Dấu tích móng trụ và sân nền lát gạch
thời Lý ở trục Trung tâm lần đầu tiên được phát hiện có thể là minh
chứng cho thấy cung điện ngày xưa được xây dựng, trang trí rất công phu.
Ngày 11/12, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội đã báo
cáo sơ bộ kết quả thăm dò khai quật Hoàng thành Thăng Long năm 2013. Sau
4 lần khai quật 2 hố rộng hơn 100 m2, các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều
hiện vật, dấu tích. Lần đầu tiên tìm thấy dấu tích móng trụ và sân nền lát gạch thời Lý ở trục Trung tâm.
|
Dấu tích móng trụ thời Lý được phát lộ trong cuộc khai quật năm 2013 tại Hoàng thành Thăng Long. Ảnh: Lê Hiệp.
|
14 móng trụ sỏi chạy theo hướng Đông - Tây đã xuất lộ, trong đó
12 móng nằm thẳng hàng, đăng đối. Các nhà khoa học cũng xác định được vị
trí của 4 gian (5,1-6,3 mét) và 1 chái (2,1 mét) ở phía Đông. Hai móng còn lại nằm tiếp giáp chái phía Đông của kiến trúc này được cho là của kiến trúc khác, chưa rõ quy mô.
Các dấu tích nền sân lát gạch đều nằm phía dưới các di tích thời
Trần. Trong đó, nền sân ở phía Đông còn lại khá hoàn chỉnh, toàn bộ là
gạch vuông màu đỏ tươi kích thước 38 x 38 cm.
Theo PGS TS Tống Trung Tín, Viện trưởng Viện Khảo cổ học Việt
Nam, các phát lộ kiến trúc thời Lý này có thể là minh chứng cho cung
điện ngày xưa được xây dựng, trang trí rất công phu.
Ngoài các phát lộ này ở thời Lý, các nhà khoa học còn tìm thấy
dấu tích xây dựng sân nền bằng đất sét được làm rất kỹ, kiên cố và đường
nước lớn chạy theo hướng Đông - Tây. Năm 2012, đường nước đầu tiên của
nhà Lý được phát lộ gây xôn xao dư luận. Không ít người cho rằng, tên
"đường nước" thay bằng "cống" chỉ là cách gọi chệch đi khi các nhà khảo
cổ học chưa khám phá ra công dụng của dấu tích này.
Tuy nhiên, PGS TS Tống Trung Tín chia sẻ rằng, việc gọi "đường
nước" là cần thiết. "Đó có thể là đường thoát nước mang tính chất tiêu
thoát hoặc đường nước tâm linh. Ở các khu linh thiêng vẫn thường có suối
nước mà người ta coi bước qua cái đó là cách để tẩy trần trước khi bước
vào nơi trung tâm như Điện Kính Thiên", Viện trưởng Viện Khảo cổ học
Việt Nam nói.
|
Đường nước lớn thời nhà Trần là một trong những phát hiện quan trọng của cuộc khai quật Hoàng thành Thăng Long 2013. Ảnh: Lê Hiệp.
|
Phát hiện quan trọng tiếp theo trong cuộc khai quật năm 2013 thuộc về thời Trần với
3 kiến trúc: móng trụ được xây bằng ngói vụn, dấu tích tường bao, dấu
bồn hoa. Các nhà khoa học cũng tìm thấy một đường nước dài hơn 16 m,
rộng 35 - 50 cm, sâu 1,5 m chạy song song với đường nước thời Lý. Gạch
xây có vài viên in chữ Hán "Vĩnh Ninh Trường" - loại niên đại thời
Trần.
Còn thời Lê Sơ, các nhà khảo cổ tìm thấy nền đất sét đắp khá kỹ ở tất
cả các hố dấu tích nền gạch vồ màu đỏ. Thời Lê Trung Hưng xác định dấu
tích 2 móng kiến trúc có các móng trụ kính thước lớn, bó nền, móng tường
bao. Tuy nhiên, các dấu tích kiến trúc này chồng xếp khá phức tạp gây
khó khăn cho việc khẳng định niên đại.
Dấu tích thời Nguyễn được tìm thấy là móng trụ của các kiến trúc có vị
trí gần trùng khớp với kiến trúc trên bản đồ thời Nguyễn (1821 - 1831).
Trong các hố khai quật tiếp tục phát lộ hệ thống di vật phong phú qua
các thời kỳ lịch sử Thăng Long. Việc chỉnh lý chi tiết các di vật này đã
cho biết rõ thêm về đặc trưng tính chất các kiến trúc nghệ thuật trang
trí trong khu vực trục Trung tâm Hoàng thành Thăng Long.
Cuộc thăm dò khai quật năm 2013 đã xác định được rõ tầng văn hóa liên
tục từ thời Đại La qua thời Lý, Trần, Lê sơ, Lê Trung Hưng đến thời
Nguyễn; bước đầu xác định di tích kiến trúc của các thời kỳ xuất lộ dày
đăc, chồng xếp lên nhau, cắt phá, đàn xen vô cùng phong phú, phức tạp.
Cuộc khai quật cũng dần hé lộ không gian chính Điện Kính Thiên thời Lê
sơ và Lê Trung Hưng. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa thấy rõ được bố cục kiến
trục thời Lý, Trần ở đây.
|
Cuộc khai quật năm 2013 cũng phát hiện ra nhiều di vật quan trọng, trong đó nổi bật có đầu rồng lớn thời nhà Trần. Ảnh: Quỳnh Trang.
|
Đề cập tới hướng bảo tồn di sản, GS Phan Huy Lê, Chủ tịch hội Sử học Việt Nam cho rằng, không
nên dừng lại ở kết quả thăm dò mà cần mở rộng thêm hố khai quật để có
cái nhìn toàn diện và đầy đủ hơn về khu di tích. "Bên cạnh đó, chúng ta
nên công bố các kết quả nghiên cứu được tới cộng đồng để giới nghiên cứu
và toàn dân đều được hưởng thụ những di tích của bao thời đại cha ông",
GS Huy Lê nói.
Đại diện Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long Hà Nội cho biết sẽ lập kế
hoạch giới thiệu kết quả khai quật từ năm 2008 đến nay để trình cấp trên
xin phép trưng bày phục vụ nhân dân.
Theo: VnExpress