Vấn đề xử lý nước thải đã bắt đầu được quan tâm tại các làng nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống, nhưng việc lựa chọn một công nghệ xử lý nước thải phù hợp với điều kiện địa phương cũng đang là một vấn đề cần phải xem xét. Trạm xử lý nước thải tại khu công nghiệp làng nghề Đại Bái là một ví dụ điển hình.

Làng nghề đúc đồng xã Đại Bái thuộc xã Đại Bái - huyện Gia Bình - tỉnh Bắc Ninh. Sản phẩm nổi tiếng của làng nghề là các sản phẩm đúc đồng như: nồi đồng, đồ thờ cúng bằng đồng và các sản phẩm mỹ nghệ như tranh, chữ đồng.

Các sản phẩm truyền thống, có tiếng của làng nghề từ xưa đến nay vẫn là tượng đồng, đỉnh đồng, lư hương, lọ hoa, tranh, câu đối bằng đồng... Hiện nay, cả xã có hơn 1300 hộ, 6500 nhân khẩu thì có đến 700 hộ làm nghề trực tiếp, 500 hộ chuyên làm kinh doanh, dịch vụ liên quan đến nghề đúc đồng truyền thống. Chất lượng cuộc sống của người dân Đại Bái khá hơn hẳn so với các vùng xung quanh.

Hiện nay xã Đại Bái đã quy hoạch và xây dựng cụm công nghiệp làng nghề tách biệt ra khỏi khu dân cư, với 160 hộ sản xuất và xây dựng bãi rác thải tập trung. Tất cả rác thải đều được xử lý sơ bộ ngay tại cơ sở sản xuất trước khi thải ra khu vực chung. Tuy nhiên vẫn còn một số hộ sản xuất nhỏ lẻ nằm trong cộng đồng dân cư gây ô nhiễm trong khu vực dân sinh. Đây là một vấn đề gây bức xúc nhưng chưa có phương án giải quyết hiệu quả.

Trung bình làng nghề này thải ra khoảng 40 m3 nước thải sản xuất /ngày có chứa hóa chất độc hại và kim loại nặng, cùng hàng nghìn m3 khí thải.

Cùng với việc thường xuyên tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cộng đồng về lĩnh vực môi trường, các thôn, xóm ở Đại Bái đều đã thành lập đội thu gom rác thải. Mới đây, làng nghề đúc đồng này còn được Trung tâm Đào tạo, tư vấn và Chuyển giao công nghệ thuộc Viện khoa học và công nghệ Việt Nam và Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh hỗ trợ chuyển giao công nghệ và xây dựng hệ thống xử lý nước thải bằng phương pháp hóa học, có công suất 10-12 m3/giờ, bảo đảm xử lý nước thải cho 160 hộ sản xuất tại Cụm công nghiệp. Nước thải sau khi được xử lý đạt tiêu chuẩn 5945-2005. 

Hình 1: Bèo cũng bị cháy vì nước bị ô nhiễm	Hình 2: Nước thải gây ô nhiễm nặng nề

Tuy nhiên, do kinh phí vận hành trạm xử lý nước thải cao, không có nguồn kinh phí dành cho việc vận hành nên công trạm xử lý nước thải mới chỉ vận hành được 2 lần rồi không xử dụng nữa, do vậy nước thải trong khu công nghiệp chảy tự do theo rãnh thoát nước rồi đổ ra kênh tưới tiêu thủy lợi gây ô nhiễm nguồn nước dùng cho các mục đích khác. Đây cũng là vấn đề cần phải xem xét đến trong việc lựa chọn công nghệ xử lý nước thải phù hợp với cộng đồng. Do vậy, việc lựa chọn một công nghệ xử lý nước thải với chi phí bảo dưỡng vận hành thấp như công nghệ DEWATS cũng cần được xem xét.

Hình 3: Nước thải từ khu công nghiệp làng nghề Đại Bái chảy ra kênh thủy lợi

 Theo ctic.org