Di
tích lịch sử văn hóa - di tích cách mạng là tài sản vô giá của dân tộc
Việt Nam, gắn liền với nền văn hóa chung của nhân loại. Việc giữ gìn,
tôn tạo, phát huy giá trị các di sản văn hóa là trách nhiệm của cộng
đồng nhằm góp phần tôn vinh khí phách, bản lĩnh và tài sản tinh thần vô
giá của dân tộc, qua đó củng cố nội lực, nâng cao sức mạnh thực hiện hai
nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bất cập trong việc quản lý di sản
Sài Gòn – TP Hồ Chí Minh là một
thành phố trẻ, hình thành mới hơn 300 năm từng được mệnh danh là hòn
ngọc Viễn Đông với bao danh lam, thắng tích mang đậm dấu ấn lịch sử của
truyền thống 4.000 năm dựng nước và giữ nước. Hiện nay, trên địa bàn
thành phố có khoảng 146 danh lam thắng cảnh và các di tích cách mạng
sống mãi cùng năm tháng như Địa đạo Củ Chi, Ngã Ba Giòng, Láng Le - Bàu
Cò, Địa đạo Phú Thọ Hòa, Rừng Sác Cần Giờ v.v… cùng rất nhiều di tích về
kiến trúc nghệ thuật, văn hóa… đã tạo nên bức tranh đa màu đa sắc của
vùng đất phương Nam chân thực và giàu tình cảm. Tuy nhiên, trải dài theo
thời gian trong môi trường nắng gió và sự tác động của hoạt động đô thị
hóa, của việc sửa chữa không đúng quy cách về bảo tồn…, mà nhiều di
tích đã xuống cấp nghiêm trọng, hoặc đang bị biến dạng dần.
|
Giới thiệu Địa đạo Củ Chi với du khách nước ngoài |
Ông Lê Tôn Thanh, Phó Giám đốc
thường trực Sở Văn hóa Thể thao và du lịch TPHCM cho biết hiện nay trên
địa bàn TP Hồ Chí Minh hầu hết các khu di tích cấu thành từ những vật
liệu không vĩnh cửu, dễ bị tổn hại theo thời gian và sự tác động từ môi
trường thiên nhiên cũng như từ sự ít chăm lo giữ gìn, bảo vệ của cộng
đồng cư dân nơi có di tích tọa lạc, nên đã và đang bị xuống cấp trầm
trọng. Nguồn kinh phí để trùng tu còn hạn chế và đôi khi chậm được giải
quyết gây khó khăn trong việc trùng tu, tôn tạo di tích. Trong một số
trường hợp, do thợ thi công non tay nghề đã làm sai lệch tính nguyên
gốc, nguyên bản của di tích, hoặc có khi do những người chủ trì dự án
trùng tu áp đặt những yếu tố mới vào di tích cũng gây nhiều bất cập
trong việc tôn tạo và phát huy giá trị di tích. Việc xâm phạm những khu
di tích để làm nhà ở hoặc nơi kinh doanh từ nhiều năm qua vẫn chưa được
giải quyết ổn thỏa như khu di tích chùa Gò hiện vẫn còn 132 hộ cư ngụ
tại đây. Vì vậy, làm thế nào để phát huy hiệu quả cao nhất của di
tích là giải pháp cần được bàn tới theo một lộ trình hợp lý, với sự phối
hợp chặt chẽ, đồng thuận và tâm huyết giữa các cơ quan chức năng.
|
Khách tham quan di tích Rừng Sác - Cần Giờ |
Để các di tích mang lại lợi ích cụ thể
Việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy
giá trị của di tích luôn đặt ra trong hoạt động quản lý nhằm đem lại
hiệu quả kinh tế - xã hội nên cần khuyến khích sự tham gia của cộng đồng
vào các hoạt động bảo tồn di tích, phục hồi các giá trị văn hoá truyền
thống, đồng thời đưa công tác quản lý di tích gắn liền với hoạt động
phát triển du lịch. Đặc biệt, do nguồn kinh phí hàng năm từ ngân sách
nhà nước chưa đầy đủ và kịp thời, nên việc huy động nguồn lực từ việc xã
hội hóa hoạt động di tích là yêu cầu cần thiết và cấp bách. Ngoài ra
cũng cần mở rộng mối quan hệ quốc tế trong lĩnh vực bảo vệ và khai thác
di sản văn hóa vật thể (kể cả phi vật thể) để tranh thủ sự trợ giúp của
các bảo tàng, các di tích ở nước ngoài cũng như sự đóng góp của các tổ
chức, cá nhân ở trong và ngoài nước vào công tác bảo tồn, phát huy giá
trị di tích.
|
Cụm tượng đài khu di tích Ngã Ba Giòng |
Để ngày càng có đông
đảo quần chúng nhân dân biết đến giá trị cao quý và chung tay tôn tạo di
tích thì bên cạnh việc nâng cấp, cần mở những đợt tuyên truyền sâu rộng
thông qua các cơ quan báo chí, phát thanh truyền hình nhằm đưa hoạt
động tham quan, tìm hiểu di tích góp phần quan trọng vào công tác giáo
dục truyền thống.
Theo: saigongiaiphong