Tốt gỗ... cần tốt cả nước sơn
Khi
ô nhiễm môi trường đang là nỗi lo chung, các doanh nghiệp nếu chỉ quan
tâm tới phát triển sản phẩm, gây dựng thương hiệu mà không thấy được
trách nhiệm bảo vệ môi trường sẽ không nhận được sự đồng tình của cộng
đồng và bài học từ Vedan đã cho ta thấy rõ điều đó. Vì vậy, việc chú
trọng vào quy trình sản xuất sạch hơn, lựa chọn hướng phát triển xanh
thích hợp là giải pháp cần thiết giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh
tranh trên thị trường khi người tiêu dùng đã quan tâm nhiều hơn tới
những sản phẩm thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, theo Vụ trưởng Vụ
Chính sách Pháp chế - Tổng cục Môi trường - Bộ TN và MT, Dương Thanh An:
“Chúng ta vẫn biết tốt gỗ hơn tốt nước sơn, nhưng rõ ràng gỗ đã tốt mà nước sơn chưa tốt thì vẫn còn nhiều điều phải băn khoăn”.
Câu nói ấy để
nhấn mạnh một điều: khi các doanh nghiệp đã dần nhận thức được phải gắn
phát triển sản phẩm với bảo vệ môi trường chẳng khác nào tốt gỗ
nhưng vẫn còn băn khoăn ở chỗ là làm sao để người tiêu dùng nhận biết
được sản phẩm, dịch vụ nào thân thiện với môi trường, khi ấy vai trò của
nhãn sinh thái được đặt ra. Nhãn sinh thái (nhãn xanh) chỉ ra tính ưu
việt về mặt môi trường của một sản phẩm, dịch vụ so với các sản phẩm,
dịch vụ cùng loại dựa trên các đánh giá vòng đời sản phẩm. Với mục tiêu
giảm tác hại tiêu cực tới môi trường, hợp tác với mạng lưới nhãn sinh
thái trên thế giới, gây dựng thị trường bền vững cho sản phẩm thân thiện
với môi trường đồng thời góp phần thay đổi nhận thức của doanh nghiệp
và người tiêu dùng; nhãn xanh thực sự đóng vai trò quan trọng tới sự
phát triển của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp được gì?
Một
trong những lợi ích mà nhãn xanh mang lại là sản phẩm được cấp nhãn sẽ
chứng minh được tính ưu việt hơn về môi trường so với các sản phẩm cùng
loại, từ đó sẽ tạo dựng được niềm tin cho người tiêu dùng đồng thời nhận
được sự hưởng ứng của cộng đồng xã hội. Hoạt động cấp nhãn xanh cho các
sản phẩm, dịch vụ còn khẳng định doanh nghiệp thực hiện tốt trách nhiệm
xã hội theo hướng giảm tác động có hại tới tài nguyên và môi trường
trong suốt quá trình khai thác nguyên liệu, sản xuất, bao gói, vận
chuyển, tiêu thụ và thải bỏ sản phẩm.
Những
sản phẩm được cấp nhãn xanh còn được hưởng ưu đãi nhất định về thuế,
phí mà theo Vụ trưởng Dương Thanh An: “Luật Thuế Bảo vệ môi trường có áp
thuế đối với một số sản phẩm, dịch vụ nhưng nếu sản phẩm của doanh
nghiệp được cấp nhãn xanh thì đương nhiên sẽ được miễn, giảm thuế”.
Lợi
ích đối với những sản phẩm, dịch vụ được cấp nhãn xanh không dừng lại ở
đó mà còn khiến cộng đồng dân cư địa phương, đối tác kinh doanh cũng
như cơ quan quản lý có cách nhìn nhận tích cực hơn về doanh nghiệp. Kinh
nghiệm quốc tế cũng chỉ ra rằng, được cấp nhãn sinh thái đồng nghĩa với
việc doanh nghiệp đó tiến hành hoạt động bài bản, làm ăn nghiêm túc
cũng như cam kết lâu dài và tất yếu sẽ có nhiều thuận lợi trong kinh
doanh nhất là việc ký kết hợp đồng với đối tác nước ngoài. Nhãn sinh
thái còn thúc đẩy hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp tại những nơi có
nhu cầu tiêu thụ sản phẩm thân thiện với môi trường, tạo điều kiện thuận
lợi cho hoạt động tự do hóa thương mại.
Đẩy nhanh tiến độ cấp nhãn
Mặc
dù có nhiều ưu điểm nhưng tại Việt Nam mới chỉ có 2 sản phẩm được thí
điểm cấp nhãn là Bột giặt Tide của Công ty TNHH Procter&Gamble Đông
Dương và sản phẩm bóng đèn Compact của Công ty Điện Quang trong khi số
lượng sản phẩm được cấp nhãn xanh tại Trung Quốc lên tới gần 25.000 sản
phẩm. Điều đó cho thấy, việc triển khai chương trình Nhãn sinh thái ở
Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn khi doanh nghiệp Việt chưa thực sự nhận
thức được lợi ích mà nhãn sinh thái mang lại.
Bên
cạnh đó, theo quy định, tỷ lệ chi cho môi trường trong các sản phẩm rất
thấp, các doanh nghiệp phải đạt được các yêu cầu bảo vệ môi trường mới
được gắn nhãn, nghĩa là phải bỏ ra một khoản tiền để đầu tư tới mức 20%
tổng chi phí sản phẩm dành cho hàng hóa. Tuy nhiên, để giải quyết khó
khăn đó, hiện các doanh nghiệp sẽ nhận được sự hỗ trợ từ nguồn ngân sách
nhà nước và các tổ chức quốc tế - tức là chỉ mất khoản chi phí đầu tiên
để được cấp nhãn trong khi tại các nước phát triển, cấp nhãn sinh thái
bao gồm chi phí đầu tiên cấp nhãn và trên mỗi đầu sản phẩm.
Nhằm
góp phần cải thiện và bảo vệ môi trường thông qua đẩy mạnh triển khai
công nghệ xanh, thân thiện với môi trường, Bộ TN - MT vừa ra Quyết định
221/QĐ - BTNMT kèm theo danh mục nhóm sản phẩm, dịch vụ chứng nhận Nhãn
xanh Việt Nam giai đoạn 2012 - 2015. Theo kế hoạch từ nay đến năm 2015,
sản phẩm nông sản gồm: cà phê, rau quả, chè sẽ được xét để chứng nhận
nhãn xanh.
Việc chứng nhận cấp nhãn
xanh cho các sản phẩm nói chung và cho những sản phẩm nông sản không chỉ
bảo vệ người tiêu dùng trong nước mà còn giúp các doanh nghiệp thâm
nhập dễ dàng hơn vào thị trường ngoài nước, đặc biệt là những thị trường
khó tính, luôn có yêu cầu cao về sự thân thiện với môi trường. Qua đó,
nâng cao sức sản xuất, tạo áp lực cạnh tranh đối với các doanh nghiệp...
Theo daibieunhandan.vn