Cách đây 2 năm, khi gia đình đi làm lễ
bỏ mả cho bà Phờ thì phát hiện ngôi mộ của bà bị đào tung, những mảnh
xương bị kẻ xấu ném lung tung trên mặt đất.
Dẫn
chúng tôi đến những khu nhà mồ từng bị kẻ xấu đào tung lên để lấy tài
sản, nhiều người dân làng Mơ H’ra bức xúc nói: “Bọn người đó thật ác
độc. Mồ mả của người chết mà chúng cũng đào lên để lấy quan tài. Có
nhiều ngôi mộ bọn chúng còn đổ xương người cùng những đồ vật chôn theo
lên mặt đất nữa”.
Hài cốt phơi sương dãi gió
Được
biết, ngoài việc đào mộ lấy gỗ huỳnh đàn, bọn mộ tặc còn chú ý đến
những cái chén bằng đồng có niên đại hàng trăm năm. Theo lời già làng
Đinh HMung (làng Mơ H’ra., xã Kon Long Khong, huyện Kbang) ngày xưa, các
cụ thường có những cái chén nhỏ bằng đồng đen hay dùng để uống rượu và
xúc gạo. Đây là đồ vật mà giới săn đồ cổ rất chú ý. Ngày trước, có nhiều
người tìm đến làng hỏi mua chén bằng đồng đen với giá rất cao nhưng
người dân nơi đây kiên quyết không bán. Bên cạnh đó, còn có một món đồ
rất có giá trị khác là những chiếc ghè bằng sứ cổ ngày xưa. “Mấy năm
trước, có nhiều người đến hỏi mua với giá cả chục triệu đồng. Thậm chí,
họ hứa sẽ đổi một con trâu to lấy một cái ghè”, già làng Đinh HMung cho
biết.
Những ngôi nhà mồ được “bê tông hóa” nhằm chống "mộ tặc".
Chính
vì những chiếc ghè đựng rượu có giá trị lớn như vậy nên cách đây hai
năm, ông Đinh Văn Nghèo (61 tuổi, người dân làng M H’ra, xã Kon Long
Khong) đã bị kẻ xấu đào mộ cha, lấy đi hai cái ghè và một số chén, bát
sứ có. Trao đổi với chúng tôi, ông Nghèo tỏ rõ sự bức xúc: “Mộ của cha
tôi được chôn cất trong khu nhà mồ mới gần khu vực nhà dân nhưng bị đám
trộm đến đào bới. Lúc cha mất, mẹ tôi và gia đình đã chia cho ông hai
cái ghè có giá trị nhất. Trước đó, có một người ở dưới Sài Gòn lên nhà,
thấy chiếc ghè đẹp nên hỏi mua với giá 12 triệu đồng/chiếc. Tuy nhiên,
cha tôi nhất quyết không bán vì đó là vật cha ông để lại. Hơn nữa, khi
chôn hai cái ghè xuống đất, mẹ tôi đã đập thủng phần đáy chiếc ghè
nhưng kẻ xấu vẫn không buông tha”.
Trong
một lần ra thăm mộ cha, bất ngờ ông Nghèo phát hiện ngôi mộ đã bị đào
bới. Qua kiểm tra, ông thấy những cái chén sứ và hai chiếc ghè cổ đã
không cánh mà bay. Để cúng ma và lấp lại ngôi mộ, gia đình người đàn ông
này đã phải làm thịt một con lợn, một con gà và mua một ghè rượu để mời
dân làng.
Trong
khu nhà mồ mới của làng, cùng cảnh ngộ với gia đình ông Nghèo là ông
Đinh Truyên (45 tuổi) có bà ngoại là Đinh Thị Phờ mất năm 2007. Khi bà
Phờ mất, gia đình đã chia cho bà 5 cái gùi, vì khi còn sống, bà rất hay
đi hái lá và kiếm củi trên rừng. Ngoài ra, họ còn chia cho bà Phờ thêm
một bộ dệt vải, hai chiếc ghè sứ và một chiếc bát cổ đã giữ được gần 7
đời. Cách đây 2 năm, khi gia đình đi làm lễ bỏ mả cho bà Phờ thì phát
hiện ngôi mộ của bà Phờ vừa bị đào tung. Những mảnh xương bị kẻ xấu ném
lung tung trên mặt đất. Vết đất vẫn mới nên người dân xác định vụ trộm
vừa mới xảy ra tối hôm trước.
