|
Năm nay đã 62 tuổi, nhưng bà
Dương Múi Phan - dân tộc Dao đỏ, thôn Khuổi Lầy, xã Mẫu Sơn (Lộc Bình –
Lạng Sơn) ngày ngày vẫn miệt mài tự tay thêu, khâu và sáng tạo những nét
hoa văn mới cho bộ trang phục truyền thống của dân tộc và không ngừng
truyền lại kinh nghiệm cho các thế hệ sau.
|
|
Vốn dĩ đam mê và yêu thích những bộ
trang phục sặc sỡ của đồng bào mình từ bé, năm lên 10 tuổi bà Phan đã
theo mẹ học thêu, đến năm 14 tuổi đã tự may và thêu những bộ trang phục
dân tộc cho mình. Bà Phan quan niệm: "Mình là người Dao, phải giữ lấy
nét văn hóa của dân tộc mình”. Theo bà Phan, để hoàn thành một bộ trang
phục dân tộc của người Dao đỏ phải mất hơn 3 tháng.
Đã có biết bao cô gái dân tộc Dao đỏ ở
thôn Khuổi Lầy này lớn lên, đi lấy chồng được đôi bàn tay khéo léo của
bà Phan may và thêu những bộ trang phục dân tộc trong ngày cưới. Mảnh
vải đã được nhuộm chàm thô rám nhưng qua đôi tay bà Phan trở nên hấp
dẫn, những hình hoa văn như cây lúa, con rồng, con chim, hình người...
được bà thêu từ các loại chỉ màu làm thành một bức tranh thiên nhiên
trên nền vải rất tinh tế. Các đường chỉ bà Phan thêu đều và thẳng.
Bộ trang phục của dân tộc người Dao đỏ
được thêu hoa văn ở tà áo, lưng áo, gấu áo, cổ áo. Hoa văn tập trung
nhiều nhất và cũng khó thêu nhất là ở gấu áo. Người thêu không phải thêu
theo hình đã có sẵn mà thêu theo trí tưởng tượng. Bà vê các sợi chỉ để
viền cho cổ. Bộ trang phục người Dao đỏ xưa kia được thêu các hình hoa
văn rất đơn giản như hình cây cau, hình quả trứng nhưng trên bộ trang
phục dân tộc của bà Phan thêu có cả hình hoa văn là cây lúa, con chim,
hình người, hình ngôi sao... Từ các sợi chỉ nhiều màu sắc, bà Phan làm
cho bộ trang phục của dân tộc mình thêm đa dạng, rực rỡ hơn.
Các cháu và con dâu bà thường ngày
phải lao động nên vẫn mặc áo sơ mi, áo phông, quần vải nhưng hễ gia đình
có việc và trong các ngày lễ tết, mọi người đều diện những bộ trang
phục của dân tộc do bà thêu và may. Trưa nào, bọn trẻ trong xóm cũng kéo
đến ngôi nhà nhỏ của bà Phan để bà bảo cho cách thêu và may. Tranh thủ
những lúc rảnh, bà Phan mang kim chỉ, vải thêu để dạy cho bọn trẻ trong
bản. Bà cầm tay từng cháu chỉ cho cách đặt mũi kim, cách thêu các hình
hoa văn từ đơn giản là hình quả trứng rồi đến các hình khó hơn như hình
cây lúa, con chim. Bà Phan luôn dạy các cháu, người Dao đỏ nhiều đời đã
gìn giữ được bản sắc dân tộc trên các bộ trang phục, do đó phải học cách
thêu và may trang phục để gìn giữ nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình.
Theo lời bà, trẻ em ở thôn Khuổi Lầy rất chăm chỉ học cách may và thêu
từ bà.
Theo: Đại Đoàn Kết
|