Năm 2014 là năm đầu tiên ngành GD& ĐT theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung ương 8 (NQTƯ 8).
|
(Ảnh minh họa) |
GS Hoàng Xuân Sính (Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường ĐH Thăng Long, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc VN):
Nức lòng khi kết quả PISA của Việt Nam
cao hơn Mỹ là chưa có được cái nhìn tổng quát. Ở phổ thông, Mỹ chú trọng
rèn luyện cơ thể chứ không làm toán “khỏe” như Việt Nam. Ở ta, cứ gặp
phụ huynh là được nghe phàn nàn về nạn dạy thêm học thêm (DTHT). Hình
ảnh thường gặp là các cậu bé, cô bé đeo ba lô sệ cả vai, kính cận dày
cộp; gặp nước thì đuối và có khi mất mạng vì không biết bơi…
Tại sao nước ngoài chương trình nặng hơn
mà người ta vẫn không kêu? Vì, ở Việt Nam, người ta “bịa” ra những bài
khó mà trong lớp học sinh không làm được khiến học sinh phải học thêm.
Vì vậy, theo tôi phải cố gắng triệt đi việc DTHT. Hãy dành thời gian
cho trẻ em chơi thể thao rèn luyện thể chất (trường nào cũng sân hẹp thì
cũng không biết rèn luyện ở đâu nữa!).
Năm nay, ngành GD&ĐT cũng cần giải
quyết dứt điểm sự kém trung thực trong kỳ thi tốt nghiệp dù điều đó là …
rất khó do đã quen gian dối, làm ngơ quá đà và bệnh thành tích siêu
nặng.
Một tỉnh đỗ 98% sẽ nhìn vào tỉnh đỗ 99%
và do sợ “trên” sẽ không hài lòng nên lập tức phân công ai làm đề, ai
giúp học sinh yếu. Thế là tỷ lệ được đẩy lên. Giải pháp chỉ đơn giản là
giải quyết dứt điểm bệnh gian đối và bệnh thành tích.
Nhà giáo Tùng Lâm (Hiệu trưởng THPT Đinh Tiên Hoàng, Chủ tịch Hội tâm lý Giáo dục Hà Nội - Phó Chủ tịch Liên hiệp hội KHKT Hà Nội):
Điều tôi đề nghị trước hết là điểm mà
Nghị quyết ghi xuống cuối cùng: “Ban cán sự Đảng, Chính phủ lãnh đạo
việc sửa đổi bổ sung và ban hành mới các văn bản dưới luật; xây dựng kế
hoạch hành động thực hiện Nghị quyết. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra,
đánh giá tình hình thực hiện và kịp thời điều chỉnh kế hoạch, giải pháp
cụ thể phù hợp với yêu cầu thực tế, bảo đảm thực hiện có hiệu quả Nghị
quyết”.
Theo tôi, việc đầu tiên phải là Chính
phủ xây dựng kế hoạch hành động như thế nào. Kế hoạch hành động phải đảm
bảo các yêu cầu sau: giúp cho ngành GD tháo gỡ cơ chế quản lý giữa
ngành GD và địa phương theo hướng phân cấp để ngành giáo dục phát triển
theo hướng của nền kinh tế thị trường - cần làm rõ việc các cơ sở GD
được quyền tự chủ quyết định công việc của mình, không cần chờ đợi. Điểm
5 của nghị quyết lại ghi: các cơ quan quản lý GD&ĐT địa phương
“tham gia quyết định cùng” là… không ổn! Như thế có nghĩa là lại tiếp
tục đi xin Ủy ban, không được tự do lấy thứ mà mình cần; nếu không giải
quyết dứt điểm, thay đổi quản lý mà níu kéo cái cũ thì không thể thành
công!.
Kế hoạch của Chính phủ cũng phải hoạch
định rõ tiến độ thực hiện từng năm, mục tiêu, giải pháp từng năm; nguồn
lực để làm được huy động ở đâu; và, phải làm rõ trách nhiệm cá nhân
trong quản lý điều hành. Đặc biệt, Chính phủ phải có hướng dẫn chỉ thị
tất cả những gì đã bàn thì làm ngay chứ không thể chờ đợi hết năm này
qua năm khác mới có chỉ thị, hướng dẫn thì câu chuyện thì giáo dục lúc
nào cũng nhạt như nước ốc- nói rồi để đấy. Ngành GD&ĐT không có kế
hoạch thật, không có chuyển động thật, người ta sẽ không tin nữa!.
