Từ ngày 1 - 31/3/2024, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ diễn ra các hoạt động tháng 3 với chủ đề “Ngày hội hoa ban” có sự tham gia của khoảng gần 100 đồng bào của 16 dân tộc (Nùng, Tày, Dao, Mông, Mường, Lào, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Cơ Tu, Raglai, Ê Đê, Khmer).
Đồng bào các dân tộc sẽ tái hiện nhiều lễ hội văn hóa đậm bản sắc vùng miền. Trong đó, đồng bào X’tiêng tỉnh Bình Phước sẽ tái hiện Lễ Crac Băr mêy (mừng cơm mới). Lễ cúng cơm mới của đồng bào diễn ra 1 năm/lần, thứ không thể thiếu là bó lúa giống, tượng trưng cho hồn lúa. Lễ vật tươm tất được đồng bào rước từ nhà chủ tế đến kho lúa để cúng với nhiều nghi thức truyền thống, kết hợp với múa cò độc đáo trong tiếng trống, cồng, chiêng vang vọng. Sau phần lễ là giao lưu văn nghệ, trò chơi dân gian và giới thiệu ẩm thực truyền thống của dân tộc X’tiêng.
Đồng bào cũng mang đến chương trình dân ca dân vũ chủ đề: “Men say cao nguyên” với các màn độc tấu, hòa tấu nhạc cụ dân tộc như trống, cồng chiêng; kèn lá, đàn đá; sáo tre; kèn bầu; kèn sừng trâu...
Đặc biệt, đồng bào X’tiêng (nhóm Bù Đek) giới thiệu, trình diễn trang phục, trang sức bạc truyền thống chủ đề “Hương sắc bazan”. Cụ thể, đồng bào trình diễn khoảng 30 bộ gồm trang phục truyền thống, lễ hội, sinh hoạt đời thường, trang phục cưới, cách tân kết hợp trang sức bạc truyền thống. Du khách được chứng kiến đồng bào tái hiện, trình diễn, truyền dạy kỹ thuật đan lát truyền thống từ chuẩn bị nguyên liệu, cách vót nan, tạo khung, thao tác nhiều công đoạn chế tác tác sản phẩm đan lát thủ công truyền thống. Một không gian ẩm thực, trưng bày sản vật địa phương của đồng bào X’tiêng tỉnh Bình Phước cũng được thực hiện tại Làng.
Cũng tại Làng vào dịp này, đồng bào Thái, tỉnh Sơn La sẽ tái hiện Lễ xên bản (Xên mường). Đây là lễ hội thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ các vị thần linh đã khai sáng ra bản mường, mong mưa thuận, gió hòa, mùa màng xanh tốt, cuộc sống bình yên. Lễ hội diễn ra vào mùa xuân với mục đích xướng báo các vị thần linh, thần nước, thần núi, thần rừng, thổ địa… về hưởng thụ đồ lễ, thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ đến các vị thần linh đã khai sáng ra bản mường, đồng thời cũng là dịp để cầu xin trời đất phù hộ cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng xanh tốt, gửi gắm những ước nguyện lớn lao về một cuộc sống bình yên.
Sau phần nghi thức sẽ là phần hội giao lưu dân ca dân vũ của đồng bào dân tộc Thái và các trò chơi dân gian truyền thống: nhảy sạp, ném còn, tó má lẹ… và giới thiệu ẩm thực từ hoa Ban của đồng bào Thái, tỉnh Sơn La.
Vào cuối tuần, diễn ra chương trình “Tháng Ba Tây Nguyên - Em là hoa Pơ lang” với các màn múa, hát về mùa xuân dân tộc, ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên, văn hóa, con người Tây Nguyên.
Cùng với đó là hoạt động của các nhóm nghệ nhân đang hoạt động hàng ngày tại Làng. Các nhóm đồng bào gần nhau, phát huy các nét văn hoá truyền thống tăng cường sự trải nghiệm của du khách. Cụm các làng dân tộc Nùng, Tày, Mông, Dao tái hiện nét văn hóa dân tộc mình theo thế mạnh của các cộng đồng như trải nghiệm ẩm thực làm các loại bánh truyền thống, trải nghiệm nghề đặc sắc với chế tác đàn Tính, đan lát truyền thống, nghề thuốc nam và trải nghiệm quy trình nấu rượu ngô của đồng bào dân tộc Mông để cảm nhận cuộc sống của đồng bào theo vùng miền, địa phương, dân tộc.
Cụm các làng dân tộc Mường, Lào, Khơ Mú, Thái tái hiện nét văn hóa của dân tộc mình với các hoạt động trải nghiệm gắn liền với việc giới thiệu di sản xoè Thái, vũ điệu kết đoàn, chiêng Mường, điệu múa au eo… những món ăn truyền thống của cộng đồng cùng nhau chế biến các món ăn truyền thống như xôi màu, thịt nướng, cùng nhau hái chè, làm vườn và cùng trải nghiệm các trò chơi dân gian của đồng bào.
Cụm các làng dân tộc Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng có các hoạt động diễn xướng dân gian và nghề dệt thủ công truyền thống với những trải nghiệm về âm nhạc cồng chiêng Tây Nguyên và âm nhạc tre nứa cùng với dệt Zèng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của đồng bào dân tộc Tà Ôi tỉnh Thừa Thiên Huế hay nét độc đáo trong nghệ thuật dệt của đồng bào dân tộc Ba Na tỉnh Gia Lai.
Cụm các làng dân tộc Cơ Tu, Gia Rai, Raglai, Ê Đê với không gian văn hóa của những mái nhà rông, nhà dài, nhà sàn...Cụm làng dân tộc Khmer và các quần thể tâm linh là nét trải nghiệm rất riêng vùng đất Phương Nam với nghệ thuật Rô băm, kiến trúc chùa, tháp.
Bên cạnh đó là các hoạt động hàng ngày, cuối tuần, hội xuân, chương trình du lịch Homestay, trải nghiệm ẩm thực, trò chơi dân gian... nhằm giới thiệu nét văn hóa, phong tục tập quán của đồng bào, cùng các hoạt động trải nghiệm tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam, góp phần tăng cường giao lưu giữa các dân tộc, thu hút khách du lịch đến với Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.