Ông
Truyên lắc đầu than thở: “Kẻ gian chỉ để lại hai chồng chén bát vì
tưởng chúng không có giá trị. Tuy nhiên chúng đã bỏ qua chiếc bát cổ gần
7 đời của gia đình tôi. Hôm ấy, thấy chiếc bát còn sót lại, tôi định
mang về thì mẹ tôi không đồng ý. Bà nói rằng, nó đã là tài sản của người
chết nên không thể lấy lại. Mấy hôm sau, khi tôi lên thăm mộ bà ngoại
thì chiếc bát đó không còn nữa. Khu mộ chỉ còn lạ mấy dấu chân của đám
mộ tặc”.
Già
làng Đinh HMung bức xúc: “Kẻ xấu bây giờ ma mãnh lắm. Dù đã tìm đủ mọi
cách nhưng chúng tôi vẫn không thể phát hiện và bắt được chúng. Chắc
chắn bọn mộ tặc trước khi đào trộm đã chuẩn bị rất kỹ càng mọi thứ. Có
thể một tên đào thì có đến 2 – 3 tên đứng canh gác. Khu rừng rộng lớn,
khi bị phát hiện, chúng sẽ chạy vào đó và không ai có thể vây bắt được”.
Những kẻ hút máu người chết
Rời
làng Mơ H’ra, chúng tôi tiếp tục đến một số ngôi làng khác của xã Kon
Long Khong để tìm hiểu về các vụ đào trộm mộ. Theo ghi nhận của phóng
viên báo Dòng Dời, hầu như khu nhà mồ nào ở xã này cũng đều bị mộ tặc
viếng thăm. Có những khu mộ bị xới tung, tan tác khiến nhiều người phải
nghẹn lòng. Tại đây, chúng tôi cũng được nghe kể về những lần người dân
Ba Na truy đuổi để bắt những kẻ “hút máu” người chết phải đền tội.
Già
làng Đinh HMung cho chúng tôi biết, năm 2011, người dân trong làng đã
bắt được 3 người ở xã Đăk Hlo (huyện Kbang) đào trộm mộ. Được biết,
buổi trưa hôm ấy, khi những tên này đang hì hục đào đất ở nhà mồ thì một
người đi qua phát hiện ra. Khi bị phát hiện, bọn chúng ném các loại
dụng cụ đào bới và bỏ chạy. Ngay lập tức, hàng chục thanh niên dược huy
động truy bắt những tên mộ tặc. Khi bị bao vây, những tên này đã lẻn vào
bụi mía để trốn. Sau một hồi không thấy chúng, người dân đẫ về nhà đưa
10 con chó săn lớn để đánh hơi tìm kẻ gian. Một lúc sau, những tên trộm
này buộc phải xuất đầu lộ diện.
Sau
khi bắt được dân làng trói 3 người này lại và mang đến nhà rông rồi gọi
cả làng đến giải quyết. “Các đối tượng này sau đó đã bị làng phạt một
con trâu, một con bò, nhiều heo, gà và rượu ghè. Tổng chi phí tới mấy
chục triệu đồng”, già làng Đinh HMung kể lại.
Mấy
năm trước tình trạng mồ mả bị đào trộm xảy ra liên tục. Mỗi lần ra tay,
bọn trộm đào cả chục ngôi mộ. Vụ việc gần đây nhất là vào giữa tháng
6.2012, làng Mơ H’ra bị đào 6 ngôi mộ cũ. Một người đang đi chăm sóc mộ
người mới chết ở nàh mồ đã nhìn thấy tên mộ tặc. Nhận được tin báo, phó
trưởng thôn là ông Đinh Seng và dân quân liền thành lập đoàn đi kiểm tra
hiện trường và lục soát tất cả những nơi mà họ cho rằng kẻ gian đang
trốn. Tuy nhiên, chỉ trong vòng hơn 1 tiếng đồng hồ, những tên mộ tặc đã
mất hút. Sau khi kiểm tra, xác định dnah tính những người chết bị đào
mồ, già làng đã đề nghị người dân trong làng cùng nhau góp tiền lại để
mua trâu, bò, heo gà, và rượu để cúng mới và chôn lại người chết theo
phong tục của người Ba Na.
