|
Tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành tăng khoảng 7% so với cùng kỳ
nhưng lợi nhuận của DN lại giảm trung bình 10%, sự mâu thuẫn này đang
phản ánh rõ nét nội tại sản xuất còn nhiều bất cập của ngành thủ công mỹ
nghệ (TCMN) Việt Nam.
Số
liệu từ Hiệp hội Xuất khẩu hàng TCMN Việt Nam (Vietcraft), 7 tháng đầu
năm, kim ngạch xuất khẩu của ngành TCMN tăng khoảng 7% so với cùng kỳ,
trong đó, mặt hàng mây, tre, cói, thảm tăng 4,8%, đạt 127 triệu USD; mặt
hàng gốm sứ tăng 5,9%, đạt 255 triệu USD… Như lời ông Lê Bá Ngọc, Phó
Chủ tịch Vietcraft, mức tăng trưởng này có thể chấp nhận được trong bối
cảnh khó khăn như hiện nay.
Thế
nhưng, sự tăng trưởng này lại không phản ánh đúng thực trạng của các DN
trong ngành khi lợi nhuận của DN trong những tháng đầu năm đã giảm
trung bình tới 10%. Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Công ty Xuất khẩu Nga
Dũng (Cụm công nghiệp Ngọc Động, Duy Tiên, Hà Nam) cho biết: Từ đầu năm
tới nay đơn hàng về DN không thiếu, thậm chí có những đơn hàng có số
lượng quá lớn DN không dám ký. Tuy nhiên, do nguồn nguyên liệu mây, tre
trong nước rất khó khăn, phải nhập khẩu từ Trung Quốc, cộng với chi phí
nhân công cao… đã đội giá thành sản phẩm trong khi giá bán lại không thể
tăng khiến lợi nhuận của DN giảm đáng kể.
Cùng
chung cảnh đơn hàng nhiều, lợi nhuận giảm bà Hà Thị Vinh, Tổng giám đốc
Công ty TNHH gốm sứ Quang Vinh (Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội) chia sẻ: Từ
đầu năm tới nay giá xăng, giá gas tăng đã đẩy giá thành sản phẩm tăng
theo bởi giá gas chiếm trên 2% giá thành sản phẩm gốm sứ. Đây là điều
bất lợi cho dù số lượng đơn hàng có tăng. Do đó, để tăng sức cạnh tranh
cho sản phẩm buộc DN phải thu hẹp lợi nhuận.
Những
vấn đề các DN ngành TCMN đang gặp phải không phải là mới mà là những
khó khăn cố hữu của ngành. Do tâm lý “ăn xổi”, thiếu sự đầu tư đúng mức
về công nghệ sản xuất, thiết kế mẫu mã sản phẩm, bao năm qua, các DN
trong ngành vẫn chấp nhận làm hàng giá rẻ, lấy công làm lãi. Trước sự
biến động của thị trường và “xử ép” của khách hàng các DN không thể
tránh khỏi bất lợi.
Tương
tự, thiếu nguyên liệu cho sản xuất cũng đang là vấn nạn của ngành TCMN
Việt Nam. Nếu như khoảng 10 năm trước đây, nguồn nguyên liệu mây, tre
trong nước có thể đáp ứng được nhu cầu sản xuất thì hiện nay phải nhập
từ Trung Quốc, luồng phải nhập từ Lào, nguyên liệu nứa trong nước còn
không nhiều và giá thành đã tăng tới gần 20%, đất làm gốm cũng phải nhập
khẩu từ Hàn Quốc.
Trước
những bất cập của ngành, ông Ngọc lo ngại: Các nhà nhập khẩu chuyển đơn
hàng từ thị trường Trung Quốc, Ấn Độ sang Việt Nam không còn là xu
hướng nữa mà đã bắt đầu trở thành hiện thực. Nhưng với nội tại sản xuất
như hiện nay thì việc đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng, mẫu mã, và
thời gian giao hàng sẽ khó khăn.
Để
có thể tận dụng được dòng chuyển dịch này và đảm bảo cho sự phát triển
lâu dài, bền vững, ông Ngọc khuyến cáo: Bên cạnh sự hỗ trợ của Bộ Công
Thương về các hoạt động xúc tiến thương mại, liên kết với các thị trường
xuất khẩu… thì bản thân DN cũng phải thay đổi tư duy, đầu tư cho công
nghệ sản xuất, chuyển dần từ sản xuất hàng giá rẻ sang sản phẩm có hàm
lượng giá trị cao.
Về
phía Vietcraft, hiệp hội sẵn sàng hỗ trợ đào tạo, thiết kế mẫu mã mới
cho DN, cập nhật những xu hướng tiêu dùng mới tại các thị trường. Hiệp
hội cũng thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo về xu hướng sản phẩm,
thiết kế mới đặc biệt là những sản phẩm xanh, sản phẩm bền vững./.
Theo: VEN
|