Tại hành trình “Bây Giờ Làm Sao?” được thực hiện vào cuối năm
2013, hai chàng trai Adi và Mây (Nguyễn Phước Cẩm Viên) sẽ đưa các bạn
đến với những làng nghề hết sức đặc trưng của dải đất duyên hải Nam
Trung Bộ.
Người dân địa phương hiếu kì trước chuyến hành trình của hai chàng trai, một Việt Nam – một Ba Lan. Ảnh: Bây Giờ Làm Sao?
Một hành trình kéo dài từ bờ biển Khánh Hòa đến Bà Rịa - Vũng Tàu,
700km, 15 ngày đêm với trải nghiệm nhiều nghề nghiệp gắn liền với người
dân vùng biển sẽ lần lượt được giới thiệu đến khán giả của chương trình
“Bây Giờ Làm Sao?”
Làm gốm.
Bàu Trúc là làng gốm duy nhất sử dụng bàn xoay bằng ….chân.
Nguyên liệu tạo nên gốm Bàu Trúc là đất sét pha cát (chỉ có thể kiếm
được tại đây) nên phương pháp tạo hình duy nhất là thực hiện sản phẩm
bằng tay.
Người phụ nữ phải đi vòng quanh sản phẩm khi tạo hình. Ảnh: Nghiêm Công Thái.
Đã từng có nhiều thử nghiệm sử dụng bàn xoay khi tạo hình sản phẩm
nhưng đều thất bại. Đó cũng là lí do thợ gốm Bàu Trúc chủ yếu là nữ
giới. Người phụ nữ với sự khéo léo sẽ trở thành thợ gốm tốt hơn đàn ông.
Điều này cũng tạo nên sự độc đáo của riêng mỗi sản phẩm. Không thể
hai cái giống nhau hoàn toàn được vì tạo hình hoàn toàn bằng thủ công.
Mây và Adi trở thành hai nam “thợ gốm” hiếm hoi tại đây. Ảnh: Nghiêm Công Thái.
Làm việc trong lò muối.
Trái ngược với việc làm gốm Bàu Trúc, làm việc tại các lò nấu muối
lại không trọng dụng lao động nữ. Adi cho biết: “Làm xong một … tấn muối
thì một nhóm vài chục lao động được chia 12,000 vnd một người nữ và
13,000 vnd cho một lao động nam”.
Một công nhân nữ đang gánh muối đổ vào lò, chuẩn bị cho mẻ nung mới. Ảnh: Thanh Tien.
Lao động nam trong các lò muối thường đảm nhận các việc nhồi những
thanh củi to vào lò đốt, cào lò … Họ thường xuyên làm những công việc
nặng nhọc trong trong môi trường ngột ngạt khói bụi.
Những thanh củi to được đút vào lò nung hoàn toàn bằng sức người. Ảnh: Thanh Tien.
Nghề này khá ít thanh niên chịu làm, đại đa số nhân công thường là
phụ nữ hay đàn ông trung niên (khoảng 40 tuổi trở lên). Tuy công việc
nặng nhọc nhưng đem lại một nguồn thu ổn định với người dân nghèo nơi
đây.
Cảng cá.
Cảng cá La Gi là chợ đầu mối thu mua và trung chuyển hải sản tại Bình
Thuận. Một ngày ở cảng cá La Gi, chúng tôi đã hiểu được phần nào cuộc
sống của những con người gắn liền với biển cả.
Từ tờ mờ sáng, hàng trăm con người đã tập hợp tại cảng để chờ tàu cá
về. Đa số họ là người lao động chân tay, bán sức để kiếm ăn hàng ngày
cho gia đình. Người khỏe thì khuân vác cá từ tàu xuống, rửa cá, xóc đá,
chuyển cá lên các xe bảo ôn chở đến các cơ sở chế biến. Có người thì bán
đồ ăn, thức uống cho người lao động. Kẻ thì thu mua cá tạp, sơ chế để
bán tại chỗ.
Công việc sơ chế do phụ nữ đảm nhiệm chủ yếu. Ảnh: Bây Giờ Làm Sao?
Anh Mây chia sẻ về hành trình: “Có những nghề nhìn vào tưởng rất đơn
giản, dễ làm, không cần qua đào tạo vẫn làm được nhưng khi làm thì mới
biết không phải như vậy. Đơn cử như làm việc tại lò nấu muối, người thợ
cần biết đưa củi vào lò đúng lúc, hoặc cần biết khi nào đến lúc cần tắt
lò… vì tất cả những điều đó chỉ có thể biết được qua …kinh nghiệm chứ
không có một công thức gì cả”.
Đón xem hành trình du lịch khám phá Việt Nam của Adi và
Mây trên chương trình “Bây Giờ Làm Sao?” được phát sóng vào lúc 22h30
thứ sáu hàng tuần trên HTV7.