 |
|
Sản xuất những chiếc bánh tráng bằng đôi tay khéo léo của người dân
|
Nằm cách trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lak khoảng 20km về
phía Tây là xã Ea Bar, huyện Buôn Đôn tỉnh Đắk Lắk. Xã vinh dự là làng
nghề truyền thống đầu tiên của tỉnh được công nhận với nghề làm bánh
tráng truyền thống.
Thương hiệu
Đến với xã Ea Bar một ngày trời nắng
đẹp, điều đầu tiên khiến người khác ấn tượng chính là những dãy dài bánh
tráng người dân phơi khắp sân vườn, cùng với những làn khói trắng của
bếp lò, mà người dân nơi đây dùng để tráng từng chiếc bánh tráng mỏng
manh, nhưng rất hấp dẫn thực khách.
Được biết làng nghề bánh tráng do HTX
Hoài Nhơn quản lý, do ông Trần Ngọc Mỹ làm chủ nhiệm, ông cho biết dân
cư thuộc xã Ea Bar chủ yếu là dân từ huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định tham
gia xây dựng vùng kinh tế mới tại Đắk Lắk từ năm 1982, họ mang theo nghề
làm bánh tráng đặc trưng của vùng đất miền Trung, và phát triển tại
miền đất Tây Nguyên màu mỡ.
Được biết trước đây dân chủ yếu sống
bằng việc phá rừng, để làm nghề đốt than củi là chính từ ngày phát triển
nghề bánh tráng nàyđã chuyển hướng sản xuất của các hộ gia đình, và
giảm đáng kể nạn phá rừng và gây ô nhiêm môi trường do đốt than củi.
Giai đoạn trước các gia đình ở địa
phương làm với quy mô hộ gia đình nhỏ lẻ, nhưng từ khi HTX phát động
phong trào năm 2007, thì dân trong vùng mới bắt đầu sản xuất cách có quy
mô hơn, và tập trung hơn trước.
Đến nay tại xã Ea Bar đã có 182/678 hộ
sản xuất bánh tráng, trung bình mỗi hộ sản xuất 50 -60 kg gạo/hộ/ngày,
thu nhập bình quân trên 50triệu đồng/hộ/năm, mang lại nguồn thu nhập
đáng kể cho đân đại phương.
Bánh tráng Ea Bar nổi tiếng bởi độ dai
đặc trưng, thơm và dễ bảo quản hơn các loại bánh tráng khác. Nên được
các tiểu thương phân phối ở khắp nơi trong tỉnh, cũng như qua các tỉnh
khác và rất được ưa chuộng. Tại đây sản xuất rất đa dạng các loại bánh
như: bánh tráng mỏng dùng để cuốn, và bánh tráng dày (bánh đa) dùng để
nướng, ngoài ra còn sản xuất thêm bánh để cuốn chả ram, bánh tráng
trộn...
Trong mỗi gia đình đều có bếp lò
chuyên để làm bánh tráng thủ công, bánh tráng được ngâm từ gạo tuyển
chọn, đem xay, rồi đem ráng mỏng sau đó đem ra phơi thành thành phẩm.
Công đoạn tưởng có vẻ dễ làm, nhưng ở đây đòi hỏi sự khéo tay và thành
thạo mới cho ra lò những chiếc bánh tráng đều, đẹp không bị quá dày, quá
cứng.
Trong khi việc sản xuất bánh tráng
bằng tay, đòi hỏi sự khéo léo của người làm, thì việc sản xuất bánh
tráng bằng máy lại đòi hỏi sự tỉ mỉ của người thợ, am hiểu kỹ thuật của
máy mọc để bánh đều màu, đẹp, khi phơi không bị vỡ, cũng như không quá
hao phí nguyên liệu.
