Bốn
giờ sáng, cư dân "làng chạy" nằm cạnh khu chung cư mới Vĩnh Lộc (Q.Bình
Tân, TP.HCM) đã thức giấc với những dãy bóng điện sáng rực, tiếng máy se dây
quay ro ro và tiếng người chạy dây nện xuống nền đất thình thịch
"Làng
chạy" có khoảng 15 hộ, sinh sống trong những căn lều lụp xụp, dựng tạm bợ.
Dân ở làng đều là người xã Mỹ Hội Đông, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang, nơi xuất
phát điểm của nghề đan dây truyền thống.
Theo
nhiều người dân tại đây, sản phẩm dây, sợi sản xuất ở khu vực Chợ Mới nổi tiếng
khắp cả nước bởi chất lượng, màu sắc và độ tỉ mỉ. Mỗi năm, hàng trăm tấn các
loại dây, sợi được các thương lái vận chuyển đi bán khắp cả nước.
Tuy
nhiên, anh Võ Đức Tiến (35 tuổi), cho biết: "Sau khi hội nhập WTO, các nhà
máy, công ty chuyên sản xuất các loại dây, sợi ra đời hàng loạt khiến cho sản
phẩm của làng nghề đan dây Chợ Mới ngày một mai một. Những người làm nghề đã
phải bỏ xứ đi tứ phương để kiếm sống và tìm cơ hội để khôi phục lại nghề truyền
thống".
PV
đã tìm đến nhà ông Võ Văn Sơn, người đầu tiên đưa những thiết bị máy móc từ An
Giang lên TP.HCM mở làng nghề. Trò chuyện với chúng tôi, ông chia sẻ:
"Trong một lần đến chợ Hạnh Thông Tây (Q.Gò Vấp), tôi bất ngờ khi biết các
sạp hàng ở đây đang tìm người để sản xuất các loại dây, sợi có số lượng nhỏ
theo yêu cầu. Như bắt được vàng, tôi cùng vài người đồng hương tìm ngay địa
điểm mở làng và bắt đầu vận chuyển phương tiện máy móc lên. Thấy chúng tôi
quyết tâm, những người làm nghề ở quê cứ lần lượt theo về đây. Đến nay,
"làng chạy" đã tồn tại ở TP.HCM hơn 10 năm".
Trên
lối mòn hẹp dẫn vào "làng chạy", chúng tôi như bị cuốn hút bởi hàng trăm
thiết bị máy móc được người dân tự chế nằm ở khắp nơi. Hàng ngàn mét dây đang
làm dở nằm vương vãi khắp nơi. Sau mỗi đường chạy ngoài cái nắng bỏng rát, thợ
chạy dây lại lao vào những xô nước đá để sẵn trong lều để uống.
Công
việc cứ tiếp tục cho đến khi thành phố lên đèn, nhịp sống về đêm bắt đầu nhộn
nhịp thì những hộ dân ở làng chạy mới dừng tay để nghỉ ngơi. Lúc này, những đứa
trẻ là con cái của các hộ bắt đầu tập trung về các căn lều để đợi bố mẹ, ông bà
trở về.
Hầu
như những người làm nghề đan dây ở đây đều biết làng nghề đang đứng trước nguy
cơ bị "chết" khi khu vực này sắp bị giải tỏa. Một thực tế khác không
thể phủ nhận là nghề đan dây, se dây thủ công làm không đủ ăn nhưng những người
thợ ở đây đang ở thế cùng phải cố gắng để giữ cái nghề để mưu sinh vì không có
nghề nào khác.
Những
người dân cao tuổi làm nghề cho hay, trước đây một thời gian, làng có phát
triển các hình thức sản xuất như phối hợp thợ chính, làm sản phẩm theo nhóm
nhằm sản xuất nhanh các đơn hàng, nhưng chỉ được một thời gian rồi cũng bị đổ
bể.
Thế
nhưng, trên bao nhiêu lo âu về nơi ăn chốn ở, về cái nghề truyền thống của cha
ông, chúng tôi cảm nhận được nỗi lo lớn nhất của người dân nơi đây không chỉ là
cơm ăn, áo mặc mà còn về tương lai của thế hệ con cháu. Bà Nguyễn Thị Bé (58
tuổi), có bốn người con (ba trai, một gái) nhưng chỉ còn mỗi thằng út đang học
lớp 4 mà cũng đang định cho nghỉ.
Không
giấu được nỗi buồn, bà Bé tâm sự: "Cuộc sống mưu sinh đã khó khăn mà học
hành lại tốn quá nhiều chi phí nên phần đông các em nhỏ ở đây phải dang dở việc
học hành, họa hoằn lắm mới có em học hết cấp 2".
Theo
lời bà thì mấy đứa nhỏ ở đây nếu học hết cấp 3 thì chưa chắc có điều kiện lên
đại học, như thế học cũng không biết để làm gì, chi bằng nghỉ học sớm đặng phụ
giúp cha mẹ làm nghề.
Theo người đưa tin