Trong kế hoạch đó, trách nhiệm của người
đứng đầu từ Thủ tướng, đến Chủ tịch tỉnh, Bộ trưởng, GĐ Sở, Trưởng
phòng đến đâu phải được quy định rõ. Đặc biệt, đội ngũ hiệu trưởng từ
mầm non đến ĐH phải được chuẩn hóa để có đủ năng lực thực hiện. Có thể,
kèm theo đó là lương cao và sự trách nhiệm lớn.
Điều thứ hai tôi muốn nhấn mạnh là nâng
cao năng lực, trình độ, tay nghề của nhà giáo. Từ xưa đến nay, việc dạy
học chủ yếu thiên về lý thuyết; nay, muốn thay đổi hoàn toàn thì ông
thầy phải được đào tạo lại để khỏi mang cái cũ, cái lạc hậu ra dạy.
Với đội ngũ nhà giáo, tôi có 3 đề nghị.
Thứ nhất, đội ngũ phải được bồi dưỡng nghiệp vụ lại 100% theo định hướng
đổi mới và theo cách mới: dùng những nhà giáo có tay nghề cao để huấn
luyện trong một thời gian đủ dài; sau đó đem những nhận thức, lý luận,
cách giáo dục mới về giảng dạy trên lớp để các tổ chuyên môn, các chuyên
gia giỏi dự giờ, đánh giá. Đến khi đạt yêu cầu thì mới cấp chứng chỉ
cho từng người chứ không phải theo kiểu xếp hàng cấp bằng khen.
Khi đó, người ta phải được hưởng lương
khác, không theo kiểu lấy bằng CĐ- ĐH hay thạc sĩ ra để tính vì những
thứ đó nay đã bị nhiễu loạn; phải lấy chứng chỉ mới cấp như đã nói ở
trên. Càng cấp dưới, mầm non, tiểu học càng phải đào tạo kỹ. Việc này
cũng không thể làm qua loa chiếu lệ mà phải đề ra chỉ tiêu 3 năm, 5 năm
thì phải giải quyết xong đội ngũ. Người thừa, người kém phải được chuyển
đổi để thay người mới, người giỏi vào làm. Phải dứt điểm mạnh mẽ như
vậy, bên cạnh đào tạo lại phải làm cho nhà giáo từ chỗ hiểu nghề đi đến
say mê và sáng tạo. Việc này, phải đi đôi với thay đổi đãi ngộ.
Nhà nước đã dành 20% ngân sách cho
GD&ĐT, đó là một sự ưu việt. Người ta cứ kêu thiếu; theo tôi, chỉ
cần sắp xếp lại, giám sát và điều chỉnh việc trả lương cho đúng là được.
Cơ chế kiểm soát tài chính cho giáo dục phải được đặt lên hàng đầu khi
thực hiện cải cách mới.
GS Phạm Minh Hạc (Nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục):
Điều quan trọng nhất là các cấp lãnh đạo
Đảng và nhà nước từ TƯ đến cơ sở có thực sự quan tâm phát triển giáo
dục như quốc sách hàng đầu hay không. Nếu chỉ quan tâm đến giáo dục bằng
lời nói, mệnh lệnh mà thiếu những hành động cụ thể, quyết liệt thì tình
hình sẽ không chuyển biến gì cả và Nghị quyết không thể đi vào cuộc
sống được!.
Đào Trọng Thi (Chủ nhiệm UB Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên - thiếu niên - Nhi đồng của Quốc hội):
Một trong các mục tiêu tổng quát của
Nghị quyết TƯ 8 về đổi mới CBTD GD&ĐT là giáo dục con người Việt Nam
phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo
của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu tổ quốc, yêu đồng bào, sống tốt và
làm việc hiệu quả. Theo tôi, dạy đạo đức, lối sống phẩm chất phát triển
năng lực, kỹ năng sống… cho học sinh không phải là dạy bằng kiến thức,
bài học với lý thuyết trong sách vở mà phải liên quan đến thực tế cuộc
sống. Từ việc đi tham gia bảo tàng, học tập nhà trường đến giáo dục
trong gia đình và xã hội.
Một con người, trước hết phải yêu cha
mẹ, anh chị em, bà con cô bác, làng xóm rồi mới đến Tổ quốc… đã bắt đầu
có dấu hiệu của sự băng hoại đạo đức, lối sống con cái đuổi cha mẹ ra
đường không gắn bó với cha mẹ, không yêu quý tôn trọng cha mẹ, cái xấu
của cha mẹ ảnh hưởng đến nhân cách của con cái … Vì vậy, đề án của Chính
phủ nêu vấn đề xây dựng phẩm chất cốt lõi của con người là việc phải
làm.
Theo: giaoducvietnam