Cách trung tâm thành phố Hà Nội
hơn 20km, có khu di tích Đền Đô với tên gọi khác là Cổ Pháp Điện hay Đền
Lý Bát Đế thuộc quần thể di tích lịch sử văn hóa làng Đình Bảng (Cổ
Pháp xưa) là nức tiếng hơn cả. Nơi đây không chỉ được biết đến bởi những
nét kiến trúc độc đáo tinh xảo mà Đền Đô còn là nơi “khí thiêng hội tụ”
- nơi thờ tám vị vua nổi tiếng nhà Lý.
“Đền Đô kiến trúc tuyệt vời
Thăng Long đẹp đất, đẹp người ngàn năm”.
Với một quy mô khá bề thế đạt mức quy chuẩn về kiến trúc cân xứng sâu
thẳm, Đền Đô đã chứa đựng trong mình hệ thống các công trình kiến trúc
phong phú và đặc sắc. Đền Đô xưa được xây dựng với quy mô lớn theo kiểu
kiến trúc “nội công ngoại quốc” bao quanh là tường thành. Tổng diện tích
Đền Đô 31.250m2 với diện tích xây dựng là 1.940m2, chia làm hai khu vực
nội thành và ngoại thành, trong đó nội thành rộng 4.340m2 gồm có khu
nội thất và khu ngoại thất. Ngoại thành rộng 26.910m2 với Hồ Bán Nguyệt
rộng 9.500m2 và Nhà Văn Chỉ bên phải, Nhà Võ Chỉ bên trái. Nhưng Đền Đô
xưa đã bị phá hủy hoàn toàn bởi chiến tranh vào năm 1952. Xong với lòng
kính trọng đối với nơi thiêng liêng với khu đất Tổ, người dân Đình Bảng
và cả nước đã xây dựng lại khu di tích Đền Đô vào năm 1989 và từ khi
khởi công đến ngày nay Đền Đô vẫn giữ gần như nguyên vẹn những nét kiến
trúc độc đáo, cổ kính vốn có của mình.
Bức Thiên Đô Chiếu của Đức vua Lý Thái Tổ được trưng bày trang nghiêm bên cạnh Ngũ Long Môn.
Hồ Công Chúa hay có tên gọi khác là Hồ Bán
Nguyệt hay ao Rối, với tổng diện tích 9.500m2. Cảnh vật hồ Bán Nguyệt
hiện lên như một bức tranh thủy mặc.
“Một đóa sen xinh Hồ Bán Nguyệt - Lung linh hình đất nước quê hương”.
Giữa hồ là Thủy Đình được xây dựng lại vào
năm 2000, vẫn giữ được vẻ cổ kính vốn có. Hình ảnh Thủy Đình từng được
Ngân hàng Đông Dương in trên tờ tiền “năm đồng tiền vàng Đông Dương”.
Ngũ Long Môn Đền Đô - “vững cột lim hiên ngang trụ đất trời”.
Phương Đình - Đền Đô “tám mái chồng diêm, tám đao rồng vút trời cao”.
Một kiểu kiến trúc cổ thường thấy trên các ngôi chùa hay đền của người Việt.
Cổng vào Nhà Văn Chỉ và Nhà Võ Chỉ.
Nhà Văn Chỉ tôn nghiêm cổ kính nơi thờ các Quan Văn thời Nhà Lý
Nhà Võ Chỉ nơi thờ các Quan Võ Nhà Lý
Nhà bia - nơi lưu giữ những giá trị lịch sử giá trị nhất của Đền Đô và cũng nơi cổ kính bậc nhất của Đền Đô.
Với những hạng mục công trình kiến trúc tuyệt xảo thể hiện tài năng
sáng tạo trong nghề xây dựng của những người thợ vùng kinh bắc Thăng
Long. Kiến trúc Đền Đô bố cục cân xứng hài hòa với quy mô bề thế, có cột
và khung nhà, các cánh cửa đều bằng gỗ lim và vàng tâm cổ thụ tất cả
gồm có 21 hạng mục công trình được xây dựng công phu, kiến trúc độc đáo
tinh xảo. Có thể nói vẻ đẹp kiến trúc của Đền Đô ngày nay và Cổ Pháp
Điện xưa vẫn được lưu giữ gần như trọn vẹn hay nói cách khác những kiến
trúc cổ Đền Đô đã được hồi sinh.
Theo: baoxaydung.com.vn