Vào năm 2014, một nhóm công nhân đang làm nhiệm vụ sửa chữa để chống động đất cho dãy căn hộ sang trọng ở chân đồi Aventine (Rome) đã phát hiện manh mối đầu tiên: lối vào một tầng nhà bí ẩn. Công cuộc khai quật, phục chế đã kéo dài nhiều năm trời bởi thứ nằm bên dưới nền dãy căn hộ là cả một dinh cơ La Mã vĩ đại đã bị chôn vùi suốt hơn 2.000 năm nhưng còn nguyên vẹn đến khó tin.
Sàn nhà được lát toàn bộ bằng những bức tranh khảm bởi hàng tỉ tỉ viên đá nhỏ được mài nhẵn công phu - Ảnh: DOMUS AVENTINO
Mới đây, các nhà khảo cổ đã "trình làng" nghiên cứu và những hình ảnh đầu tiên về "kho báu" bên dưới chung cư. Không chỉ mang một kiến trúc đáng kinh ngạc, bên trong còn nguyên những báu vật cổ đại trong tình trạng đặc biệt tốt: những bức tranh khảm đá đắt giá phủ đầy tường và nền nhà, những bức tượng bán thân tuyệt tác, đồ nội thất bằng cẩm thạch… Đặc biệt, nền nhà gồm 6 lớp và lớp nào cũng phủ tranh khảm xa hoa!
Có tới 6 lớp sàn chồng lên nhau - Ảnh: DOMUS AVENTINO
Theo các nhà khảo cổ, kết quả phân tích cho thấy nền nhà đã bị sụt lún nhiều lần từ khoảng thế kỷ thứ 2 sâu Công Nguyên, do bên dưới nó là các hang động phi tự nhiên bị để lại sau quá trình khai thác đá. Nền nhà mới nhất cũng bị sụt khoảng 1 mét so với kết cấu chung của công trình. Đó có thể đó làlý do nó bị bỏ hoang.
Một khu vực nhỏ của khu biệt thự được hé lộ, đã được gia cố bằng kết cấu thép để phục vụ mục đích tham quan - Ảnh: DOMUS AVENTINO
Theo tiến sĩ Daniela Porro, quan chức cấp cao về di sản văn hóa ở Rome, sự phong phú của các tác phẩm trang trí cho thấy biệt thự thuộc về một người rất quyền lực, có thể liên quan đến gia đình hoàng gia. Kiến trúc cho thấy nó thuộc về thời Cộng hòa La Mã (năm 509-27 trước Công Nguyên).
Xung quanh biệt thự là di tích của một bức tường và một bức tường phòng thủ còn xa xưa hơn, ước tính có từ thế kỷ thứ 8 trước Công Nguyên.
Ảnh đồ họa tái hiện lại không gian một căn phòng vào thời hoàng kim - Bản quyền ảnh: Giám đốc Đặc biệt về Khảo cổ học, Mỹ thuật và Phong cảnh của Rome
Di tích là một kho báu vĩ đại với giá trị không tưởng và ý nghĩa lịch sử đặc biệt. BNP Paribas Real Estate – công ty sở hữu dãy chung cư bên trên – đã chi ra khoảng 3 triệu euro để cùng chính quyền Rome khôi phục lại địa điểm. Địa điểm sẽ được mở cửa tham quan như một bảo tàng tư nhân vào thời gian tới với giá vé 10 euro (hơn 270.000 đồng).