm linh đền Bảo Hà, đền Phúc Khánh... mang đậm bản sắc riêng. Từ năm 2013, huyện Bảo Yên tiến hành khôi phục lễ hội Gầu tào - lễ hội mang tính cộng đồng cao của đồng bào Mông, được tổ chức vào dịp đầu xuân hằng năm.

Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị, làng, bản thực hiện tốt phong trào “đời sống văn hóa tốt, người tốt, việc tốt”, qua đó nhận thức của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp và nhân dân được nâng lên. Số lượng thôn, bản, khu dân cư, hộ đăng ký thực hiện phong trào, số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa, thôn, bản, tổ dân phố văn hóa tăng theo từng năm. Đến hết năm 2012, toàn huyện có 13.707/18.175 hộ đạt gia đình văn hóa (chiếm 75%).

Xác định văn hóa tinh thần là mục tiêu, động lực để thúc đẩy sự phát triển của kinh tế - xã hội, trong những năm qua, công tác văn hóa - văn nghệ luôn được huyện Bảo Yên tập trung chỉ đạo. Các buổi văn nghệ chào đón các sự kiện chính trị, các ngày lễ lớn đã tạo ra không khí phấn khởi cho mọi tầng lớp nhân dân. Nhiều câu lạc bộ, loại hình văn hóa được thành lập và đi vào hoạt động có hiệu quả như: Thông qua các tiểu phẩm, bài hát, hình ảnh trực quan, băng zôn, khẩu hiệu phản ánh không khí của nhân dân các dân tộc Bảo Yên cùng chung tay xây dựng nông thôn mới. Huyện Bảo Yên còn khuyến khích người có năng khiếu về văn hóa, nghệ thuật ở địa phương sáng tác những tác phẩm văn hóa, nghệ thuật ca ngợi đất nước, con người Việt Nam, quê hương Bảo Yên... Những nét văn hóa truyền thồng được phát huy, các lễ hội cầu may, cầu mùa của các dân tộc được tổ chức vào dịp đầu năm mới, cầu cho một năm sung túc, mùa màng  bội thu, lễ hội còn là dịp nghỉ ngơi, cùng nhau khơi lại các hoạt động văn hóa giàu bản sắc. Sau hai năm triển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới, việc thực hiện tiêu chí văn hóa đã thực sự đi vào cuộc sống và được nhân dân đón nhận tích cực. Phong trào xây dựng nông thôn mới tạo ra nông thôn hiện đại, văn minh, nhưng không vì thế mà mất đi bản sắc văn hóa tốt đẹp ở từng gia đình, dòng họ.

Trên cơ sở bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, huyện Bảo Yên đã đóng góp tích cực vào việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thực hiện tốt Đề án số 13 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển thiết chế văn hóa, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc Lào Cai giai đoạn 2010 - 2015.

                                                                                                     Theo: Laocai điện tử