|
Chỉ vớt rác thì không
thể làm dòng sông hết ô nhiễm
Suốt
chiều dài 24km chảy qua Bắc Ninh, lưu vực sông Ngũ Huyện Khê hiện có tới 5
điểm nóng gây ô nhiễm. Đó là làng nghề sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ, tái
chế sắt Đa Hội, xã Châu Khê, Từ Sơn; tái chế giấy Phú Lâm, Tiên Du; cô đúc
nhôm Văn Môn, Yên Phong và tái chế giấy Phong Khê, thành phố Bắc Ninh. Chỉ
tính riêng tại khu công nghiệp sản xuất sắt thép Đa Hội, tổng lượng nước thải
khoảng gần 3.000 m3/ngày; chất thải rắn khoảng 35-40 tấn/ngày, chủ yếu là xỉ
kim loại và xỉ than không được thu gom xử lí, tất cả đều thải trực tiếp ra
sông.
Theo
khảo sát của Viện Khoa học Thuỷ lợi, các yếu tố về đất, không khí, nước bề
mặt, nước ngầm của sông Ngũ Huyện Khê đều có mức ô nhiễm vượt tiêu chuẩn Việt
Nam
gấp nhiều lần. Các chỉ tiêu đặc trưng của nước bề mặt so với tiêu chuẩn cho
phép như BOD (Biochemical Oxgen Demand - là lượng oxy cần thiết để vi sinh
vật tiêu thụ trong quá trình oxy hóa các chất hữu cơ trong nước - chủ yếu là
nước thải ) cao hơn 1,5 lần; COD (Chemical Oxygen Demand - là lượng oxy cần
thiết cho quá trình oxy hoá các chất hữu cơ trong nước thành CO2 và H2O) cao
hơn 1- 2 lần. Tại đoạn sông chảy qua phường Châu Khê, mức độ ô nhiễm kim loại
nặng như sắt tăng 2,1 lần, mangan tăng 3,3 lần, kẽm tăng 16,6 lần, đồng tăng
1.100 lần. Hàm lượng dầu mỡ vượt tiêu chuẩn cho phép từ 6,6- 8 lần.
Tại
làng nghề đồ gỗ mỹ nghệ Đồng Kỵ, các chất thải độc hại chứa nhiều bột gỗ mịn,
mùn cưa, hàm lượng lignhin xả thẳng ra sông Ngũ Huyện Khê làm giảm đáng kể
lượng ôxy hoà tan trong nước. Tại khu công nghiệp tái chế giấy Phú Lâm và
Phong Khê, nguồn nước thải của trên 300 cơ sở sản xuất giấy tái chế với đủ
các thành phần độc hại như axit, dầu nhớt, phẩm màu... đều không được xử lí
mà thải trực tiếp xuống dòng Ngũ Huyện Khê. Đó là chưa kể một lượng chất thải
rắn khổng lồ như xỉ than, giấy vụn... đổ tràn hai bên bờ sông. Với lưu lượng
khoảng 3.000 m3/ ngày, tại hai khu công nghiệp này nước thải có các chỉ tiêu
COD và BOD đều vượt 10- 12 lần tiêu chuẩn cho phép. Đặc biệt nguy hại là loại
keo thuỷ tinh Na2Si2O3 khi đông cứng có tính kỵ nước khó phân huỷ mà thường
tồn tại ở dạng nhuyễn thể hiện đã đông cứng, bịt hết cửa cống Đặng Xá- điểm
tiêu thoát nước ra sông Cầu thuộc xã Vạn An. Riêng tại xã Phong Khê, kết quả
phân tích mẫu nước ngầm ở độ sâu 40 mét đã xuất hiện coliform và
fecacoliform. Nước thải tại đây có độ mầu, độ đục cao, hàm lượng khoáng, dầu
mỡ khiến nguồn nước bị ô nhiễm vượt 2,1 - 5,6 lần. Vào mùa khô, dòng Ngũ
Huyện Khê đoạn qua xã Phong Khê hoàn toàn bị bồi lắng đông đặc bởi các chất
thải rắn và bột giấy tích tụ lại.
Trên
thực tế, ngay từ năm 2003, làng nghề tái chế giấy Phong Khê đã được cảnh báo
trong Quyết định 64 của Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý triệt để các cơ sở
gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Tuy nhiên với sự phát triển ồ ạt của
nhiều cơ sở sản xuất giấy với công nghệ lạc hậu cộng với sự thiếu quyết liệt,
đồng bộ của cơ quan chức năng trong xử lý vi phạm, tình trạng ô nhiễm môi
trường ở đây ngày càng thêm trầm trọng. Ngũ huyện Khê đang dần trở thành
"dòng sông chết”. Tuy nhiên, vào mùa khô, cư dân vùng hạ lưu thuộc xã
Khúc Xuyên, Vạn An, Hoà Long thành phố Bắc Ninh vẫn phải bơm những vạt nước
hôi ám đen đặc ít ỏi còn sót lại vào đồng ruộng để lấy nước canh tác. Và hậu
quả thì thật khó lường.
Theo đại đoàn kết
|