Xuất khẩu nhiều chuyển biến
Theo báo cáo của Bộ Công thương, năm
2012 xuất khẩu đồ gỗ, lâm sản Việt Nam đạt kim ngạch khoảng 4,67 tỷ USD,
tăng 15,3% so với năm 2011, vượt gần 7% so với kế hoạch. Năm 2012, xuất
khẩu gỗ và lâm sản là một trong những lĩnh vực có tỷ lệ xuất siêu cao
so với cả nước (khoảng 3 tỷ USD, tương đương 65%).
Thị trường xuất khẩu đồ gỗ của Việt
Nam đã có nhiều biến chuyển mạnh mẽ trong những năm gần đây, từ chỗ tập
trung vào các thị trường trung chuyển như Đài Loan, Singapore, Hàn
Quốc…để tái xuất sang một nước thứ ba, đến nay nhiều doanh nghiệp Việt
Nam đã xuất khẩu trực tiếp sang các thị trường của người tiêu dùng. Năm
2012, sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam đã có mặt trên 100 quốc gia và
vùng lãnh thổ. Với khoảng hơn 3.000 các cơ sở chế biến và hơn 300 doanh
nghiệp trồng rừng trong cả nước đã tạo thêm được nhiều việc làm cho
người dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế nói chung và
ngành lâm nghiệp nói riêng.
Tại Diễn đàn về chủ đề Doanh nghiệp
trồng rừng, chế biến và xuất khẩu gỗ năm 2013, do Bộ NN và PTNT tổ chức
ngày 29-3 tại TP.Hồ Chí Minh, ông Võ Đại Hải – Phó Tổng Cục trưởng Tổng
cục Lâm nghiệp cho rằng, xuất khẩu gỗ và lâm sản là một trong những lĩnh
vực có tỷ lệ xuất siêu cao với một số lĩnh vực khác (trên 3 tỷ USD,
tương đương 65%). Việt Nam trở thành quốc gia đứng thứ 6 trên thế giới,
thứ 2 châu Á và đứng đầu Đông Nam Á về xuất khẩu gỗ và các sản phẩm từ
gỗ. Giá trị xuất khẩu chiếm tỷ lệ lớn là nội thất trong nhà, ngoài trời,
dăm mảnh nguyên liệu. Các địa phương chiếm tỷ trọng lớn là: TP.Hồ Chí
Minh, Bình Dương đạt trên 1 tỷ USD, tỉnh Bình Định trên 200 triệu USD.
Trong 2 tháng đầu năm 2013, ước kim
ngạch xuất khẩu gỗ và các sản phẩm gỗ đạt khoảng 831 triệu USD, tăng
36,2% so với cùng kỳ năm 2012.
Sớm khắc phục vướng mắc
Tuy nhiên, theo nhận định của Bộ NN và
PTNT, hiện nay tình trạng tranh chấp, xâm lấn đất trồng rừng giữa người
dân sở tại và các Công ty Lâm nghiệp diễn ra rất phổ biến và phức tạp.
Nguyên nhân của trình trạng này theo ông Võ Đại Hải một phần là do người
dân thiếu đất canh tác, nhưng chủ yếu vẫn là tình trạng xâm lấn, gom
đất để sang nhượng trái phép hoặc yêu sách đối với các công ty để được
đền bù. Hầu hết các địa phương không có quy hoạch, kế hoạch khai thác
hàng năm cũng như dài hạn mà chủ yếu là do các chủ rừng khai thác tự
phát theo nhu cầu của thị trường. Chính vì vậy, ở địa phương, không định
hướng được công tác chế biến, tiêu thụ gỗ rừng trồng một cách bài bản.
Lợi nhuận thu được từ khai thác rừng còn thấp.
Các doanh nghiệp phản ánh, tuy mức đầu
tư lớn nhưng lợi nhuận của ngành chế biến xuất khẩu gỗ lại khá thấp,
nhất là các doanh nghiệp trong nước với sản xuất hàng nội thất, ngoài
trời. Do đó, thực chất lợi nhuận của các doanh nghiệp sản xuất hàng mộc
xuất khẩu chỉ đạt 5% giá trị xuất khẩu. Ông Nguyễn Tôn Quyền – Phó Chủ
tịch, Tổng Thư ký Hiệp Hội gỗ và Lâm sản Việt Nam dự báo, trong những
năm tới việc cung cấp gỗ trong nước vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu tiêu
dùng ngày càng tăng, chất lượng gỗ vẫn chủ yếu là gỗ có đường kính nhỏ,
phục vụ cho sản xuất giấy và ván nhân tạo, trong khi gỗ rừng có đường
kính lớn để sản xuất đồ mộc xuất khẩu còn rất hạn chế. Ông Quyền kiến
nghị, cần phải có biện pháp nhằm nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi
giá trị lâm sản ở Việt Nam, chuỗi đó bao gồm: trồng rừng, khai thác, chế
biến, thương mại. Cả 4 khâu đó cần phải được thực hiện các giải pháp
đồng thời như: ứng dụng công nghệ, giải pháp thị trường, hỗ trợ doanh
nghiệp, liên kết doanh nghiệp với doanh nghiệp.
Theo: Đại Đoàn Kết
|