Nằm ở hạ lưu sông Hương, làng Thanh Tiên, xã Phú Mậu, thành phố Huế là vùng đất thuần nông nhưng có nghề truyền thống làm hoa giấy đã mấy trăm năm nay. Hoa giấy dùng đặt trên bàn thờ gia tiên, đi tế lễ đình chùa, thờ phụng trong những ngày Tết.
Hoa giấy Thanh Tiên khoe sắc trong dịp Tết
Bà Nguyễn Thị Thanh Tâm, một người làm hoa giấy chia sẻ bà ban ngày làm đồng, đêm làm hoa giấy để tăng thêm thu nhập cho gia đình. Hoa giấy Thanh Tiên có nhiều loài hoa khác nhau như hoa mai, cúc, lan, đồng tiền, thược dược... và đều được làm thủ công. Các công đoạn từ vót tre, thêm màu, cắt cánh hoa, nhụy hoa đều được làm từ đôi tay khéo léo của người thợ.
Theo bà Tâm, công đoạn cuối cùng tạo nếp nhăn là tạo sự sống động cho cánh hoa như hoa thật và kết hoa lại thành từng cành: “Cao điểm là từ tháng 9 tới tháng 12, còn thường thì ra Giêng là bà con đã bắt tay vào việc rồi. Bây giờ hoa giấy làm quanh năm chứ không riêng gì dịp Tết nữa. Dịp Tết thì bà con làm nhiều hơn. Người làm hoa chuẩn bị sẵn tới Tết là ráp vô thôi. Còn bình thường thì chúng tôi chuẩn bị làm để học sinh, khách du lịch về trải nghiệm cũng nhiều”.
Những chông hoa giấy chuẩn bị đưa ra phố để bán
Trải qua hơn 300 năm tồn tại, nghề làm hoa giấy Thanh Tiên được người dân giữ gìn nghề truyền thống của ông cha mình. Ngày nay, làng hoa giấy Thanh Tiên trở thành điểm đến không thể bỏ qua của du khách khi đến vùng đất Cố đô Huế.
Hoa giấy nhìn bề ngoài đơn giản nhưng mang vẻ đẹp của tâm linh, nét đẹp riêng của văn hóa xứ Huế. Mỗi cành hoa bao giờ cũng có 8 hoa chính. Trong đó 3 cành hoa ở giữa tượng trưng cho Quân - Sư - Phụ cũng có thể là Thiên - Địa - Nhân hoặc Trung - Hiếu - Nghĩa. Trong đó, luôn có một chiếc hoa màu vàng hoặc màu đỏ được làm to nhất tượng trưng cho Mặt Trời, đấng minh quân, còn 5 bông hoa hai bên tượng trưng cho Nhân - Lễ - Nghĩa - Trí - Tín. Chính vì vậy, ngày Tết, người Huế thường mua hoa giấy Thanh Tiên đặt trên bàn thờ tổ tiên, hoa được cắm đối xứng hai bên bàn thờ, nhiều kiểu cách và màu sắc trông rất bắt mắt.
Vẻ đẹp của hoa sen giấy Thanh Tiên
Bà Trần Thị Lợi, du khách đến trải nghiệm ở làng hoa giấy Thanh Tiên cho hay: "Theo tôi nghĩ nghề làm hoa giấy này sẽ tiếp tục duy trì, phát triển bền vững. Bởi vì bản thân của một người con xứ Huế nói chung và người dân làng Thanh Tiên, xã Phú Mậu nói riêng đều muốn gìn giữ lại những nét đẹp truyền thống của quê hương, của cha ông để lại cho các thế hệ mai sau".
Những năm gần đây hoa sen giấy của làng Thanh Tiên được du khách gần xa ưa chuộng. Hoa sen giấy có thể sử dụng để trang trí trong gia đình, các lễ hội và cũng có thể đặt lên bàn thờ gia tiên. Hiện nay, hoa sen giấy đã có mặt trên thị trường các tỉnh, thành trong cả nước và nước ngoài. Sản phẩm của làng Thanh Tiên còn theo chân các du khách đi khắp mọi miền đất nước và ra nước ngoài như Mỹ, Pháp, Nhật Bản…
Làng hoa giấy Thanh Tiên tại Thừa Thiên Huế
Nghệ nhân hoa giấy Phan Thị Thanh cho biết hiện làng Thanh Tiên còn khoảng 20 gia đình làm nghề hoa giấy, vừa làm kiếm thêm thu nhập, vừa lưu giữ nghề truyền thống từ bao đời nay: "Tôi không phải là người ở làng này nhưng lấy chồng ở đây. Vì sự đam mê và sở thích mà mình theo nghề luôn. Trước đó, tôi chưa lấy chồng về đây thì làm công việc khác, nhưng khi lấy chồng thì cảm thấy thích và theo nghề từ đó tới giờ".
Trong những ngày cận Tết này, đến với làng Thanh Tiên, xã Phú Mậu, thành phố Huế, du khách có thể thấy không khí làm việc bận rộn của những người thợ và nghệ nhân nơi đây. Người dân rất dễ bắt gặp những bông hoa giấy rực rỡ sắc màu được bày bán ở chợ làng quê và nơi phố thị. Hoa giấy cùng khoe sắc, tô điểm thêm cho mùa Xuân xứ Huế.