Với suy
nghĩ, thuốc nhỏ mắt “lành”, cứ ngứa, chảy nước mắt, khô mắt… nhiều người
tùy tiện sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt. Cũng chính vì sự lạm dụng
không có chỉ định của bác sĩ khiến nhiều người bị biến chứng gây bệnh
glôcôm dẫn đến mù lòa.
Mất “cửa sổ tâm hồn” vì thuốc nhỏ mắt
Chiều
12/3, tại sảnh tầng 5 BV Mắt TƯ, hàng trăm bệnh nhân chen chân, xếp
hàng để chờ đến lượt khám bệnh. Trong số đó, có rất nhiều bệnh nhân trẻ
măng nhưng phải có người dẫn đường, bởi thị lực đã bị suy giảm hoàn toàn
do mắc bệnh glôcôm.
Nhiều người trẻ mắc glôcôm vì thói quen dùng thuốc nhỏ mắt bừa bãi.
Được
em trai dẫn ra ghế ngồi, chị N.T.V lặng lẽ chờ đến lượt khám. Chị kể,
trước đó, làm công nhân may, chị thường xuyên bị ngứa, khô mắt. Nghĩ là
bệnh đơn giản, chị tự ra hiệu thuốc mua thuốc về nhỏ. Cứ dùng thuốc thì
đỡ, dừng là lại ngứa nên chị dùng loại thuốc này trường kỳ đến mấy năm
nay. Từ giữa năm 2012, chị thỉnh thoảng thấy nhìn mờ nhưng thoáng qua
lại hết nên vẫn không để ý, vẫn nghĩ do mình thiếu ngủ và đến giờ khi
nhập viện, hai mắt chị gần như không còn nhìn thấy gì.
Một thanh
niên khác, còn rất trẻ (35 tuổi) cũng đã bị mù do phát hiện glôcôm ở
giai đoạn muộn. Từ một viên chức, anh thanh niên này đã phải nghỉ việc,
mày mò học chữ nổi, học các phần mềm máy tính dành cho người mù. “Bị mù
do glôcôm là một điều thiệt thòi, không may mắn. Nhưng may mắn là người
thân đã động viên để tôi tiếp tục thấy cuộc sống có ý nghĩa, khám phá
cuộc sống mới của một người khiếm thị”.
PGS.TS Cung Hồng Sơn, Phó
Giám đốc BV Mắt TƯ cho rằng, vấn đề người dân tùy tiện dùng thuốc nhỏ
mắt rất đáng báo động. Thực tế, thuốc nhỏ mắt có nhiều loại khác nhau,
từ kháng sinh đến corticoid… và mỗi loại bệnh lại có chỉ định riêng. Tuy
nhiên, người dân dễ dàng tự ý mua thuốc không có chỉ định, dẫn đến
nhiều người dùng thuốc corticoid kéo dài, rất có nguy cơ gây bệnh
glôcôm.
Theo thống kê BV Mắt TƯ năm 2009, bệnh nhân bị glôcôm góc
mở, có tiền sử tra corticoid tại mắt kéo dài chiếm 31,7% đến 33,1%,
trong đó số người trong lứa tuổi lao động (25-59) chiếm 63,1%.
Theo một báo cáo mới nhất của Bệnh viện Mắt TƯ năm 2011 tại 2 tỉnh Nam Định và Thái Bình:Tỷ
lệ glôcôm trong một số cộng đồng dân cư nghiên cứu chiếm tới 2,2% (ở
Nam Định) và 2,4% ( tại Thái Bình). Hầu hết người dân tham gia khám sàng
lọc (94%) còn lơ mơ hoặc không nghe biết gì về bệnh glôcôm.
Tuân thủ điều trị - giảm nguy cơ mù lòa
Glôcôm
là một căn bệnh nguy hiểm, thường gây đau nhức mất thị lực, có thể gây
mù vĩnh viễn. Tuy glôcôm không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng hoàn toàn
có thể phòng ngừa nguy cơ mù loà do căn bệnh này bằng cách phát hiện
sớm, điều trị kịp thời bằng thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật và phải được
theo dõi thường xuyên, tái khám định kỳ.
