Trụ sở Bộ GTVT tại Hà Nội
Cải cách thể chế quan trọng nhất là cải cách việc tuyển chọn và bố trí
nhân lực. Theo nghĩa này, quyết định của Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng
về thi tuyển Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam là một sự đột
phá về cải cách thể chế.
Thời
nào cũng vậy và nước nào cũng vậy, quan trọng nhất là phải chọn cho
được người tài. Chọn được người tài, công việc sẽ trôi chảy, cuộc sống
sẽ thăng hoa. Không chọn được người tài, công việc sẽ ách tắc, rối rắm,
cuộc sống sẽ vất vả, khó khăn.
Tuy nhiên, tuyển chọn người tài là
việc nói dễ, nhưng làm không dễ. Nhiều khi những quy trình xem xét, bổ
nhiệm công phu, phức tạp lại chỉ giúp chúng ta lựa chọn được nhân sự hết
sức trung bình.
Với những nhân sự hết sức trung bình, thì công việc nói chung cũng
chỉ được thúc đẩy ở mức hết sức trung bình, không hơn, không kém. Đó là
chưa nói tới chuyện những quy trình càng công phu, phức tạp, thì càng dễ
tạo cơ hội cho việc chạy chọt, việc “mua quan, bán chức”. Điều này ảnh
hưởng nghiêm trọng không chỉ đến chất lượng của công việc, mà còn đến sự
chính đáng và danh dự của hệ thống. Vấn đề là không có những thể chế
cần thiết, chúng ta không thể lựa chọn được người tài!
Thực ra, người tài nào thì thể chế đó. Ở
cấp độ chính trị, thể chế để lựa chọn người tài là chế độ tranh cử. Bầu
cử không có tranh cử, không thể lựa chọn được người tài. Ở cấp độ
chuyên môn - kỹ thuật, thể chế để lựa chọn người tài là chế độ thi
tuyển. Bổ nhiệm không có thi tuyển, không thể lựa chọn được người tài.
Chúng ta cần có những người tài kể cả ở
cấp độ chính trị, lẫn ở cấp độ chuyên môn - kỹ thuật. Rõ ràng, thiếu tầm
nhìn không thể hoạch định được tương lai. Nhưng thiếu kỹ năng cũng
không thể biến tương lai trở thành hiện thực. Chính vì vậy, cần phải cải
cách thể chế cả ở tầm lựa chọn chính trị, cả ở tầm lựa chọn chuyên môn -
kỹ thuật.
Thi tuyển Tổng cục trưởng Tổng cục Đường
bộ Việt Nam là một công việc mang tính chuyên môn - kỹ thuật rất cao.
Đây là công việc chưa có tiền lệ, nên những tri thức và kinh nghiệm có
liên quan vẫn chưa được tích tụ trong hệ thống. Trong bối cảnh như vậy,
kết quả thi tuyển lần này có thể mới chỉ đáp ứng được một phần kỳ vọng
của công chúng nói chung và của Bộ trưởng Bộ GTVT nói riêng. Tuy nhiên,
đích đến dù có xa bao nhiêu, cũng đều bắt đầu từ những bước đi đầu tiên.
Không đi thì bao giờ mới đến (?!).
Theo: laodong