Nhiệt huyết tuổi trẻ
Về làng Ngọc Than, từ ao Sen của làng đi qua khu chợ cầu Mới, rẽ vào
một con hẻm nhỏ, nơi có tiếng búa rìu lách cách là nhà của nghệ nhân Đỗ
Đình Yên. Đây là cơ ngơi ba tầng với những tác phẩm điêu khắc treo phủ
kín trên tường.
Sinh năm 1977, nhưng trông anh Yên trẻ hơn tuổi. Xin phép đừng gọi là
nghệ nhân, anh bảo “Nghệ nhân nghe thật to tát và rất cao quý, người thợ
phải phấn đấu miệt mài cả đời để xứng với danh hiệu, tôi cũng đang là
người thợ ấy…”.
Đỗ Đình Yên sinh ra trong một gia đình cả ba đời theo nghề mộc. Lớn lên
theo cha, chú làm mộc, từ lúc nào những đường bào nhát đục đã in đậm
vào tâm trí của cậu bé Yên. Lên 10 tuổi, Yên được cha giao “nhiệm vụ”
đầu tiên đó là bào trơn, đánh nhẵn các khúc gỗ. Vốn chăm chỉ, ham học
hỏi không lâu sau Yên được làm những công việc đòi hỏi khéo léo như tách
vỏ, chạm trổ hoa văn… Cậu bé Yên sớm bộc lộ năng khiếu của mình.
Thế nhưng ngày đó, nghề mộc thủ công trên toàn miền bắc chưa thịnh
hành, những sản phẩm Yên làm ra không được ai biết. Nhìn cảnh cha mẹ làm
mộc mà vẫn lam lũ với ruộng đồng, nghèo vẫn cứ hoàn nghèo. 18 tuổi, Yên
mang trong mình hoài bão đi “tầm sư học đạo”.
Yên gặp phải sự chống đối quyết liệt của gia đình, mẹ Yên ốm mất mấy
ngày khi anh quyết định vào nam lập nghiệp. Nhớ lại, anh Yên tâm sự: “Đó
là quyết định khó khăn của đời tôi, nếu chín chắn như bây giờ thì tôi
không dám, nhưng tuổi trẻ thì luôn muốn khẳng định mình, luôn khát khao
thành công”.
Bài học về lòng tin
Sự mạo hiểm nào cũng phải trả giá, anh Yên không ngoại lệ. Vào Nam với
một chiếc ba lô, vài ba bộ quần áo, cộng thêm 140 nghìn đồng bỏ túi, vào
đến ga Sài Gòn, Yên nói với bác xe ôm: “Chú cứ chở cháu đến nơi nào có
nhiều người làm mộc nhất là được”.
Một thân một mình trên đất khách quê người, anh không sợ hay sao? Tôi
hỏi, anh Yên tâm sự: “Xuống đến nơi lúc đó chỉ còn vài chục nghìn trong
túi, không biết làm gì, ở đâu, cũng lo sợ lắm nhưng nghĩ lại mình có tay
nghề, mình sẽ làm việc và kiếm được tiền nên lại yên tâm”.
Nhưng đi khắp nơi chẳng ai dám nhận anh. Anh Yên bảo: “Lúc đó tiếng nói
của tôi là một phần trở ngại. Ngày đó vẫn có quan niệm dân bắc vào làm,
có cái gì đó rất xa lạ, chưa tin tưởng. Khi xin việc tôi luôn đặt vấn
đề, xin làm thử, chấp nhận không ăn lương, để khẳng định tay nghề của
mình”. Được vào làm rồi anh Yên làm việc chăm chỉ, bất kể ngày đêm.
Có lần anh bị chủ xưởng mộc xù cả tiền lương, rồi bỏ trốn vì làm ăn
thua lỗ. Anh bảo đó là tai nạn nghề nghiệp, ai cũng có khi. Cho đến ngay
cả sau này, khi anh đã có đủ vốn mở được một xưởng mộc nhỏ ở Sài Gòn,
rồi gặp phải một vị khách hàng “dở chứng” xù cả tiền hàng 100 triệu
đồng, anh vẫn cho rằng “thất bại là mẹ thành công”.
Anh Yên nhớ lại: Có một nữ doanh nghiệp vào xưởng mộc của anh, đề nghị
đặt hàng các bộ bàn ghế tiếp khách, với số tiền lên đến 100 triệu đồng.
Vào những năm 1999, số tiền đó đã là cả gia tài của anh. Nhận được đơn
đặt hàng lớn anh em thợ thuyền mừng lắm, bao nhiêu dự định, ước mơ đang
phía trước… Vậy nhưng giao hàng xong chờ mãi vẫn không thấy chủ hàng
thanh toán tiền. Sau này anh mới biết chủ hàng bị vỡ nợ, chạy trốn. Vậy
là tay trắng lại hoàn tay trắng. Những năm tháng sau đó, anh chỉ đi làm
mà không công, để gom tiền trả nợ cho anh em thợ thuyền. Đó là bài học
về lòng tin mà đời anh thấm thía.
Khắc tranh gỗ đấu giá từ thiện
Năm 2006, anh Yên trở về quê hương nơi “bút Ngọc nghiên Than”. Anh Yên
lấy một người con gái cùng làng, sinh con rồi làm nghề mộc. Tháng
10¬-2007 anh may mắn là người duy nhất của làng Ngọc Than, trong số sáu
nghệ nhân được Tập đoàn Technocom mời sang tỉnh Kharkov, nơi có khoảng
7.000 người Việt định cư, để lắp đặt hoành phi, câu đối và chạm trổ hoa
văn cho chùa Trúc Lâm.
Anh Yên tâm sự: “Đó là một cơ may để tôi được đi học hỏi nâng cao tay nghề. Chuyến đi thành công ngoài cả mong đợi”.
Sau bốn tháng ở Ukraine, anh may mắn được phía công ty giữ lại làm việc
thêm hai năm nữa. Một mặt tiếp tục tu bổ chùa Trúc Lâm, anh Yên còn
được giao làm điêu khắc về các công trình, danh thắng ở Ukraine trên
chất liệu gỗ.
Anh Yên không ngờ, sau đó sáu bức tranh gỗ nổi được Tập đoàn Technocom
đem bán đấu giá để lấy tiền giúp đỡ các trẻ em mồ côi ở Kharkov với số
tiền lên tới hàng tỷ đồng. Đặc biệt tác phẩm “Sáng suốt, anh minh”, là
tượng đài khắc Taras Shevchenko, cùng với 16 vị anh hùng, là tác phẩm
mang tính hình khối, độ sâu cao, gây nhiều ấn tượng cho người xem.
Hiện tại, xưởng mộc của anh Yên tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động. Vợ chồng anh nhận làm mọi sản phẩm điêu khắc trên gỗ.
Anh Yên chia sẻ, anh đang chuẩn bị thực hiện dự án điêu khắc các danh
thắng Việt Nam lên gỗ với các hoa văn tinh xảo mang đậm tính dân tộc và
đem quảng bá đến nhiều nơi trên thế giới.
Anh Yên giới thiệu hình lưu niệm tác phẩm được đem đấu giá.
Theo: Nhân Dân