Cách Quốc lộ 1A ( cũ ) chỉ vài
cây số, làng Thụy Ứng, xã Hòa Bình, huyện Thường Tín, Hà Nội từ lâu đã
nổi tiếng với nghề làm lược và những sản phẩm chế tác từ sừng trâu, bò…
Theo tương truyền thì nghề
chế tác sừng của Thụy Ứng đã có cách đây gần 400 năm. Sau khi được ông
tổ nghề đi học từ xa về truyền lại cho dân làng cứ thế đời này qua đời
khác, hành nghề và phát triển.
|
Từ những chiếc sừng thô cứng nhưng qua bàn
tay khéo léo cùng với óc sáng tạo trí tưởng tượng phong phú, những người
thợ Thụy Ứng đã cho ra đời hàng loạt những sản phẩm tinh sảo như: Khung
tranh, ảnh nghệ thuật, long phượng, tẩu thuốc, quân cờ, môi thìa… được
khắp nơi ưa chuộng. |
Từ dăm ba hộ mở xưởng sản xuất ban đầu, đến nay Thụy
Ứng đã có đến hàng trăm xưởng sản xuất, chế tác các sản phẩm từ sừng có
những xưởng lớn có đến hàng chục thợ làm việc quanh năm vửa giải quyết
công ăn việc làm cho lao động tại địa phương vừa tạo ra những mặt hàng
tinh xảo có giá trị kinh tế cao để xuất ra nước ngoài. Có những xưởng
nhỏ với dăm ba thợ làm những mặt hàng nhỏ, giá thấp bán trong nước.
|
Nhiều xưởng sản xuất có quy mô nhỏ như xưởng
của gia đình anh Nguyễn Văn Tâm, chuyên làm lược, môi thìa bằng sừng,
tạo công ăn việc làm cho cả nhà. |
Đến thời
điểm này, có thể nói Thụy Ứng gần như là nơi cung cấp lược và các sản
phẩm mỹ nghệ làm từ sừng đến các chợ đầu mối trong cả nước như Hà Nội,
Sài Gòn, Đà Nẵng, Hải Phòng…để từ đó được chuyển đi khắp nơi, kể cả xuất
khẩu ra nước ngoài như Nhật Bản, Hàn Quốc,…
|
Những chiếc lược bằng sừng như thế này hiện
đang được các bạn hàng nước ngoài như Nhật Bản, Hàn Quốc,… rất ưa
chuộng và thường đặt hàng với số lượng lớn. |
Trông
chiếc lược sừng đơn giản như vậy nhưng để làm ra nó phải trải qua tới
ba mươi công đoạn từ khi mua sừng về cắt thành ống, hơ ép, réo thành
khuôn,…rồi mới cắt răng, chà lát, đánh bóng. Mỗi công đoạn đều đòi hỏi
người thợ phải thật khéo léo, tinh mắt vì chỉ cần sơ ý một chút là toàn
bộ công sức trước đó sẽ “đổ sông đổ bể”.
|
Những chiếc “phôi” lược sau khi được cắt ra sẽ được đem đi cắt răng, chà lát, đánh bóng... để thành một chiếc lược hoàn chỉnh. |
|
Công đoạn chà lát, đánh bóng các sản phẩm từ sừng. |
Ngoài
việc làm lược, nhiều gia đình ở Thụy Ứng còn sản xuất thêm những mặt
hàng như môi thìa, thắt lưng, quân cờ, khung tranh ảnh,... cũng bằng
sừng.
|
Không chỉ người lớn mà ngay cả những em nhỏ
trong làng mới chỉ 6, 7 tuổi cũng có công việc phù hợp với khả năng của
mình như: xâu hạt làm thắt lưng, chà bóng lược.... |
Không
chỉ dừng ở nghề chế tác sừng, những người thợ Thụy Ứng bằng sự tìm tòi
kết hợp óc sáng tạo với đôi bàn tay khéo léo của mình đã cho ra đời hàng
loạt sản phẩm mỹ nghệ làm từ gỗ đang được thị trường nội địa ưa
chuộng.
|
Nhiều khách hàng từ tận trong Nam tìm ra có khi chỉ để đặt làm những chiếc đầu trâu mỹ nghệ như thế này. |