Cuối năm, trong khi nhiều làng nghề chế biến nông sản phục vụ thị trường
nội địa nhộn nhịp sản xuất thì ở các làng nghề xuất khẩu, không khí hết sức trầm
lắng. Một bức tranh về thực trạng sản xuất - kinh doanh tại các làng nghề trên
địa bàn thành phố đã hiện rõ.
Sáng sớm, những cánh đồng rìa làng thuộc các xã Cát Quế, Dương Liễu, Minh Khai
(huyện Hoài Đức) đã phủ trắng miến. Hàng chục xe cải tiến chất đầy phên miến
được người sản xuất kéo đi phơi... Vào trong làng, không khí sản xuất tấp nập.
Tại nhà ông Lê Văn Học, khu 4, xã Cát Quế, hàng chục phên miến vừa ra lò chờ
phơi nắng. Ông Học cho biết, càng về cuối năm, thị trường tiêu thụ hàng nông
sản càng thuận lợi; thời điểm này mỗi ngày gia đình ông sản xuất 2 tấn miến.
Ngoài 4 lao động trong nhà, ông phải thuê thêm lao động thời vụ để bảo đảm đơn
đặt hàng Tết. Ông Tạ Công Thanh, chuyên viên Phòng Kinh tế huyện Hoài Đức cho
biết, cả huyện có 51/53 làng có nghề. Trong khi các làng nghề làm hàng xuất
khẩu đều gặp khó khăn về thị trường thì các làng nghề làm hàng tiêu thụ nội địa
vẫn đang "sống khỏe". Điêu khắc Sơn Đồng, bánh đa nem ở Ngự Câu, xã
An Thượng, nhất là các làng nghề chế biến tinh bột, làm miến, mạch nha, bánh
kẹo ở Dương Liễu, Minh Khai, Cát Quế… cuối năm làm không hết việc.
Miến thành phẩm chuẩn bị đưa ra thị trường tại một hộ sản
xuất ở xã Cát Quế (Hoài Đức).
Ở thôn Thu Thủy, xã Xuân Thu (huyện Sóc Sơn) thời gian này
nghề sản xuất tre trúc phục vụ thị trường nội địa cũng tấp nập không kém. Đây
là nghề truyền thống của địa phương. Những năm gần đây, người dân đã phát triển
sản phẩm có giá trị kinh tế cao như trường kỷ, giường trúc, tranh tre, nhà tre…
Theo anh Phan Văn Mão, Giám đốc Công ty TNHH mây tre đan Bông Mai, sản phẩm
tranh tre mới xuất hiện ở làng chừng 10 năm trở lại đây, nhưng đã thu hút được
sự chú ý của nhiều người tiêu dùng. Thời điểm cuối năm, sức tiêu thụ tranh trên
thị trường tăng hơn, bởi vậy, công ty đang đẩy mạnh sản xuất.
Trái ngược với không khí hối hả ở các làng nghề sản xuất hàng tiêu thụ nội địa,
nhiều làng nghề xuất khẩu như mây tre đan ở Chương Mỹ, Phú Xuyên, sơn mài ở
Thường Tín… khá trầm lắng. Anh Nguyễn Văn Đề, chủ doanh nghiệp đan cỏ tế xuất
khẩu ở xã Phú Túc (Phú Xuyên) cho biết, thời gian gần đây sản xuất của công ty
giảm sút hẳn. Doanh thu năm 2012 giảm tới 40% so với năm 2011. "Không
riêng gì công ty chúng tôi, xã Phú Túc có hơn chục công ty, doanh nghiệp đều
trong tình trạng "sống dở chết dở" do không có đơn đặt hàng, giá bán
giảm mạnh. Chưa kể, nếu có đơn hàng cũng khó tìm được lao động vì hiện ngày
công lao động của thợ làm cỏ tế chỉ 30 - 50 nghìn đồng/ngày, quá thấp so với
các ngành nghề khác. Trước đây, công nghề phụ hồ rẻ mạt nhất thì nay cũng đã
tới 150 - 200 nghìn đồng/ngày, gấp 3 - 4 lần ngày công làm hàng mây giang đan.
Còn anh Đỗ Hùng Chiêu, chủ cơ sở sản xuất sơn mài Duyên Thái (Thường Tín) cho
biết, các sản phẩm sơn mài của làng nghề tiêu thụ rất chậm. Trong khi đó, lớp
trẻ lại không mặn mà, chỉ còn khoảng 30-40% lao động theo nghề và làm thời vụ
chứ không xác định gắn bó lâu dài. Nhiều chủ xưởng chuyên điêu khắc đá, gỗ xuất
khẩu của thôn Nhân Hiền, xã Hiền Giang cho biết thêm, thời kỳ hưng thịnh, mỗi
năm làng nghề thu về hàng triệu USD từ xuất khẩu, nay giảm khoảng một nửa.
Không ít nghệ nhân, thợ giỏi cả đời gắn bó với nghề truyền thống phải tính đến
việc chuyển nghề để bảo đảm cuộc sống.
Điểm qua tình hình sản xuất kinh doanh ở một số làng nghề, phần sáng - tối của
bức tranh phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp nông thôn đã lộ rõ.
Chủ tịch UBND xã Cát Quế Nguyễn Danh Ngọ:
Mấy năm nay, nghề chế biến nông sản ở địa phương vẫn phát triển ổn định. Hiện
cả xã có 28 doanh nghiệp cùng hàng trăm cơ sở sản xuất nhỏ chuyên chế biến
nông sản, tạo việc làm ổn định cho trên 2.000 lao động. Riêng chế biến tinh
bột có 50 hộ sản xuất theo mùa vụ từ tháng 10 năm trước đến tháng 2 năm sau,
20 hộ làm miến, 8 hộ làm nha và 5 hộ chuyên bóc vỏ đậu với quy mô 2 tấn/ngày.
Nhờ phát triển nghề truyền thống, thu nhập bình quân đầu người đạt 24 triệu
đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 5%.
|
Nguồn: HNM