Không trải qua bất cứ trường lớp hội
họa nào, nhưng Vũ Quốc Sự khiến người xem ''tâm phục, khẩu phục'' với
biệt tài “vẽ” tranh bằng khói bếp độc nhất vô nhị. Lạ hơn, dụng cụ vẽ
của họa sĩ này gồm có: một viên đá mài, một cây kim và một lưỡi dao.
Tháo dỡ nhà bếp, lòi ra... "cạo" sĩ
Cơ duyên đến với nghệ thuật của họa sĩ nông dân Vũ Quốc Sự (54 tuổi,
ngụ KP.2, P.Xuân An, TX.Long Khánh, Đồng Nai) cũng lạ không kém: “Trong
một lần tháo dỡ nhà bếp dựng bằng tre trong rẫy ở xã Bảo Vinh (TX.Long
Khánh), tôi tình cờ nhìn thấy những liếp tre đen vì khói bị trầy xước,
hiện ra những hình thù lạ mắt. Thế là tôi tự nhủ tại sao không vẽ tranh
bằng khói bếp. Tranh thủ giờ nghỉ trưa tôi lấy dao cạo thử luôn”.
Một tác phẩm của Vũ Quốc Sự - Ảnh: Đức Khánh
|
“Có những khi ''vẽ'' cả tháng mới xong một bức tranh", đó là chuyện
quá khứ, còn giờ đây ông Sự tự tin rằng mỗi bức chỉ mất từ 5 đến 7 ngày
để hoàn thành. Giá bán mỗi bức tranh khói bếp thấp nhất khoảng 20 triệu
đồng. Bức đắt nhất ông vừa bán 80 triệu đồng cho một khách hàng ở TP.HCM
là Nụ cười bí hiểm.
Độc đáo tranh tre khói bếp
Một tác phẩm tranh tre khói bếp ra đời phải trải qua rất nhiều công đoạn và sự tỉ mỉ.
Ông Sự cho biết, trước tiên tre làm khung phải có tiêu chuẩn: già,
thẳng, lóng dài. Sau đó, tre được đem cưa theo kích cỡ nhất định rồi
phơi khô. Khi tre đã khô, tiếp tục đem ngâm tre xuống nước khoảng 100
ngày để chống mối mọt, rồi lại vớt lên đem phơi nắng lần nữa. Tre chọn
làm khung tranh tuyệt đối không để trầy xước lớp da. Bởi nếu da tre bị
xước, khói sẽ tụ nhiều ở những vị trí này và rất khó cạo như ý muốn.
Công đoạn quan trọng tiếp theo là đem khung gác lên bếp cho khói bám vào
(còn gọi là hun khói). Công việc hun khói cần tiến hành trong phòng kín
nhằm… tránh lãng phí khói. Việc gác bếp được thực hiện liên tục 24/24
giờ, mất từ 2 đến 3 tháng mới có đủ lượng khói để “cạo” tranh.
|
|
|
Không giống như vẽ tranh dầu hay tranh sơn
mài, có thể tạm dừng cuộc chơi giữa chừng, việc “vẽ” tranh khói bắt buộc
phải liên tục. Vì để lâu khói khô sẽ dễ vỡ vụn khi cạo
|
|
|
Ông Vũ Quốc Sự
|
|
|
Sau khi hoàn thành các công đoạn chuẩn bị, người họa sĩ tranh khói
bắt tay vào khâu chính, cũng là khâu khó khăn nhất, là ''vẽ tranh''.
Họa sĩ thì vẽ tranh, còn ông Sự thì thẳng thừng nói với tôi rằng phải
dùng từ “cạo tranh” mới đúng. Nếu họa sĩ khác sử dụng các loại bút để
vẽ thì ông nông dân Vũ Quốc Sự lại cần viên đá mài, chiếc kim khâu và
lưỡi dao để cạo.
Đưa người viết đi xem từng bức tranh được treo trang trọng, ông Sự
chia sẻ: ''Quá trình cạo tranh không thể gượng ép mà tùy vào cảm xúc
người làm. Có thể mất đến cả tháng để cạo xong một bức tranh, nhưng cũng
có khi chỉ cần vài giờ đồng hồ đã hoàn thành. Sáng tạo phải có sự hưng
phấn, phải ''đắm'' nghề mới theo nghề được. Ngoài năng khiếu trời cho,
người cạo tranh phải tuân thủ nguyên tắc vàng: tỉ mỉ, chính xác, giàu
lòng đam mê bởi những làn khói sau khi khô rất dễ gãy vỡ. Không giống
như vẽ tranh dầu hay tranh sơn mài, có thể tạm dừng cuộc chơi giữa
chừng, việc “vẽ” tranh khói bắt buộc phải liên tục. Vì để lâu khói khô
sẽ dễ vỡ vụn khi cạo".
"Cạo" sĩ nông dân Vũ Quốc Sự đang cạo tranh tre khói bếp - Ảnh: Đức Khánh
|
Với sản phẩm tranh khói bếp, ông Vũ Quốc Sự đã đoạt giải thưởng sáng
tạo hàng thủ công, mỹ nghệ năm 2012 do tỉnh Đồng Nai trao tặng. Được
biết, hiện tranh khói bếp đã xin đăng ký thương hiệu, đang chờ Cục Sở
hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận. Chia sẻ về những dự định của mình, ông
ước ao sẽ có nhà tài trợ nào đó tổ chức cho ông làm một cuộc triển lãm
tại TP.HCM để quảng bá ''đặc sản'' cây tre Việt Nam đến bạn bè quốc tế.
Cần nói thêm, trước đây ông Sự chỉ chuyên “cạo” tranh phong cảnh trên
chất liệu tre gác bếp, giờ đây ông có thể “cạo” tranh khói bếp theo mọi
chủ đề trên chất liệu gỗ, nhựa mica, kiếng...
Theo: Thanh Niên