Ông
Đinh Seng kể lại, trong lúc đi kiểm tra, chính bản thân ông cũng phải
sừng sờ và bất bình khi phát hiện ra mộ của bố vợ ông là ông Đinh Kớt
(mất năm 2008) bị lật cả nắp quan tài lên để lấy tài sản. Ngồi bên cạnh
con rể, bà Đinh Thị Ayeng (vợ ông Đinh Kớt) cho biết: “Khi chồng mất,
tôi đã chia cho ông nhiều tài sản lắm. Nhà có ba bộ chiêng thì tôi đã
chia cho chồng hai bộ. Mấy chiếc ghè cổ, tôi cũng cho chồng luôn”. Bà
Ayeng chia sẻ, việc chia tài sản cho chồng nhiều như vậy trong làng ai
cũng biết và mỗi khi tụ tập, người dân cũng thường nhắc đến. Thông tin
này có thể đã lọt đến tai kẻ gian nên bọn chúng mới tìm đến mộ chồng bà
để đào lên.
Lặt
cuốn sổ làm việc của mình, đồng chí công an xã Đăc Pơ – Đinh HNi – cho
chúng tôi xem biên bản được lập ngày 28.8.2011 ghi nhận 12 ngôi mộ trong
khu nhà mồ của làng bị kẻ xấu lật tung. Điều đáng nói là trong 12 ngôi
mộ này có tới 9 ngôi mới xảy ra và chỉ có ba ngôi mộ cũ. “Sau khi nhẫn
tâm đào mộ người chết lấy tài sản, các đối tượng còn dùng sơn xanh đánh
dấu những ngôi mộ mà bọn chúng đã “viếng” để khỏi đào lại mất công”, anh
Đinh HNi bức xúc nói.
Được
biết, khi phát hiện có vết sơn xanh trên mộ, người dân đã hợp lại xóa
vết sơn và thay nhau canh giữ mộ để kẻ gian không có cơ hội ra tay. Tuy
nhiên, một thời gian sau, lợi dụng lúc người dân trong làng đi làm hết,
bọn chúng lại tiếp tục đào mộ người chết. Đám mộ tặc thường dùng que sắt
để rà soát đồ dưới mộ. Có lẽ, chúng biết được phong tục của người Ba Na
khi chia tài sản thường đặt đồ quý ở trên đầu và dưới chân người chết.
Chính vì thế, bọn chúng đánh hơi rất nhanh một ngôi mộ có đồ quý.
Trao
đổi với phóng viên, trung tá Trần Thành Thưởng, Phó trưởng công an
huyện Đắk Pơ cho biết: “Cách đây khoảng 10 năm (lúc huyện Đắk Pơ chưa
chia tách từ huyện An Khê), khi còn công tác ở công an huyện An Khê, tôi
đã bắt được một số đối tượng đào mồ mả của người chết để lấy tài sản.
Lúc đó, các đối tượng này đã bị khởi tố về hành vi xâm phạm thi thể, mồ
mả, hài cốt. Còn việc truy xét hành vi lấy tài sản quý là đồng đen, gỗ
huỳnh đàn hay chiêng cổ thì công an không đủ cơ sở. Bởi khi bị bắt, các
đối tượng chỉ mới đang thực hiện hành vi đào mồ mả.
Vài
năm trở lại đây, công an huyện đã phối hợp với địa phương tổ chức tuyên
truyền vận động người dân trong các làng xã cảnh giác đối với những đối
tượng lạ mặt xuất hiện. Nếu phát hiện kẻ gian thì lập tức báo cáo với
xã, huyện để kịp thời xử lý. Các đối tượng mà chúng tôi khoanh vùng
chủa yếu là những người đi rà sát. Trên đường rà sát, họ phát hiện dưới
mộ có đồ cổ nên tiến hành đào trộm cắp. Hiện tượng đào mộ người chết đên
nay trên địa bàn huyện Đắk Pơ hầu như không còn nữa”.
Theo: X zone