Bà con người Nùng làm thương hiệu cho rượu men lá
(Ngày đăng: 22/11/2013 Lượt xem: 1094)
Huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) vốn nổi tiếng với vải thiều, hồng không
hạt, mật ong rừng…, nhưng sẽ là thiếu sót nếu không nhắc tới đặc sản
rượu men lá (còn gọi là rượu Kiên Thành) của bà con dân tộc Nùng nơi
đây.
Mới tới cổng nhà ông Lăng Văn Nam, người dân tộc Nùng ở thôn Gai Tây,
xã Kiên Thành (Lục Ngạn), đã ngửi thấy mùi thơm nồng đặc trưng của men
rượu. Tiếp chúng tôi, ông Nam vui vẻ cho biết: “Tôi đã có 20 năm chế
biến men rượu. Nguyên liệu làm men lá gồm 5 loại: Cây trăm rễ, lá cây
giời giời, cây hoa vàng, lá cây tai chó và cây vạt hương. Chỉ cần thiếu
một trong những loại lá cây rừng này thì rượu sẽ không thơm và kém
ngon”.
Muốn làm rượu men lá đúng chất, người Nùng Lục Ngạn phải
qua nhiều khâu, nhưng khó nhất là chế men. Lá cây hái về phải phơi khô,
sau đó đun sôi thân và lá cây giời giời để lấy nước, khi nước nguội thì
ngâm với gạo khoảng 2 tiếng rồi đem gạo và 4 loại lá còn lại đi nghiền
nhỏ, rồi ủ với trấu và dùng bạt phủ kín trong khoảng 24 giờ. Men ngon
hay không phụ thuộc rất nhiều vào tỉ lệ pha trộn giữa các loại lá cây.
Hiện
người Nùng ở Kiên Thành vẫn nấu rượu truyền thống theo kiểu “ba ba”.
Ông Nam giải thích thêm: “Ba ba nhất thiết phải được làm bằng gỗ mít và
ống dẫn rượu phải bằng tre thì rượu mới ngon”. Qua tìm hiểu thì sau khi
cái rượu đã ngấu, được cho vào chõ, trong đó có sẵn một mảnh gỗ đục
giống con ba ba. Họ đặt trên chõ một chiếc chảo, dùng cám hoặc tro bếp
chát kín những khe hở để hơi nước không thoát ra ngoài, rồi đổ nước vào
chảo, đun nhỏ lửa cho tới khi nồi cái rượu sôi, hơi rượu bốc lên sẽ gặp
chảo nước lạnh, ngưng tụ thành giọt chảy vào mảnh gỗ hình ba ba rồi chảy
ra ngoài theo ống dẫn.
Cũng nhờ nấu rượu, thu nhập của gia đình
ông Nam đạt khoảng 3 triệu đồng/tháng. Bà Nguyễn Thị Thạch - Phó Chủ
tịch UBND xã Kiên Thành cho biết: Xã đã đề nghị lên UBND huyện Lục Ngạn
hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho rượu men lá Kiên Thành, và hướng tới
khôi phục lại HTX sản xuất rượu (đã giải thể) để quản lý hoạt động sản
xuất cũng như ổn định tiêu thụ.
Ông Lăng Văn Nam kiểm tra lại những viên men rượu trước khi giao hàng cho khách.
Hiện người Nùng ở Kiên Thành vẫn nấu rượu truyền thống theo kiểu “ba
ba”. Ông Nam giải thích thêm: “Ba ba nhất thiết phải được làm bằng gỗ
mít và ống dẫn rượu phải bằng tre thì rượu mới ngon”. Qua tìm hiểu thì
sau khi cái rượu đã ngấu, được cho vào chõ, trong đó có sẵn một mảnh gỗ
đục giống con ba ba. Họ đặt trên chõ một chiếc chảo, dùng cám hoặc tro
bếp chát kín những khe hở để hơi nước không thoát ra ngoài, rồi đổ nước
vào chảo, đun nhỏ lửa cho tới khi nồi cái rượu sôi, hơi rượu bốc lên sẽ
gặp chảo nước lạnh, ngưng tụ thành giọt chảy vào mảnh gỗ hình ba ba rồi
chảy ra ngoài theo ống dẫn.
Cũng nhờ nấu rượu, thu nhập của gia
đình ông Nam đạt khoảng 3 triệu đồng/tháng. Bà Nguyễn Thị Thạch - Phó
Chủ tịch UBND xã Kiên Thành cho biết: Xã đã đề nghị lên UBND huyện Lục
Ngạn hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho rượu men lá Kiên Thành, và hướng
tới khôi phục lại HTX sản xuất rượu (đã giải thể) để quản lý hoạt động
sản xuất cũng như ổn định tiêu thụ. Theo: danviet