Việc sản xuất bánh tráng thủ công ở xã
Ea Bar vẫn là chủ yếu, mới chỉ có 3 hộ gia đình đầu tư dàn máy sản xuất
bánh tráng chất lượng cao, mỗi lò sản xuất bình quân một ngày trên 3 tạ
gạo, nhưng do chí phí lắp đặt cũng như, phí mua các kệ vỉ phơi quá cao
nên việc nhân rộng hệ thống này còn gặp nhiều khó khăn.
Như ở hộ gia đình của anh Phan Đình
Ngọc – thôn 7, xã Ea Bar trước đây mưu sinh bằng nghề đốt than củi, sau
này đã bỏ dần nghề than chuyển sang nghề làm bánh tráng. Mới đây gia
đình anh cũng vừa đầu tư dàn máy cũng như các vật liệu cho việc làm bánh
gần 200 triệu đồng. Việc sản xuất cũng mang lại thu nhập ổn định cho
gia đình hơn nghề đốt than trước kia rất nhiều.
Sự chung tay của chính quyền
Với những đóng góp của việc sản xuất
bánh tráng, cũng như là mô hình để phát triển mà mở rộng hơn nữa nên xã
Ea Bar đã được UBND tỉnh Đắk Lắk ra Quyết định số 2668/QĐ – UBND công
nhận làng nghề truyền thống vào 19/10/2011 theo đó làng nghề được hưởng
chính sách khuyến khích phát triển làng nghề nông thôn, công nghiệp –
tiểu thủ công nghiệp và các chính sách phát triển làng nghề quy định của
Nhà nước, đây là bước khởi đầu cho sự phát triển làng nghề.
Bên cạnh những thuận lợi có sẵn như
nguồn nhân công dồi dào, kỹ thuật làm bánh được nắm vững, nguyên liệu
sẵn có thì vẫn còn tồn đọng khá nhiều khó khăn để phát triển làng nghề
như: vốn đầu tư cho máy móc và các vỉ phơi bánh (do phải nhập từ Bình
Định) còn hạn chế, chưa có thương hiệu cho sản phẩm, cũng như việc tiêu
thụ sản phẩm còn mang tính chất có cầu thì có cung, chứ chưa sản xuất
liên tục, nên khâu tiêu thụ còn phụ thuộc các tiểu thương đặt hàng. HTX
chưa có điều kiện xây dựng để làm nơi tập hợp bà con, cũng như chia sẻ
những kinh nghiệm của việc phát triển nghề.
UBND xã Ea Bar, huyện Buôn Đôn cũng đã
có những động thái tích cực nhằm phát triển làng nghề truyền thống của
địa phương, hạn chế tối đa việc phá rừng, lấy củi đốt than. “Trong thời
gian tới, nằm trong chương trình Xây dựng Nông thôn mới, xã Ea Bar sẵn
sàng hỗ trợ, cũng như hướng dẫn, chỉ đạo cho HTX làm sao đăng ký được
thương hiệu cho bánh tráng của làng nghề và đảm bảo khâu tiêu thụ sản
phẩm cách tốt nhất. Đồng thời mong muốn sẽ xin được quỹ đất để xây dựng
HTX nhằm phát triển làng nghề tập trung, có quy mô hơn” – Ông Nguyễn Hữu
Hùng, Phó chủ tịch xã Ea Bar cho biết thêm.
Làng nghề sản xuất bánh tráng tại xã
Ea Bar, huyện Buôn Đôn đã phần nào cải thiện đời sống của nhân dân địa
phương và đang trên đà phát triển. Niềm mong muốn của người dân là sao
cho có một thương hiệu riêng của làng nghề bánh tráng xã Ea Bar, cũng
như có được sự hỗ trợ về máy móc, thiết bị cho sản xuất. Nhất là việc
làng nghề được nhân rộng quy mô hơn nữa để bánh tráng xã Ea Bar được
giới thiệu rộng rãi hơn và thực sự là một sản phẩm đáp ứng được đông đảo
người tiêu dùng.
Theo: Tamnhin