Đề
án chính sách bảo vệ nhà vườn Huế được HĐND tỉnh Thừa Thiên - Huế ban
hành theo Nghị quyết số 31/2006/NQBT - HĐND ngày 10/4/2006, nhưng đến
nay sau 7 năm vẫn chưa đi vào cuộc sống.
Theo
nội dung Nghị quyết đã ban hành, chủ nhà vườn Huế khi trùng tu, tôn tạo
nhà vườn sẽ được hỗ trợ 100% chi phí khảo sát, thiết kế trùng tu theo
định mức quy định của Nhà nước; hỗ trợ 70% kinh phí trùng tu, tôn tạo,
nhưng tối đa không vượt quá 100 triệu đồng/nhà Việt Nam . Ngoài ra, chủ nhà vườn
còn được hỗ trợ tạo lập vườn và các hoạt động kinh doanh dịch vụ tại nhà
vườn như: được hỗ trợ một lần 100% tiền mua cây giống, nhưng tối đa
không quá 5 triệu đồng/vườn; hỗ trợ cho vay không tính lãi 50% giá trị
đầu tư tạo lập vườn (trừ tiền mua cây giống) theo phương án đầu tư được
duyệt, nhưng không quá 30 triệu đồng/vườn, thời hạn vay không quá 5 năm.
Một góc nhà vườn An Hiên. Ảnh: Lê Phú |
Tuy
nhiên, từ khi tỉnh Thừa Thiên - Huế ban hành Nghị quyết bảo tồn nhà
vườn đến nay, số nhà vườn đã giảm xuống một nửa, hiện còn khoảng 2.000
nhà, và đều trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Đặc biệt, trong số
150 ngôi nhà vườn được đưa vào danh sách bảo tồn theo đề án, nay chỉ còn
lại 52 ngôi nhà vườn, số còn lại hầu như đã bị xóa sổ. Điển hình như,
ngôi nhà vườn 38/3 Lê Thánh Tôn thuộc vùng Thành nội Huế, ngôi nhà 96
Nguyễn Chí Thanh ở phố cổ Gia Hội, ngôi nhà số 4 Phú Mộng Kim Long, 64
Hàn Thuyên... từng nằm trong danh sách 150 nhà vườn tiêu biểu cần được
bảo tồn tôn tạo, nhưng nay chỉ còn lại trên giấy.
Nguyên
nhân của tình trạng này trước hết là do sức ép nhà ở, đất ở gia tăng
nhanh trong cơ chế thị trường. Các chủ nhà vườn đứng trước sự lựa chọn
nên bán đi hoặc ngồi nhìn các ngôi nhà đã hàng trăm năm tuổi xuống cấp
nhanh chóng, trong khi chủ nhà vườn không đủ nguồn lực để duy trì sửa
chữa tôn tạo. Ngôi nhà của bà Phạm Thị Túy (22/3 Phú Mộng, phường Kim
Long) có tuổi thọ hơn 110 năm - vốn là tư thất của quan Thượng thư Bộ lễ
Phạm Hữu Điển. “Ngôi nhà nếu phải sửa chữa cũng tốn hàng tỷ đồng, trong
khi đề án bảo tồn chỉ hỗ trợ 100 triệu đồng thì không làm sao sửa chữa
được”, bà Túy cho biết.
Phó
Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế Phan Ngọc Thọ cho biết: Tỉnh đã chỉ
đạo Ban quản lý và bảo vệ nhà vườn Huế tiến hành rà soát, kiểm tra,
đánh giá hiện trạng quản lý 150 nhà vườn Huế (được xác định khi thực
hiện đề án); gửi toàn bộ hồ sơ những nhà vườn đăng ký cho Hội đồng đánh
giá, thẩm định phân loại nhà vườn Huế để tiến hành đánh giá, thẩm định
phân loại nhà vườn Huế, trình UBND tỉnh phê duyệt danh mục nhà vườn tiêu
biểu đưa vào hỗ trợ. Nghiên cứu, đánh giá toàn diện việc thực hiện đề
án, chính sách hỗ trợ, khó khăn vướng mắc và các kiến nghị đề xuất tiếp
theo để tiếp tục thực hiện các chính sách bảo vệ nhà vườn Huế.
Nhà
vườn Huế là nét độc đáo trong kiến trúc đô thị Huế, đã được lưu giữ và
bảo tồn qua hàng trăm năm nay. Dư luận cho rằng, dù việc bảo tồn nhà
vườn Huế chậm đi vào cuộc sống, nhưng vẫn còn cứu được nhà vườn Huế
trước nguy cơ bị xóa sổ, nếu địa phương có chính sách điều chỉnh sát
đúng và kịp thời...
Theo: Tin Tức