BS Đỗ Tấn, BV Mắt TƯ cho
biết, nhiều bệnh nhân mắc bệnh glôcôm khi nhập viện trong tình trạng
muộn, thị lực rất thấp, nguy cơ mù loà cao. Cũng có nhiều bệnh nhân đến
điều trị nhưng không tuân thủ hướng dẫn của thầy thuốc và phác đồ điều
trị nên nguy cơ tái phát rất cao. Qua theo dõi bệnh nhân glôcôm
góc mở điều trị tại khoa, có tới 43% bệnh nhân có bệnh tiến triển nặng
thêm và tỷ lệ bệnh nhân mắc bệnh glôcôm tăng dần theo từng năm: từ 5,4%
(2004) đến 8,2% (2007) và 9,7% (2008). Vì thế, người bệnh cần tuân thủ
điều trị để giảm nguy cơ mù lòa.
BS Đỗ Tấn cho biết, bệnh glôcôm
thường khởi phát đột ngột buổi chiều tối, hoặc khi bệnh nhân đang cúi
xuống đọc sách, hoặc sau những sang chấn tinh thần mạnh. Người bệnh thấy
đột ngột đau nhức mắt dữ dội từng cơn, lan lên nửa đầu cùng bên, bệnh
nhân nhìn đèn thấy có quầng xanh đỏ như cầu vồng, thường buồn nôn hoặc
nôn, đau bụng, vã mồ hôi, mắt đỏ lên và nhìn mờ ở nhiều mức độ, có thể
chỉ mờ như nhìn qua màn sương nhưng cũng có thể giảm thị lực trầm trọng
xuống còn đếm ngón tay hoặc bóng bàn tay. Sờ tay vào mắt thấy nhãn cầu
căng cứng như hòn bi. Đôi khi bệnh nhân thấy sợ ánh sáng, chảy nước mắt
nhưng không tiết rử mắt, mi mắt sưng nề, mắt đỏ theo kiểu cương tụ rìa,
giác mạc phù nề mờ đục
Tuy nhiên, có những trường hợp bị mắc bệnh
Glôcôm xuất hiện âm thầm, tiến triển chậm trong thời gian dài, bệnh nên
bệnh nhân không nhận thấy thị lực của mình đang giảm đi cho đến khi
bệnh đã ở giai đoạn tiến triển với tổn hại nặng tới thị lực.
“Mục
đích điều trị glôcôm là nhằm ngăn chặn bệnh không tiếp tục gây tổn
thương đầu dây thần kinh thị giác. Bệnh nhân khi đã mắc bệnh glôcôm nhất
thiết phải đi khám định kỳ, được các bác sỹ nhãn khoa tư vấn, theo
dõi thường xuyên theo một quy trình chặt chẽ nhằm kiểm soát được diễn
biến bệnh, hạn chế tối đa tổn hại về thực thể và chức năng thị giác”,
BS Đỗ Tấn khuyến cáo.
Vì thế, những người có nguy cơ cao bị
glocom phải hết sức chú ý để kịp thời phát hiện, điều trị bệnh. Theo đó,
tuổi càng cao, khả năng bị glôcôm càng lớn, từ 35 tuổi trở lên là có
nguy cơ; Những người ruột thịt của bệnh nhân glôcôm; Bệnh nhân có tiền
sử dùng corticoid kéo dài (tra mắt hoặc toàn thân); Những bệnh nhân có
bệnh toàn thân như: đái tháo đường, cao huyết áp....
Từ
ngày 11/3 đến 16/3/2013, tại BV Mắt TƯ diễn ra nhiều hoạt động hưởng
ứng “Tuần lễ Glôcôm thế giới” năm 2013 với chủ đề “Đừng để bệnh glôcôm
đánh cắp thế giới tươi đẹp của bạn!” Trong tuần lễ này, BV Mắt TƯ sẽ
khám, tư vấn cấp thuốc miễn phí cho tất cả những bệnh nhân Glôcôm đã và
đang được điều trị, theo dõi bệnh Glôcôm; khám sàng lọc và điều trị miễn
phí bệnh Glôcôm cho người nghèo, đối tượng chính sách, thương bệnh
binh, người khuyết tật.
Theo: Dân Trí