Nếu loại bỏ những thực
thể kinh tế kém hiệu quả ra khỏi cuộc chơi theo đúng quy luật thị
trường, thì GDP đầu người Việt Nam sẽ tăng lên, dân sẽ "giàu lên".
Nếu xét ở khía cạnh này, thì hoạt động kém hiệu quả của khu vực DNNN đã góp phần làm giảm tốc độ giàu lên của người dân Việt.
Đảng
và Nhà nước kiên định xây dựng chủ nghĩa xã hội, lấy mục tiêu "dân
giàu, nước mạnh, xã hội công bằng văn minh" làm kim la bàn.
Mục
tiêu này đã hấp dẫn người dân đi theo Đảng và Nhà nước, ủng hộ chủ nghĩa
xã hội. Xa rời mục tiêu này, chính là đang xa rời chủ nghĩa xã hội. Mục
tiêu thì cần kiên định, nhưng phương pháp, công cụ, phương tiện thì cần
linh hoạt.
Trong thời kỳ bao cấp trước kia, chúng ta đã thử
nghiệm hai công cụ: kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể để đạt được mục
tiêu nêu trên. Nhưng sự sụp đổ của mô hình "hợp tác xã bậc cao" và sự
đói nghèo của thập niên 1980s, đã buộc chúng ta thay đổi công cụ, nếu
không muốn tiếp tục đi chệch định hướng chủ nghĩa xã hội. Sự thịnh vượng
của Đổi mới đã làm cho "dân giàu, nước mạnh" trở lại.... Còn chuyện
công bằng, văn minh vẫn cần phải phấn đấu hơn.
Công
bằng, văn minh bị thách thức bởi xã hội đã hoạt động theo cơ chế cạnh
tranh của thị trường, song sự thay đổi của nhà nước vẫn đang được nhìn
nhận là còn chưa theo kịp. Chưa kể, tình trạng tham nhũng tràn lan. Mà
như Quốc hội đã nhiều lần đánh giá, thì có sự góp phần không nhỏ từ các
doanh nghiệp nhà nước như Vinashines, Vinalines...
Tham nhũng
trong DNNN không chỉ đơn giản là thất thoát tài sản của nhà nước, tiền
thuế của nhân dân, mà tham nhũng góp phần tạo ra sự chênh lệch giàu
nghèo giữa những người trực tiếp hưởng lợi từ doanh nghiệp nhà nước,
gián tiếp hưởng lợi của các doanh nghiệp tư nhân là sân sau...
Như
các báo cáo của Chính phủ và Quốc hội đọc trong mỗi kỳ họp, thì tham
nhũng đang góp phần làm băng hoại đạo đức xã hội, tạo nên tâm lý giàu
nhanh, tâm lý so bì giữa người lao động chân chính và người tham nhũng,
tâm lý ăn chơi từ tiền chùa. Tham nhũng làm cho một bộ phận trong xã hội
trở nên siêu giàu, và ở một góc khác, một bộ phận khác bị bần cùng hóa.
Tại các quốc gia tiên tiến, duy trì nền kinh tế thị trường xã
hội, như Bắc Âu, Đức thì nhà nước đã kiểm soát tốt khoảng cách giàu
nghèo. Người giàu ở đó có rất nhiều tiền, nhưng người nghèo không có ai
bị bần cùng hóa, nên chuyện mua bán nhân phẩm không phải là vấn đề nhức
nhối.
Doanh nghiệp nhà nước làm ăn kém hiệu quả, thua lỗ, cụt vốn.
Cụt vốn của DNNN, suy cho cùng đang làm lãng phí tiền thuế của nhân
dân, góp phần làm thâm hụt ngân sách nhà nước. Theo đà này, thì DNNN sẽ
không thể góp phần làm cho "nước mạnh" lên.
Một thực tế đã được
chỉ ra lâu nay, đó là sự cạnh tranh bất bình đẳng giữa hai khu vực kinh
tế, trong đó, không ít ý kiến đã khẳng định rằng nếu không có sự ưu ái
quá nhiều cho kinh tế nhà nước thì kinh tế tư nhân sẽ được cạnh tranh
bình đẳng hơn, lớn hơn, đủ sức cạnh tranh với doanh nghiệp ngoại quốc.
Nếu
loại bỏ những thực thể kinh tế kém hiệu quả ra khỏi cuộc chơi theo đúng
quy luật thị trường, thì GDP đầu người Việt Nam sẽ tăng lên, dân sẽ
"giàu lên". Nếu xét ở khía cạnh này, thì hoạt động kém hiệu quả của khu
vực DNNN đã góp phần làm giảm tốc độ giàu lên của người dân Việt.
Nhìn
rộng hơn nữa, việc tiếp tục duy trì vai trò chủ đạo của DNNN sẽ làm cho
Việt Nam khó lòng được công nhận là nền kinh tế thị trường, thậm chí,
như nhiều bài báo đã phân tích, có thể chính điều này sẽ làm cản trở quá
trình hội nhập quốc tế.
Nếu xem kinh tế nhà nước không phải là
mục tiêu của CNXH mà chỉ là công cụ, phương tiện thì chúng ta cần phải
linh hoạt hơn nữa trong lựa chọn công cụ.
Chúng ta đã từng mạnh
dạn từ bỏ mô hình "hợp tác xã bậc cao", vốn được gắn liền với đặc trưng
của CNXH, để dẫn dắt đất nước không chỉ thoát ra khỏi đói nghèo mà còn
dư thừa lương thực, phát triển kinh tế đến ngày hôm nay, thì tại sao
chúng ta phải chịu áp lực tiếp tục nâng đỡ, ưu tiên, ưu đãi DNNN khi đã
nhận diện rất nhiều bất cập.
Theo: tuanVNN